วิธีเก็บข้อมูลทุติยภูมิควรดำเนินการอย่างไรบ้าง

ข้อมูล ( data )

คือ  ข้อความจริง  หรือสิ่งที่บ่งบอกถึงสภาพ  สถานการณ์  หรือปรากฏการณ์ใดปรากฏการณ์หนึ่ง  โดยที่ข้อมูลอาจเป็นตัวเลขหรือข้อความก็ได้

ข้อมูลเชิงสถิติ ( statistical  data )คือ  ข้อมูลที่สามารถนำมาประมวลผลหรือวิเคราะห์ด้วยกระบวนการหรือวิธีต่าง ๆ ได้

ตัวอย่างข้อมูลที่เป็นตัวเลข เช่น

-ในเดือนตุลาคม  2553  น้ำมันดีเซล  B5  ในกรุงเทพฯ และปริมณฑลราคาลิตรละ    27.59  บาท

-ปริมาณข้าวที่เสียหายในช่วงน้ำท่วม ปี พ.ศ. 25531  แสนไร่

ตัวอย่างข้อมูลที่เป็นตัวเลข ข้อความ เช่น

-กรุงเทพมหานครมีจำนวนประชากรมากกว่าประชากรในจังหวัดปัตตานี

-ความคิดเห็นของประชากรเกี่ยวกับการทำแท้ง

การจำแนกประเภทของข้อมูล

มีการจำแนกได้  2  ลักษณะ  คือ

– จำแนกตามวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลหรือแหล่งที่มาของข้อมูล

– ตามลักษณะของข้อมูล

ประเภทของข้อมูลที่จำแนกตามวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล

มี  2  ประเภท  คือ

– ข้อมูลปฐมภูมิ (primary  data )

– ข้อมูลทุติยภูมิ ( secondary  data )

ข้อมูลปฐมภูมิ  หมายถึง  ข้อมูลที่ผู้ใช้จะต้องเก็บรวบรวมจากผู้ให้ข้อมูลหรือแหล่งที่มา

ของข้อมูลโดยตรง

ข้อมูลทุติยภูมิ  หมายถึง  ข้อมูลที่ผู้ใช้ไม่ต้องเก็บรวบรวมจากผู้ให้ข้อมูล  หรือ

แหล่งที่มาของข้อมูลโดยตรง  แต่ได้จากข้อมูลที่มีผู้อื่นเก็บรวบรวมไว้แล้ว

การเก็บรวบรวมข้อมูลปฐมภูมิ

ทำได้  2  วิธี  คือ  การสำมะโน ( census )  และการสำรวจจากกลุ่มตัวอย่าง ( sample  survey )

การสำมะโน   คือ  การเก็บรวบรวมข้อมูลจากทุก ๆ หน่วยของประชากรหรือสิ่งที่เรา

ต้องการศึกษา  ใช้กรณีประชากรมีขนาดเล็กหรือขอบเขตไม่กว้างขวางนัก ( เพราะเป็นวิธีที่ทำให้

เสียเวลาและค่าใช้จ่ายมาก )

การสำรวจจากกลุ่มตัวอย่าง  คือ  การเก็บรวบรวมข้อมูลจากบางหน่วยที่เลือกมาเป็น

ตัวแทนจากทุก ๆ หน่วยของประชากรหรือสิ่งที่เราต้องการศึกษาเท่านั้น

วิธีเก็บรวบรวมข้อมูลปฐมภูมิ      

ที่นิยมใช้กันทั่ว ๆ ไป มี  5  วิธี

การสัมภาษณ์  (interview )นิยมใช้กันมาก  เพราะจะได้คำตอบทันที  หากผู้ตอบไม่

เข้าใจสามารถอธิบายเพิ่มเติมได้  แต่ผู้สัมภาษณ์ต้องซื่อสัตย์  และเข้าใจจุดมุ่งหมายของการเก็บ

ข้อมูลอย่างแท้จริง

การสอบถามทางไปรษณีย์  ( mail )ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายมาก  สะดวกและ

สบายใจในการตอบแบบสอบถาม  แต่มีข้อเสียคือ  ต้องใช้ในเฉพาะที่มีการศึกษา  มีไปรษณีย์ถึง

คำถามต้องชัดเจน  อาจไม่ได้รับคืนตามเวลาหรือจำนวนที่ต้องการ  จึงต้องส่งไปเป็นจำนวนมาก

หรืออาจไปแจกและเก็บด้วยตนเอง

• การสอบถามทางโทรศัพท์เป็นวิธีที่ง่าย  เสียค่าใช้จ่ายน้อย  ต้องเป็นการสัมภาษณ์อย่างสั้น ๆ ตอบได้ทันที  ใช้ได้เฉพาะส่วนที่มีโทรศัพท์

• การสังเกต  ( observation )เป็นข้อมูลที่ได้จากการสังเกตแล้วบันทึกสิ่งที่เราสนใจเอาไว้  ต้องใช้การสังเกตเป็นช่วง ๆของเวลาอย่างต่อเนื่องกัน  ข้อมูลจะน่าเชื่อถือได้มากน้อยขึ้นอยู่กับความเข้าใจและความชำนาญของผู้สังเกต

• การทดลอง  ( experiment )เป็นการเก็บรวบรวมข้อมูลที่มีการทดลอง  ซึ่งมักจะใชเวลาในการทดลองนาน ๆ ทำซ้ำ ๆมีความถูกต้องและเชื่อถือได้มาก  ถ้าไม่เกิดความคลาดเคลื่อนจากการวัดหรือการวางแผนการทดลอง

แหล่งที่มาของข้อมูลทุติยภูมิมี        2  แหล่งที่สำคัญ  คือ

• รายงานต่าง ๆของหน่วยงานราชการและองค์การของรัฐบาล  เช่น   ทะเบียนประวัติ

บุคลากร  ประวัติคนไข้  ทะเบียนนักเรียน  นักศึกษา

• รายงานและบทความจากหนังสือหรือรายงานจากหน่วยงานเอกชน  ซึ่งจะพิมพ์เผยแพร่

เฉพาะส่วนของข้อมูลที่เผยแพร่ได้ในรูปของรายงานต่าง ๆ

วิธีเก็บรวบรวมข้อมูลทุติยภูมิ          ส่วนใหญ่มักจะอยู่ในรูปหนังสือ  รายงาน  บทความ  หรือเอกสารต่างๆ ควรจะดำเนินการดังนี้

– พิจารณาตัวบุคคลผู้เขียนรายงาน  บทความหรือเอกสาร  เป็นผู้มีความรู้และมีความเชี่ยวชาญในเรื่องที่เขียนพอที่จะเชื่อถือได้หรือไม่  การเขียนอาศัยเหตุผลและหลักวิชาการมากน้อยเพียงใดควรใช้ข้อมูลที่ผู้เขียนเก็บรวบรวมมาเองได้โดยตรง  เช่น  ข้อมูลที่ได้จากการสำรวจหรือสำมะโน  ไม่ควรใช้ข้อมูลที่ผู้เขียนนำมาจากแหล่งข้อมูลอื่นเนื่องจากอาจมีความคลาดเคลื่อนได้

– ถ้าข้อมูลที่ต้องการเก็บรวบรวมสามารถหาได้จากหลาย ๆ แหล่ง  ควรเก็บรวบรวมมา จากหลาย ๆ แหล่งเพื่อใช้ในการเปรียบเทียบว่าข้อมูลที่ต้องการมีความผิดพลาดบ้างหรือไม

-พิจารณาจากลักษณะของข้อมูลที่ต้องการเก็บรวบรวม  ถ้าข้อมูลที่เป็นข้อความจริง ข้อมูลที่ได้จากทะเบียนหรือข้อมูลที่เป็นความคิดเห็นหรือเจตคติ  ส่วนใหญ่มักจะมีความถูกต้องเชื่อถือได้สูง  แต่ถ้าเป็นข้อมูลประเภทความลับหรือข้อมูลซึ่งผู้ตอบอาจต้องเสียประโยชน์จากการ

ตอบ  ส่วนใหญ่มักจะไม่ถูกต้องเชื่อถือได้น้อย

– ถ้าข้อมูลที่จะเก็บรวบรวมได้มาจากการสำรวจจากกลุ่มตัวอย่าง  หรือต้องผ่านขั้นตอนการวิเคราะห์โดยใช้วิธีการทางสถิติมาก่อน  ควรต้องตรวจสอบวิธีการที่ใช้ในการเลือกกลุ่มตัวอย่างขนาดกลุ่มตัวอย่าง  และวิธีการวิเคราะห์ว่าเหมาะสมที่จะใช้หรือไม่