ความหมายของการเจริญปัญญา คือ การฝึกจิตใจให้เกิดปัญญาโดยให้มีสติรู้เท่าทันสภาวธรรมที่เกิดขึ้นที่จิตตามความเป็นจริง มิให้จิตยินดียินร้ายไปกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นที่จิต ซึ่งเป็นการฝึกจิตให้เข้มแข็งให้เป็นอิสระจากอาสวกิเลสที่ผ่านเข้ามาทางอายตนะทั้ง 6 สิ่งที่สำคัญที่สุดในการเจริญปัญญาก็คือ การฝึกจิตให้มีสติสัมปชัญญะ ปัญญา แปลว่า ? ปัญญา แปลว่า ความรู้ คือ ความรอบรู้ ได้แก่ รู้รอบ และรู้สึก คำว่ารู้รอบ หมายถึง รู้เป็นระบบ รู้ว่าสิ่งทั้งหลายอาศัยกันและกันเกิดขึ้น เห็นความสำพันธ์ระหว่างเหตุและผลว่าปัญหาต่างๆ มีสาเหตุหรือเกิดจากเหตุใด ส่วนรู้สึก คือ ความรู้ที่มองเห็นว่าปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเบื้องหน้าหรือเบื้องหลังนั้นมีสาเหตุหรือความเป็นมาอย่างไร
ประโยชน์ของปัญญา
สมาธิ สมาธิ แปลว่า ความตั้งมั่นแห่งจิต หมายถึง ภาวะที่จิตคิดจดจ่ออยู่กับเรื่องใดเรื่องหนึ่งเพียงเรื่องเดียวในระยะเวลาหนึ่ง เช่น การอ่านหนังสือ ขณะอ่าน จิตจดจ่ออยู่กับเรื่องที่อ่านไม่ฟุ้งซ่านคิดถึงเรื่องอื่น เป็นต้น ประเภทของสมาธิ แบ่งออกได้เป็น ๒ ประเภท ดังนี้
การเจริญปัญญาตามหลักโยนิโสมนสิการ
|