บทบาท หน าท ของเยาวชน ท ม ต อประเทศชาต

บทบาทและหน้าท่ีของเยาวชนท่มี ีต่อสงั คมและ ประเทศชาติ นายสุนทร วงษ์ฉลาด ครูผู้สอน โรงเรยี นมธั ยมศรสี ำเภาลนู สำนักงานเขตพ้นื ท่กี ารศึกษามธั ยมศกึ ษาเขต 33

บทบาทและหน้าทข่ี องเยาวชนทีม่ ตี อ่ สังคมและ ประเทศชาติ 1. เยาวชนกบั การเป็นสมาชกิ ท่ดี ีของสงั คมและประเทศชาติ คณุ ลักษะของเยาวชนทดี่ ี เยาวชนท่ีดคี วรทีจ่ ะเป็นผู้ทีคุณธรรม จริยธรรม กล่าวคือ จะต้องมีธรรมในการดำเนนิ ชวี ติ ได้แก่ การเสียสละตอ่ ส่วน รว่ ม สมาชิกในสงั คมเห็นแก่ประโยชน์สว่ นรว่ ม ยอมเสียสละผลประโยชน์ส่วนตน จะทำใหส้ งั คม พฒั นาไปได้อย่ารวดเร็ว การมีระเบยี นวินัยและ รบั ผิดชอบตอ่ หน้าที่ เช่น ข้าราชการทำหนา้ ท่ี บรกิ ารประชาชนอย่างดีทีส่ ุด ยอ่ มทำใหเ้ กดิ ความ ประทับใจ ความซอ่ื สัตยส์ ุจรติ เช่นไม่ลัก ทรัพย์ ไม่เบยี ดเบียนทรัพย์สินของผู้อ่นื จะทำให้ สังคมมีแต่ความสงบสขุ ความสามัคคี ทำใหส้ ังคมเกิด ความเข้มแข็ง

ความละอายและความเกรงกลวั ต่อความชว่ั เช่น นกั การเมืองจะต้องมคี วาม ซอื่ สัตยส์ จุ ริตไมโ่ กงกิน ความสำคญั ของการเป็นเยาวชนท่ดี ี 1. ความสำคัญต่อตนเอง ปฏิบตั ิหนา้ ท่ตี ามบทบาทท่ีไดร้ ับ มอบหมาย 2. ความสำคัญต่อสว่ นรว่ ม ปฏบิ ัตหิ น้าทตี่ ามกฎกตกิ าของ สังคม 3. ความสำคัญต่อประเทศชาติ มีสว่ นร่วมในการทำกิจกรรม ทางสังคม การปฏิบัติตนเปน็ เยาวชนทดี่ ีตามสถานภาพและบทบาท 1. เยาวชนกบั การเป็นสมาชกิ ทดี่ ีของครอบครัว 2. เคารพเช่อื ฟงั บดิ ามารดา 3. ชว่ ยเหลอื บิดามารดาในทุกโอกาสท่ีทำได้ เช่น ช่วย ทำงานบ้าน ดูแลท่านยามเจบ็ ป่วย 4. ใชจ้ ่ายอยา่ งประหยดั ไม่ฟุม่ เฟือย 5. มคี วามรักใครป่ รองดอกในหมูพน่ี อ้ ง 6. ตังใจศกึ ษาเล่าเรียน

2. เยาวชนกับการเปน็ สมาชกิ ที่ดขี องโรงเรยี น 1. เชือ่ ฟังคำอบรบสัง่ สอนของ ครู อาจารย์ 2. กตัญญูรคู้ ุณของครูอาจารย์ เช่น ประพฤติตนเรียบร้อย ไม่ เกเร 3. รกั ใคร่ปรองดองกนั ในหมเู่ พ่ือนนักเรียน 4. ส่งเสริมเพ่อื นในทางท่ีถูกทีค่ วร ไม่ชวนใหเ้ พ่อื นกระทำ ความผิด 3. เยาวชนกบั การเป็นสมาชิกทีด่ ขี องชุมชน 1. รกั ษาสุขลกั ษณะของชุมชน เชน่ การทิง้ ขยะใหเ้ ปน็ ที่ ชว่ ย รกั ษาความสะอาดของชุมชน 2. อนุรกั ษ์สิง่ แวดลอ้ มในชุมชน เชน่ ไม่ขีดเขียนทำลาย โบราณวัตถใุ นชุมชน 3. มสี ่วนร่วมในการทำกจิ กรรมในชมุ ชน 4 .เยาวชนกับการเป็นสมาชิกที่ดขี องประเทศชาติ 1. เข้ารับการศกึ ษาข้ันพื้นฐาน ปัจจบุ ันรฐั บาลไดม้ ีการ ประกาศให้เดก็ ไทยทกุ คนเข้ารับการศกึ ษาขัน้ พื้นฐาน 12 ปี 2. ปฏิบตั ิตนตามกฎหมาย เชน่ กฎหมายขา้ มถนน การข้าม ถนนตรงทางมา้ ลาย

3. ใช้สิทธเิ ลอื กตั้ง เยาวชนท่ดี คี วรจะไปใชส้ ทิ ธิเลือกตั้ง เมื่อ อายคุ รบ 18 ปีบริบรู ณ์ 4. สบื ทอดประเพณีวฒั นธรรมอันดงี ามของไทย เชน่ การแตง่ กายสุภาพเรยี บร้อยตามขนบธรรมเนียมประเพณีไทย 5. การประกอบอาชพี ทส่ี ุจริตด้วยความขยนั หม่นั เพียร 2.แนวทางการปฏบิ ัตติ นเปน็ เยาวชนทีม่ ีจิตสาธารณะ 1. เคารพกตกิ าของสงั คม ปฏิบัติตามกฎระเบยี บและ ข้อบังคับต่างๆ ตลอดจนขนบธรรมเนยี มประเพณีอันดงี าม ของชุมชนและประเทศชาติอย่างเคร่งครดั 2. มสี ่วนรว่ มและรับผดิ ชอบต่อกิจกรรมทางสังคม 3. ไม่มีความประพฤตเิ หน็ กีต่ ัว ไมเ่ อาเปรยี บผู้อน่ื รวมทง้ั เคารพสทิ ธิและเสรีภาพของผู้อืน่ 4. มจี ิตใจเปิดกวา้ งไม่คบั แคบ รับฟังความคิดของผู้อนื่ รับฟงั ขอ้ มลู ข่าวสารใหมๆ่ 5. รว่ มมอื อนุรักษ์ทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ มทาง ธรรมชาติ

เรื่องที่ 1

บทบาทและหนาที่ของเยาวชน ที่มีตอสังคมและประเทศชาติ

• สาระการเรียนรูแกนกลาง
  • เยาวชนกับการเปนสมาชิกที่ดีของสังคมและประเทศชาติ
  • แนวทางการปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่มีจิตสาธารณะ
• จุดประสงคการเรียนรู
  • 1. บอกคุณลักษณะของเยาวชนที่ดีของสังคมและประเทศชาติได
  • 2. ระบุการปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่ดี มีจิตสาธารณะได
  • 3. ปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่ดีของสังคม และประเทศชาติได
• หัวข้อคำถาม
  • เยาวชนที่ดีมีคุณลักษณะเปนอยางไร?
  • การปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่ดีตอสังคมและประเทศชาติ สามารถทำไดอยางไรบาง?
• ตรรกะ แนวคิด
  • สมาชิกทุกคนในสังคมยอมตองมี บทบาทหนาที่ตามสถานภาพของตน ซึ่งบทบาทและหนาที่ของสมาชิกแตละคนจะมี ความแตกตางกันไป
  • แตในหลักใหญและรายละเอียดก็จะเหมือนกัน ถาสมาชิกทุกคนใน สังคมไดปฏิบัติตามบทบาทหนาที่ของตน อยางถูกตอง ก็จะไดชื่อวาเปน “พลเมืองที่ดี ของสังคมและประเทศชาติ” และยังสงผลให ประเทศชาติพัฒนาอยางยั่งยืน
  • ดังนั้น สมาชิก ในสังคมทุกคน โดยเฉพาะเยาวชนที่ถือวา เปนอนาคตของชาติ จึงจำเปน อยางยิ่งที่จะตอง เรียนรูและปฏิบัติตามบทบาทหนาที่ของตน เพื่อชวยนำพาประเทศชาติ ใหพัฒนาสืบไป
    • ความหมาย
      • บทบาทหนาที่
        • บทบาท หมายถึง การกระทำที่สังคมคาดหวังตามสถานภาพที่บุคคลครองอยู
        • หนาที่ หมายถึง ความรับผิดชอบทางศีลธรรมของปจเจกชนซึ่งสังคมยอมรับ
      • สถานภาพ
        • ตำแหนงที่แตละคนครองอยู ในสถานที่หนึ่งในชวงเวลาหนึ่ง

1. เยาวชนกับการเปนสมาชิกที่ดีของสังคมและประเทศชาติ

• เยาวชน หมายถึง คนหนุมสาวที่มีพลังอันสำคัญที่จะสามารถชวยกันเสริมสรางกิจกรรมที่ เปนประโยชนตอการพัฒนาประเทศชาติในอนาคต ดังนั้น เยาวชนที่ดีควรตระหนักในคุณคาของ ตนเองและรวมแรงรวมใจ สามัคคี และเสียสละเพื่อสวนรวม
• เยาวชนที่ดี มีคุณธรรม จริยธรรม ศิีลธรรมในการดำเนินชีวิต
  • เคารพสิทธิเสรีภาพของผูอื่น
  • มีความรับผิดชอบตอหนาที่ ที่ไดรับมอบหมาย
  • เปนผูที่มีเหตุผล รับฟงความ คิดเห็นของผูอื่น
  • ปฏิบัติตามแบบอยางวัฒนธรรม ประเพณีที่ดีงาม
  • ปฏิบัติตามกฎขอบังคับของ ชุมชนอยางเครงครัด
  • มีความกระตือรือรนที่จะเขามา แกปญหาและพัฒนาชุมชน
• 1.1 คุณลักษณะของเยาวชนที่ดี เยาวชนที่ดีควรจะเปนผูมีคุณธรรม จริยธรรม กลาวคือ จะตองมีธรรมะในการดำเนิน ชีวิต ไดแก
  • 1) การเสียสละตอสวนรวม เปนคุณธรรมที่ชวยในการพัฒนาประเทศชาติใหมีความ เจริญกาวหนา เพราะถาสมาชิกในสังคมเห็นแกประโยชนสวนรวม และยอมเสียสละผลประโยชน สวนตน จะทำใหสังคมพัฒนาไปไดอยางรวดเร็วและมั่นคง
  • 2) การมีระเบียบวินัยและรับผิดชอบตอหนาที่ เปนคุณธรรมที่ชวยใหคนในสังคมอยู รวมกันไดอยางสงบสุข เพราะถาสมาชิกในสังคมยึดมั่นในระเบียบวินัย รูและเขาใจสิทธิของ ตนเอง ไมละเมิดสิทธิผูอื่น และตั้งใจปฏิบัติหนาที่ของตนใหดีที่สุด สังคมนั้นก็จะมีแตความสุข เชน ขาราชการทำหนาที่บริการประชาชนอยางดีที่สุด ก็ยอมทำใหเปนที่ประทับใจรักใครของ ประชาชนผูมารับบริการ
  • 3) ความซื่อสัตยสุจริต เปนคุณธรรม ที่มีความสำคัญ เพราะหากสมาชิกในสังคม ยึดมั่นในความซื่อสัตยสุจริต เชน ไมลักทรัพย ไมเบียดเบียนทรัพยสินของผูอื่น หรือของ ประเทศชาติมาเปนของตน รวมทั้งผูนำประเทศ มีความซื่อสัตยสุจริต ก็จะทำใหสังคมมีแต ความเจริญ ประชาชนมีแตความสุข
  • 4) ความสามัคคีความรักใครกลม เกลียวปรองดองและรวมมือกันทำงานเพื่อ ประโยชนสวนรวม จะทำใหสังคมเปนสังคมที่ เขมแข็ง แตหากคนในสังคมเกิดความแตกแยก ทั้งทางความคิดและการปฏิบัติตนในการอยูรวมกัน จะทำใหสังคมออนแอและลมสลายไปในที่สุด
  • 5) ความละอายและเกรงกลัวในการทำชั่ว ถาสมาชิกในสังคมมีหิริโอตตัปปะ มีความ เกรงกลัวและละอายในการทำชั่ว สังคมก็จะอยูกันอยางสงบสุข เชน นักการเมืองจะตองมีความ ซื่อสัตยสุจริตไมโกงกิน ไมเห็นแกประโยชนพวกพอง โดยตองเห็นแกประโยชนของประชาชน เปนสำคัญ ประเทศชาติก็จะสามารถพัฒนาไปไดอยางมั่นคง
    • ดังนั้น ถาเยาวชนไทยเปนผูที่มีคุณธรรมดังกลาวแลว ก็เปนที่แนนอนวาจะโตขึ้นเปน ผูใหญที่ดีและสามารถนำพาประเทศไปสูความเจริญกาวหนาและพัฒนาตอไปได้
• 1.2 ความสำคัญของการเปนเยาวชนที่ดี การเปนเยาวชนที่ดีมีความสำคัญตอตนเอง สังคมสวนรวมและประเทศชาติ ดังนี้
  • 1) ความสำคัญตอตนเอง เยาวชนที่ดีตองเปนผูมีคุณธรรม จริยธรรมในการดำเนินชีวิต คิดดี ทำดีเพื่อตนเองและเพื่อสวนรวม ปฏิบัติตนตามบทบาทหนาที่ที่ไดรับมอบหมาย จะทำใหมี สุขภาพกาย สุขภาพจิตที่ดี สรางสัมพันธภาพที่ดีระหวางกันและเปนที่รักของคนรอบขาง
  • 2) ความสำคัญตอสวนรวม เมื่อเยาวชนไดรับการปลูกฝงใหเปนเยาวชนที่ดีแลว ก็จะ เปนพลเมืองที่ดีในอนาคต และถาประเทศชาติมีพลเมืองที่ดี มีความรับผิดชอบ ปฏิบัติตามกฎ ระเบียบกติกาของสังคม และนำหลักประชาธิปไตยมาใชเปนแนวทางในการกำหนดบทบาทและ หนาที่ของตน ก็ยอมทำใหการอยูรวมกันในสังคมเปนไปอยางสงบสุข
  • 3) ความสำคัญตอประเทศชาติ เมื่อสังคมมีเยาวชนที่ดี และมีสวนรวมในกิจกรรมทาง สังคมยอมเปนพื้นฐานทำใหเกิดพลเมืองดีในอนาคตและเมื่อสังคมมีพลเมืองที่ดี ยอมนำมาซึ่ง การพัฒนาประเทศชาติใหเจริญกาวหนาตอไปไดอยางรวดเร็ว
• 1.3 การปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่ดีตามสถานภาพและบทบาท การเปนสมาชิกที่ดีของสังคมนั้น เยาวชนสามารถแสดงออกไดในหลายสถานภาพและ บทบาท ดังนี้
  • 1) เยาวชนกับการเปนสมาชิกที่ดีของครอบครัว เยาวชนในสถานภาพของการเปนบุตร ควรมีบทบาทหนาที่ ดังนี้
    • 1.1) เคารพเชื่อฟงบิดามารดา บิดามารดาเปนผูมีพระคุณตอบุตรและเปนผูที่มีความ หวังดีตอบุตรมากที่สุด ดังนั้น บุตรที่ดีควรเคารพเชื่อฟงคำสั่งสอนของบิดามารดา และปฏิบัติ ตามคำสั่งสอนดวยความเลื่อมใส
    • 1.2) ชวยเหลือบิดามารดาในทุกโอกาสที่ทำได การชวยเหลือบิดามารดาเทากับ เปนการแบงเบาภาระของทานและเปนการตอบแทนบุญคุณทานที่ไดเลี้ยงดูเรามาจนเติบใหญ การชวยเหลือบิดามารดากระทำไดหลายวิธี เชน ชวยงานบาน ชวยดูแลทานเมื่อยามเจ็บไข เปนตน
    • 1.3) ใชจายอยางประหยัดไมฟุมเฟอยสุรุยสุราย บุตรที่ดีตองชวยบิดามารดาประหยัด คาใชจายทุกวิถีทาง ควรใชจายแตในสิ่งที่จำเปนเทานั้น ไมสุรุยสุราย เพราะเงินทองเปนสิ่งที่บิดา มารดาหามาดวยความเหนื่อยยาก เพื่อมุงหวังเลี้ยงบุตรใหมีความสบายไมลำบากและเพื่อเก็บไว เปนทุนใหบุตรในอนาคต ถาบุตรรูจักประหยัดจะมีสวนชวยใหครอบครัวเหลือเงินเก็บไวใชใน คราวที่จำเปน เทากับวาทำใหครอบครัวมีความมั่นคงและมีความเปนปกแผนมากยิ่งขึ้น
    • 1.4) มีความรักใครปรองดองในหมูพี่นอง บุตรที่ดีจะตองมีความรักใครสามัคคีกันใน หมูพี่นอง เปนการทำใหบิดามารดาสบายใจเทากับเปนการกระทำที่ตอบแทนความรัก ความ หวงใยของบิดามารดาที่มีตอบุตรทุกคน เปนพลังที่ทำใหบิดามารดามีกำลังใจในการเลี้ยงดู ครอบครัวตอไป
    • 1.5) ตั้งใจศึกษาเลาเรียน การศึกษาเปนสิ่งสำคัญ ดังนั้น การที่บิดามารดาสงใหบุตร ไดรับการศึกษา เพราะมีความหวังใหบุตรไดนำความรูที่ไดรับไปประกอบอาชีพที่ดีในอนาคต และมีความสุขสบาย ดังนั้น หนาที่สำคัญของบุตรก็คือ การตั้งใจเรียนใหดีที่สุด ทั้งนี้ เพื่อ ประโยชนของตัวเอง เพราะเมื่อสำเร็จการศึกษาและสามารถนำความรูไปประกอบอาชีพเลี้ยง ตนเองได ก็ยอมทำใหพอแมมีความสุขใจและภาคภูมิใจ ถือเปนการตอบแทนบุญคุณที่ดีที่สุดที่ บุตรพึงกระทำได
    • 1.6) ประพฤติตนใหสมกับเปนผูดำรงวงศตระกูล บุตรที่ดีตองประพฤติตัวดีไมทำตัวให เสื่อมเสียเพื่อจะไดสรางชื่อเสียงใหกับวงศตระกูล และทำใหวงศตระกูลของตนเปนที่รูจักของ คนทั่วไป นำมาซึ่งความภาคภูมิใจแกบิดามารดาและญาติผูใหญตอไป
  • 2) เยาวชนกับการเปนสมาชิกที่ดีของโรงเรียน เยาวชนในฐานะนักเรียนควรมีบทบาท หนาที่ ดังนี้
    • 2.1) รับผิดชอบงานในหนาที่ ซึ่งหนาที่ของนักเรียน คือ ตั้งใจเลาเรียน ประพฤติตน เปนคนดี
    • 2.2) เชื่อฟงคำสั่งสอนอบรมของ ครู อาจารย ซึ่งเปนผูที่มีความรักความ เมตตาตอศิษย ตองการใหศิษยเปนคนดี ประสบความสำเร็จในการศึกษา สามารถนำ ความรูไปประกอบอาชีพสุจริตและมีประโยชน ตอตนเองและสังคม ดังนั้น เมื่อเห็นศิษย ประพฤติไมถูกตองก็จะวากลาวตักเตือน เหตุผลที่ตองวากลาวตักเตือนเพราะตองการ ที่จะใหศิษยเปนคนดี
    • 2.3) กตัญูรูคุณของครูอาจารย นักเรียนที่ดีตองสำนึกในพระคุณของครู อาจารยและตอบแทนเมื่อมีโอกาส ซึ่งทำไดไม ยากนัก เชน ประพฤติตนเรียบรอย ไมเกเร ตั้งใจเลาเรียนและรับใชครูอาจารยตามโอกาส และความสามารถของตนที่จะทำได เปนตน
    • 2.4) รักใครปรองดองกันในหมู เพื่อนนักเรียน นักเรียนทุกคนเปนศิษยใน โรงเรียนเดียวกัน จึงตองมีความรักใครตอกัน มีความสามัคคีรวมใจกัน ไมกอการวิวาทใน โรงเรียน
    • 2.5) สงเสริมเพื่อนในทางที่ถูก ที่ควร นักเรียนที่ดีควรสงเสริมเพื่อนในทางที่ดี ไมอิจฉาริษยาเพื่อน ไมชักชวนเพื่อนใหกระทำ ความผิด หรือทำรายเพื่อนใหไดรับความเจ็บปวด เพื่อนที่ดีจะตองแนะนำสงเสริมเพื่อนในทางที่ดี และมีความยินดีเมื่อเพื่อนประสบความสำเร็จ
  • 3) เยาวชนกับการเปนสมาชิกที่ดีของชุมชน ชุมชนคือสังคมขนาดเล็ก เชน หมูบานหรือ กลุมคน โดยเยาวชนเปนสวนหนึ่งของชุมชนที่ตนอาศัยอยู จึงตองมีบทบาทหนาที่ตอชุมชน ดังนี้
    • 3.1) รักษาสุขลักษณะของชุมชน เยาวชนที่ดีควรมีสวนรวมในการรักษาสุขลักษณะ ของชุมชน เชน การทิ้งขยะใหเปนที่ ชวยกำจัดสิ่งปฏิกูลตางๆ ในชุมชน ชวยกันรักษาความ สะอาดของชุมชน ทำลายที่เพาะพันธุหรือแพรเชื้อโรค
    • 3.2) อนุรักษสิ่งแวดลอมในชุมชน เยาวชนที่ดีสามารถชวยกันอนุรักษสิ่งแวดลอมใน ชุมชนได เชน ไมขีดเขียนทำลายโบราณวัตถุในชุมชนใหชำรุดเสียหาย ชวยกันดูแลรักษา สาธารณสมบัติของรัฐและชุมชน เชน โทรศัพทสาธารณะ สถานที่ราชการ เปนตน
    • 3.3) มีสวนรวมในการทำกิจกรรม ของชุมชน เยาวชนที่ดีควรมีสวนรวมทำ กิจกรรมในวันสำคัญตางๆ กับคนในชุมชน เชน กิจกรรมอนุรักษสิ่งแวดลอม เปนตน
  • 4) เยาวชนกับการเปนสมาชิกที่ดี ของประเทศชาติ รัฐธรรมนูญแหงราช-อาณาจักรไทยไดกำหนดหนาที่ของประชาชน ชาวไทยไว เพื่อเปนขอบัญญัติใหคนไทยตอง ปฏิบัติตาม เพื่อความสงบสุขและเพื่อความ เจริญกาวหนาของประเทศชาติ โดยการ ปฏิบัติตนเปนพลเมืองดีตามบทบัญญัติของ รัฐธรรมนูญมีอยูดวยกันหลายประการ เชน การปองกันประเทศชาติ การเสียภาษี ชวยเหลือราชการ เขารับการศึกษาตามพระราชบัญญัติ การศึกษา ปกปองและสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาติและภูมิปญญาของทองถิ่น รวมทั้งการ อนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ซึ่งบทบาทหนาที่เหลานี้เยาวชนสามารถประพฤติ ปฏิบัติตามได โดยสามารถสรุปตัวอยางที่สำคัญได ดังนี้
    • 4.1) เขารับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ปจจุบันรัฐบาลไดประกาศใหเด็กไทยทุกคนเขารับ การศึกษาขั้นพื้นฐาน 12 ป เพราะการศึกษาเปนการพัฒนาคนใหมีความสมบูรณทั้งรางกาย จิตใจและสติปญญา เพื่อที่จะนำความรูไปใชในการดำเนินชีวิตและเปนพื้นฐานในการประกอบ อาชีพที่มั่นคงไดในอนาคต ดังนั้น การศึกษาจึงเปนปจจัยสำคัญที่จะพัฒนาใหเด็กและเยาวชน เปนคนดีและมีศักยภาพที่จะพัฒนาประเทศชาติตอไปได
    • 4.2) ปฏิบัติตนตามกฎหมาย โดยเริ่มจากกฎหมายเล็กๆ นอยๆ และใกลตัว เชน กฎหมายจราจร การขามถนนตรงทางมาลาย หรือขามสะพานลอย การคาดเข็มขัดนิรภัยขณะที่ นั่งรถคูกับคนขับ หรือการสวมหมวกนิรภัยขณะที่ซอนทายรถจักรยานยนต เปนตน การที่ เยาวชนสามารถปฏิบัติตนตามกฎหมายและเคารพกฎหมายของบานเมือง เมื่อเติบโตเปนผูใหญ ก็จะเปนผูใหญที่ดีและเปนพลเมืองดีของชาติบานเมืองตอไปได
    • 4.3) ใชสิทธิในการเลือกตั้ง เยาวชนที่ดีสามารถปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญ โดยการไปใช สิทธิเลือกตั้ง เมื่ออายุครบ 18 ปบริบูรณ
    • 4.4) ใชทรัพยากรอยางคุมคา โดยควรคำนึงถึงประโยชนสูงสุดและชวยอนุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติ เชน ชวยกันประหยัดน้ำ ประหยัดไฟ ลดการใชถุงพลาสติก เปนตน
    • 4.5) สืบทอดประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของไทย เยาวชนสามารถสืบทอด ประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามของไทยได เชน การไมนิยมของตางชาติ การแตงกายสุภาพ เรียบรอยตามขนบธรรมเนียมไทย เปนตน
    • 4.6) ชวยเหลือกิจกรรมตางๆ ที่ ทางราชการจัดขึ้น เชน การจัดบอรดนิทรรศการ วันเด็กแหงชาติในชุมชน เปนตน
    • 4.7) ประกอบอาชีพที่สุจริตดวย ความขยันหมั่นเพียร เพื่อเปนการสรางรายได ใหกับตนเองและประเทศชาติ สงผลใหเกิด สภาพคลองทางการเงิน และทำใหมีความ เปนอยูที่ดี
    • 4.8) การประหยัดและอดออมเยาวชนที่ดีควรสรางนิสัยใหรูจักการประหยัด มีวินัยในการใชจาย ซึ่งจะเปนผลดีตอตนเอง ครอบครัว และประเทศชาติ หากนักเรียนสามารถประพฤติตาม บทบาทหนาที่ที่ไดกลาวมาขางตน ยอมเกิด ประโยชนตอตนเอง ครอบครัว โรงเรียน ชุมชนและประเทศชาติ

2. แนวทางการปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่มีจิตสาธารณะ

• การประพฤติปฏิบัติตนใหเปนเยาวชนที่ดีนั้น เยาวชนจะตองฝกฝนใหตนเองเปนผูมีจิตสาธารณะ
• ราชบัณฑิตยสถาน ไดใหความหมายของจิตสาธารณะ หรือจิตสำนึกสาธารณะไววา จิตสาธารณะ คือ การตระหนักรู และคำนึงถึงสวนรวม หรือการคำนึงถึงผูอื่นที่รวม สัมพันธเปนกลุมเดียวกัน
• นอกจากนี้ สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแหงชาติไดใหความหมายไววา จิตสาธารณะ คือ การรูจักเอาใจใสเปนธุระ และเขารวมในเรื่องของสวนรวมที่เปนประโยชนตอประเทศชาติ มีความสำนึกและยึดมั่นในระบบคุณธรรมและจริยธรรมที่ดีงาม ละอายตอสิ่งผิด เนนความ เรียบรอย ประหยัด และมีความสมดุลระหวางมนุษยกับธรรมชาติ
• จึงสรุปไดวา จิตสาธารณะ หมายถึง จิตที่คิดสรางสรรค คิดในทางที่ดี ไมทำลายบุคคล สังคม วัฒนธรรม ประเทศชาติ และสิ่งแวดลอม รวมทั้งมุงที่จะทำในสิ่งที่ดีเปนประโยชนตอสวนรวม โดยไมมีผูใดบังคับ
• จิตสาธารณะมีความสำคัญเปนอยางมากตอมนุษยในโลกยุคปจจุบัน เพราะจิตสาธารณะ มีผลตอการพัฒนาตัวบุคคลทั้งในแงการทำงาน และการดำเนินชีวิต
• ซึ่งจะสงผลใหสังคมมี คนที่มีคุณภาพ โดยจะกลายเปนพลังสำคัญในการที่จะขับเคลื่อนองคกร สังคม และประเทศชาติ ใหกาวไปสูจุดมุงหมายและยืนหยัดอยูภายใตการแขงขันในโลกยุคปจจุบันไดอยางมั่นคงและยั่งยืน
• การบริจาคสิ่งของเพื่อชวยเหลือกิจกรรมในชุมชน จัดเปน แนวทางการปฏิบัติตนของผูที่มีจิตสาธารณะ โฮเวิรด การดเนอร (Howard Gardner)

แนวทางการปฏิบัติตนเปนเยาวชนที่มีจิตสาธารณะกำหนดไว ดังนี้

• 1) เคารพกติกาของสังคม ปฏิบัติตามกฎหมายและระเบียบขอบังคับตางๆ ตลอดจน ขนบธรรม เนียมประเพณีอันดีงามของชุมชน และประเทศชาติอยางเครงครัด ซึ่งถาทุกคนสามารถ กระทำได ยอมนำมาซึ่งความมีระเบียบเรียบรอยและความสงบสุขของชุมชนและประเทศชาติ
• 2) มีสวนรวมและรับผิดชอบตอกิจกรรมทางสังคม ผูมีจิตสาธารณะตองมีความรูสึก เปนสวนหนึ่งของสังคม มีสวนรวมในกิจกรรมของสังคมไมนิ่งดูดาย สิ่งใดที่เปนประโยชนตอ สาธารณะ แมเพียงเล็กนอยก็ตองกระทำ รวมทั้งสิ่งใดที่ดีงามใหลงมือทำทันที
• 3) ไมมีความประพฤติเห็นแกตัว ไมมีผลประโยชนทับซอน เอื้อเฟอเผื่อแผ แบงปน ทรัพยากรใหแกกัน ฝกที่จะใหทาน ซึ่งประกอบดวยวัตถุทานและธรรมทาน ไมเอาเปรียบผูอื่น รวมทั้งเคารพในสิทธิเสรีภาพของผูอื่น
• 4) มีจิตใจเปดกวางไมคับแคบ รับฟงความคิดเห็นของผูอื่น รับฟงขอมูลขาวสารใหมๆ พรอมทั้งแสวงหาความรูใหมๆ อยูเสมอ
• 5) รวมมืออนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมทางธรรมชาติ โดยการลดการ ใชทรัพยากร ธรรมชาติ หรือถาใชก็ใหใชอยางคุมคาและประหยัดที่สุด หรือหาสิ่งอื่นมาทดแทน รวมทั้งชวยฟนฟูและปกปองทรัพยากรและสิ่งแวดลอมทางธรรมชาติดวย
• 6) เขาใจและไมตามกระแสโดยปราศจากเหตุผล ชวยเตือนสติใหกับคนในสังคม ถาคนในสังคมคิดหรือทำอะไรที่ไมถูกตอง ตองออกมาวิพากษวิจารณ เตือนสติและเสนอแนะ ทางออก
• กลาวโดยสรุป จะเห็นไดวาเยาวชนก็มีบทบาทหนาที่ตางๆ เฉกเชนเดียวกับผูใหญ ซึ่ง บทบาทและหนาที่ของเยาวชนหลายประการเปนสิ่งที่สามารถทำไดงายๆ ดังนั้น การรูจักบทบาท หนาที่ของตนที่พึงมีตอสังคมและประเทศชาติและไดปฏิบัติตาม จะชวยปลูกฝงแนวทางในการ ดำเนินชีวิตที่ดีและมีประโยชนตอประเทศชาติในอนาคตได้