ความปลอดภัยในการทำงาน
ความปลอดภัยในการทำงาน หมายถึง ความปลอดภัยและสุขภาพอนามัยที่ดีในการทำงานของผู้ประกอบอาชีพในสาขาต่างๆ
ในที่นี้จริงๆแล้วมาจากคำภาษาอังกฤษที่ว่า "Occupational Safety and Health" ผู้ประกอบอาชีพในโรงเรียน ได้แก่
ผู้บริหาร
ครู นักเรียน เจ้าหน้าที่ด้านต่างๆ ลูกจ้าง คนงาน ยาม เป็นต้น แต่จริงๆ แล้ว ผู้ที่ต้องมีส่วนเข้ามาเกี่ยวข้อง หรือได้รับผลกระทบ
โดยตรงในด้านความปลอดภัยในการทำงาน โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับนักเรียนความปลอดภัยในการทำงานเป็นสิ่งสำคัญที่พนักงาน
ต้องตระหนักและพึงระลึกถึงตลอดเวลาที่ปฏิบัติงานเพราะหากเกิดอุบัติเหตุจะนำมาซึ่งความสูญเสียทั้งต่อชีวิตและทรัพย์สิน
ความปลอดภัย หมายถึง การที่ร่างกายปราศจากอุบัติภัยหรือทรัพย์สินปราศจากความเสียหายใดๆ เป็นสิ่งที่มนุษย์หรือสัตว์
ต้องการความปลอดภัยทั้งสิ้น ความปลอดภัยจะเป็นประโยชน์มากหรือน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับการปฏิบัติหรือการกระทําของตนเอง
ความปลอดภัยในโรงงาน คือ
สภาพที่ปลอดภัยจากอุบัติภัยต่าง ๆ อันจะเกิดแก่ร่างกายชีวิต หรือ ทรัพย์สินในขณะปฏิบัติงานในโรงงาน
ซึ่งก็คือสภาพการทํางานที่ถูกต้องโดยปราศจาก อุบัติเหตุในขณะทํางานนั่นเอง อุบัติเหตุ อาจนิยามได้ว่า คือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างไม่พึงประสงค์
ในระหว่างการทํางานและมีผลไปขัดขวางหรือก่อผลเสียหายแก่การทํางานนั้นในโรงงานต่าง ๆ นั้นย่อมจะเกิดอุบัติเหตุกับระบบต่าง ๆ ได้มาก
อาทิ เครื่องจักรเครื่องกล ระบบไฟฟ้า ระบบขนส่งหรือขนถ่ายวัสดุ เครื่องมือกล วัตถุดิบ สารเคมี
สารไวไฟ ฯลฯ อุบัติเหตุที่เกิดแก่ชีวิตร่างกาย
จากสถิติที่ประเมินมาพบว่าอุบัติเหตุที่เกิดแก่ร่างกายของคนงานคิดเป็นเปอร์เซ็นต์ความถี่บ่อย ๆ ครั้งในการเกิดดังนี้
สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ สาเหตุจากการกระทําที่ไม่ปลอดภัย ได้แก่
•สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ สาเหตุจากการกระทําที่ไม่ปลอดภัย ได้แก่
•การกระทําไม่ถูกวิธีหรือไม่ถูกขั้นตอน
•ความประมาท พลั้งเผลอ
เหม่อลอย
•การมีนิสัยชอบเสี่ยง
•การไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบความปลอดภัยในการทํางาน
•การทํางานโดยไม่มีอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล
•การแต่งกายไม่เหมาะสม
•การทํางานโดยสภาพร่างกายและจิตใจไม่ปกติ เช่น เมาค้าง ป่วย
สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุ สาเหตุจากสภาพการณ์ที่ไม่ปลอดภัย ได้แก่
•ส่วนที่เป็นอันตรายหรือส่วนที่เคลื่อนไหวไม่มีอุปกรณ์ป้องกันอันตราย
•การวางผังไม่ถูกต้อง
วางสิ่งของไม่เป็นระเบียบ
•พื้นโรงงานขรุขระเป็นหลุมบ่อ
•พื้นโรงงานมีเศษวัสดุ น้ำมัน น้ำบนพื้น
•สภาพการทํางานไม่ปลอดภัย เช่น เสียงดัง อากาศร้อน ฝุ่นละออง
•เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์ชํารุด
•ระบบไฟฟ้า อุปกรณ์ไฟฟ้าชํารุด
การป้องกันก่อนการเกิดอุบัติเหตุ คือ การป้องกันหรือมีการเตรียมการล่วงหน้า เพื่อไม่ให้เกิดอุบัติเหตุ โดยมีหลักการต่างๆ เช่น
หลักการ 5 ส. สู่การป้องกันอุบัติเหตุ
เช่น
•สะสาง หมายถึงการแยกแยะงานดี-งานเสีย ใช้-ไม่ใช้
•สะดวก หมายถึงการจัดการ จัดเก็บให้เป็นระเบียบเป็นหมวดหมู่
•สะอาด หมายถึงการทำความสะอาดเครื่องมือ เครื่องจักรอุปกรณ์ สถานที่ก่อนและหลังการใช้งาน
•สุขลักษณะ หมายถึงผู้ปฎิบัติงานต้องรักษาสุขอนามัยของตัวเอง เครื่องมือ และสถานที่
•สร้างนิสัย หมายถึงการสร้างนิสัยที่ดี
กฎ 5 รู้
•รู้ งานที่ปฏิบัติว่ามีอันตรายอย่างไร มีขั้นตอนการทำงานอย่างไร
•รู้ การเลือกใช้เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์
•รู้ วิธีการใช้เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์
•รู้ ข้อจำกัดการใช้เครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์
•รู้ วิธีการบำรุงรักษาเครื่องมือ เครื่องจักร อุปกรณ์
Visitors: 107,755
5.6 วิธีป้องกันและบทบาทผู้ดำเนินงานป้องกันอุบัติภัย
5.6.1 วิธีการป้องกนอุบัติภัย
1. โดยการออกกฎโรงงาน( regulation ) ให้มาตรฐานการทำงาน แนวทางการปฏิบัติ การทดสอบ การดำเนิน การและ หน้าที่ปฏิบัติต่าง ๆ ที่ถูกต้องและปลอดภัยในโรงงาน
2. โดยการจัดทำมาตรฐาน ( standardization ) กำหนดมาตรฐานของโครงสร้าง เครื่องจักรกล และขั้นตอน การ ปฏิบัติงานต่าง ๆ ภายในโรงงานให้สอดคล้องกับคุณสมบัติต่าง ๆ
3. โดยการตรวจสอบ ( inspection ) เพื่อติดตามการปฏิบัติงานของคนงาน
4. โดยการทำวิจัยทางเทคนิค ( technical research ) เป็นการศึกษาวิจัยคุณสมบัติของวัสดุต่าง ๆ โครงสร้างการใช้ งานของเครื่องจักรต่าง ๆ
5. โดยการวิจัยทางการแพทย์ ( medical research ) เป็นการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับร่างกาย คนงานและความสัมพันธ์ระหว่างสภาวะ ที่เหมาะสมกับสภาพความพร้อมของร่างกาย
6. โดยการวิจัยทางจิตวิทยา ( psychological research ) ศึกษาหาความสัมพันธ์ระหว่าง จิตใจคน งาน กับการ เกิดอุบัติเหตุในการทำงาน
7. โดยการวิจัยทางสถิติ ( statistical research ) เป็นการศึกษาโดยรวบรวมข้อมูลและวิจัยหาแนวโน้ม ของการเกิด อุบัติเหตุและจุด ที่มี การเกิดอุบัติเหตุได้มากที่สุด
8. โดยการให้การศึกษา( education ) โดยการสอนวิชาวิศวกรรมความปลอดภัย ในหมาวิทยาลัย และโรงงาน อุตสาหกรรม
9. โดยการฝึกอบรม ( training ) โดยการอบรมคนงานทุกคนที่เข้ารับหน้าที่เพื่อให้มีการทำงานที่ปลอดภัยที่สุด
5.6.2 บทบาทผู้ดำเนินงานป้องกันอุบัติเหตุ
1. การกำหนดนโยบาย การกำหนดนโยบายควรกำหนดไว้เป็นอันดับแรก ไม่ว่าจะเป็นนโยบายระดับสูงหรือระดับประเทศ ระดับหน่วยงาน องค์กรต่าง ๆ ในชุมชน หรือครอบครัว ทั้งนี้เพื่อกำหนดทิศทางและเป้าหมายเพื่อการบรรลุความปลอดภัยหรือการป้องกันอุบัติเหตุ
2. การประสานงาน
2.1 การประสานเพื่อออกคำสั่งปฎิบัติการ
2.2 การประสานเพื่อออกการแผนร่วมกัน
2.3 การประสานเพื่อกำหนดกิจกรรมร่วมกัน
2.4 การประสานเพื่อเพื่อรายงานผลการปฎิบัติการ
2.5 การประสานเพื่อกำหนดโครงการร่วมกัน
2.6 การประสานเพื่อแก้ไขปัญหาร่วมกัน
3. ความรับผิดชอบ คนที่มีความรับผิดชอบ จะทำให้การปฏิบัติงานไปสู่เป้าหมายที่วางไว้ และช่วยให้การทำงานร่วมกันเป็นไปด้วยความราบรื่น ความรับผิดชอบจึงเป็นภาระผูกพันที่ผู้นำต้องสร้างขึ้นเพื่อให้องค์การสามารถบรรลุเป้าหมายได้อย่างดี
4. การแสดงออกการแนะนำให้รู้จักเก็บรักาาเครื่องมือการปฎิบัติตนเพิ่อให้เกิดความปลอดภัยในโรงงาน เมื่อกิจกรรมเกี่ยวกับการป้องกันอุบัติเหตุต้องเข้าร่วมใกล้ชิด ชักชวนบุคลากรในหน่วยงานทิ้ง
ก้นบุหรี่ให้ลงถังที่มีฝาปิด
5. การติดตามผล
5.1 ปัญหาแลอุปสรรคของการดำเนินงาน
5.2 ความสำเร็จของกการดำเนินงาน
5.3 สาเหตุของความล้มเหลวของการดำเนินงาน
5.6.3 องค์ประกอบสำคัญในการดำเนินการป้องกันอุบัติภัย
1. การจัดตั้งองค์กรหรือบุคคลที่รับผิดชอบในการดูแลความปลอดภัย
2. การวิเคราะห์วางแผนและค้นหาสาเหตุ
3. กำหนดนโยบายเพื่อเป็นแนวทางในการปฎิบัติ
4. ให้ความรู้และอบรมพนักงานให้มีความเข้าใจต่อการป้องกันอุบัติภัย
5. กระจายความรับผิดชอบตามสายงาน