ปัจจุบันไม่ว่าจะมองไปทางไหน ก็เห็นคนเปลี่ยนชื่อเปลี่ยนนามสกุลใหม่ จนกลายเป็นเรื่องธรรมดาไปแล้ว เหตุผลของการเปลี่ยนนามสกุลก็มีหลากหลายเหตุผลด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนนามสกุลใหม่ เพราะมีความเชื่อว่านามสกุลเป็นกาลกินี หรือชื่อและนามสกุลเมื่อรวมกันแล้วจะทำให้ชีวิตยากลำบากต้องพบเจอเรื่องที่ไม่ดี ดังนั้น ควรเปลี่ยนนามสกุลหรือตั้งนามสกุลใหม่ เพื่อให้ชีวิตเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้น
โดยการเปลี่ยนชื่อและนามสกุล ไม่ใช่เรื่องยุ่งยากอะไร ใครที่กำลังคิดจะเปลี่ยนนามสกุล หรือคิดตั้งนามสกุลใหม่ วันนี้เราจึงมีวิธีการและขั้นตอนในการทำเรื่องเปลี่ยนนามสกุลมาฝากกัน
เรื่องควรรู้ก่อนเปลี่ยนนามสกุลใหม่
ตามพระราชบัญญัติชื่อบุคคล พ.ศ. 2505 มีใจความสำคัญว่า บุคคลสัญชาติไทย สามารถมีชื่อตัว นามสกุล และจะมีชื่อรองด้วยก็ได้
- ชื่อตัว คือ ชื่อประจำตัวบุคคล
- ชื่อรอง คือ ชื่อซึ่งประกอบถัดจากชื่อตัว
- ชื่อสกุล คือ ชื่อประจำวงศ์สกุล
ทั้งนี้ กฎหมายการเปลี่ยนนามสกุลยังระบุถึงข้อห้ามในการเปลี่ยนนามสกุล หรือตั้งนามสกุลใหม่ ไว้ดังนี้
(1) ไม่พ้องหรือคล้ายกับพระปรมาภิไธย หรือพระนามพระราชินีและราชทินนามของพระองค์ทั้งสอง
(2) ไม่ไปพ้องกับราชทินนาม นอกจากจะเป็นราชทินนามที่ทรงประทานให้ตัวคนยื่นคำร้องขอเปลี่ยนเองหรือของบุพการีหรือของผู้สืบสันดาน
(3) ไม่ซ้ำกับนามสกุลอื่น ๆ ที่มีคนใช้แล้ว (ในส่วนนี้สามารถค้นหาจากอินเทอร์เน็ตได้ว่าซ้ำหรือไม่)
(4) ไม่ใช่คำหยาบคายหรือเป็นคำที่มีความหมายไปในทางหยาบคาย
(5) ต้องมีความยาวไม่เกิน 10 พยางค์ เว้นแต่กรณีใช้ราชทินนามเป็นชื่อสกุล
(6) ผู้ที่ไม่ได้รับพระราชทานชื่อสกุล ห้ามใช้คำว่า " ณ " นำหน้าชื่อสกุล
(7) ห้ามเอานามพระมหานคร และศัพท์ที่ใช้เป็นพระปรมาภิไธยมาใช้เป็นชื่อสกุล
การเปลี่ยนนามสกุลใหม่ ต้องใช้เอกสารอะไรบ้าง ?
ส่วนเอกสารที่ใช้ในการยื่นคำร้องขอเปลี่ยนนามสกุล ยื่นคำร้องได้ที่ฝ่ายทะเบียน สำนักงานเขตที่ผู้ยื่นคำขอมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน
เอกสารประกอบการเปลี่ยนนามสกุลใหม่
(1) สำเนาทะเบียนบ้าน
(2) บัตรประจำตัวประชาชน
(3) ใบเปลี่ยนชื่อตัว (ถ้ามี)
ค่าธรรมเนียม : ฉบับละ 100 บาท
วิธีเปลี่ยนนามสกุล
(1) ผู้ขอยื่นคำขอตามแบบ ช.1 ต่อนายทะเบียนท้องที่ที่ตนมีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน
(2) นายทะเบียนท้องที่ตรวจสอบคำขอและชื่อสกุลที่ขอเปลี่ยนให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์
(3) นายทะเบียนท้องที่ส่งเรื่องราวการขอจดทะเบียนชื่อสกุลไปตามลำดับจนถึงนายทะเบียนกลาง
(4) นายทะเบียนกลางพิจารณาแล้วแจ้งผลกลับไปจังหวัด เพื่อแจ้งนายทะเบียนท้องที่แจ้งให้ผู้ขอทราบ
(5) กรณีที่นายทะเบียนกลางอนุมัติ นายทะเบียนท้องที่จะออกหนังสือสำคัญแสดงการจดทะเบียนชื่อสกุล (แบบ ช.2) ให้เป็นหลักฐานและเรียกเก็บค่าธรรมเนียม
(6) เมื่อได้รับหนังสือสำคัญแล้ว ให้ผู้ขอนำหนังสือสำคัญดังกล่าวไปขอแก้ไขรายการในทะเบียนบ้าน และหลักฐานอื่น ๆ ให้ถูกต้อง และขอเปลี่ยนบัตรประจำตัวประชาชน
เปลี่ยนนามสกุลใหม่แล้ว ต้องแจ้งเปลี่ยนอะไรอีกบ้างเมื่อได้นามสกุลใหม่อย่างที่เราต้องการแล้ว แน่นอนว่าบัตรประชาชนและทะเบียนบ้าน ย่อมมีการเปลี่ยนแปลงนามสกุลใหม่ของเราเรียบร้อยตั้งแต่วันที่ยื่นคำร้องขอเปลี่ยนนามสกุล แต่ที่นี้ยังมีเอกสารอื่น ๆ ที่เราต้องตามไปเปลี่ยนนามสกุลใหม่ เพื่อความสะดวกในการติดต่อส่วนราชการหรือเอกชน ทีนี้ลองมาดูกันว่ามีเอกสารอะไรบ้างที่ถือว่าสำคัญและจำเป็นที่ต้องตามไปเปลี่ยนนามสกุลใหม่ให้เรียบร้อย
เปลี่ยนนามสกุล โฉนดที่ดิน
หากเรามีชื่อเป็นเจ้าของอยู่ในโฉนดที่ดิน เมื่อมีการเปลี่ยนชื่อหรือนามสกุลก็จำเป็นต้องไปทำเรื่องให้เรียบร้อย โดยเอกสารที่ต้องเตรียมไปก็เป็นบัตรประชาชนและทะเบียนบ้านตัวจริง พร้อมสำเนาหลักฐานการเปลี่ยนชื่อพร้อมสำเนาและโฉนดที่ดิน ไปติดต่อที่สำนักงานที่ดิน
เปลี่ยนนามสกุล ใบขับขี่
กรณีเป็นใบขับขี่แบบตลอดชีพที่คุณไม่ต้องไปติดต่อเพื่อต่ออายุใบใหม่อีกแล้ว สามารถติดต่อได้ที่สำนักงานขนส่งพื้นที่ที่สะดวกได้เลย โดยเตรียมเอกสาร คือ ใบขับขี่ตัวจริง บัตรประชาชน ทะเบียนบ้านและใบเปลี่ยนชื่อ พร้อมสำเนา เจ้าหน้าที่ขนส่งจะออกใบขับขี่ใหม่ให้โดยที่เราไม่ต้องสอบใบขับขี่ใหม่ แต่จะมีค่าธรรมเนียมในการเปลี่ยนตามที่ขนส่งกำหนดไว้
เปลี่ยนนามสกุล ประกันสังคม
ในฐานะผู้ประกันตน เมื่อมีการเปลี่ยนนามสกุล ควรการแจ้งเปลี่ยนนามสกุลที่ประกันสังคมด้วย เพื่อไม่ให้พลาดสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ โดยการติดต่อก็ให้ฝ่ายบุคคลช่วยจัดการเปลี่ยนให้ หรือหากต้องการติดต่อเองก็ให้กรอกเอกสาร สปส.6-10 พร้อมแนบสำเนาบัตรประชาชน ทะเบียนบ้านและใบเปลี่ยนชื่อ ติดต่อได้ที่สำนักงานประกันสังคมในเขตพื้นที่
เปลี่ยนนามสกุล บัญชีธนาคาร
โดยปกติทุกธนาคาร หรือแม้แต่สถาบันการเงินต่าง ๆ ต้องยื่นเอกสารขอเปลี่ยนแปลงนามสกุลที่สาขาที่เราไปเปิดบัญชีไว้ เพื่อทำการเปลี่ยนแปลงข้อมูลหลักในระบบทั้งหมด หากในกรณีที่คุณมีบัตรเครดิตของธนาคารนั้นด้วยให้ทำการยื่นเพื่อขอแก้ไขข้อมูลไปพร้อมกันได้เลย ทั้งนี้ บางธนาคารอาจมีการคิดค่าธรรมเนียม
เปลี่ยนนามสกุล บัตรเครดิต
เมื่อมีการเปลี่ยนชื่อหรือนามสกุลก็ควรตามเปลี่ยนแปลงข้อมูลในบัตรเครดิตด้วย โดยสามารถนำบัตรเครดิตใบเดิม พร้อมบัตรประชาชนใหม่และใบเปลี่ยนชื่อ ติดต่อที่ธนาคารเจ้าของบัตรได้ทุกสาขา ธนาคารจะทำการออกบัตรโดยเป็นเลขที่เดิม แต่หน้าบัตรเป็นชื่อใหม่ส่งไปรษณีย์ถึงบ้านให้หลังจากที่ติดต่อประมาณ 1 สัปดาห์ โดยธนาคารจะคิดค่าธรรมเนียมการออกบัตรใหม่ในกรณีของการเปลี่ยนชื่อด้วย
เปลี่ยนนามสกุล กรมธรรม์ประกัน
หากมีการทำประกันภัยไว้ ไม่ว่าจะเป็นประกันชีวิต ประกันสุขภาพ ประกันอุบัติเหตุ หรือประกันภัยทรัพย์สินอื่น ๆ ที่มีชื่อเราเป็นผู้เอาประกันหรือเป็นเจ้าของกรมธรรม์ ควรทำเรื่องเปลี่ยนชื่อให้เรียบร้อย เมื่อถึงเวลาที่มีเงินคืนหรือครบกำหนดชำระ หรือรับเงินชดเชยหรือผลประโยชน์ใดใดจากประกันจะได้ไม่ยุ่งยาก
เปลี่ยนนามสกุล ทะเบียนรถ (เจ้าของรถ)
การเปลี่ยนนามสกุลของเจ้าของรถ สามารถทำได้ง่าย ๆ โดยให้ยื่นคำร้องเปลี่ยนนามสกุล พร้อมใบคู่มือจดทะเบียนรถ (สมุดเล่มน้ำเงิน ที่รถทุกคันจะต้องมี) บัตรประจำตัวประชาชน ทะเบียนบ้าน และหนังสือสำคัญแสดงการจดทะเบียนเปลี่ยนชื่อสกุล ณ สำนักงานที่รถนั้นจดทะเบียนอยู่ จังหวัดไหน ไปจังหวัดนั้น
นอกจากเอกสารที่ว่ามาข้างต้น ก็ยังมีเอกสารอีกมากมายที่ควรต้องตามไปเปลี่ยนนามสกุลให้เรียบร้อย เพื่อที่การติดต่อหรือการทำธุรกรรมในอนาคตจะเกิดความสะดวกและไม่ยุ่งยาก ส่วนหลักฐานการเปลี่ยนชื่อก็เป็นเอกสารสำคัญที่เราควรเก็บไว้ให้ดี เพราะอาจมีชื่อนามสกุลเก่าของเราไปปรากฏอยู่ในเอกสารราชการอื่น ๆ ที่จำไม่ได้ ถึงเวลานั้นต้องใช้ใบเปลี่ยนชื่อเป็นหลักฐานสำคัญ
เมื่อรู้แบบนี้แล้ว ใครที่อยากเปลี่ยนนามสกุลก็ขอให้คิดถึงเรื่องนี้และเตรียมใจยอมรับไว้ล่วงหน้า เพราะต้องตามไปเปลี่ยนนามสกุลในเอกสารที่สำคัญทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับชีวิตของเรา แต่บางคนก็ยอมเพราะบอกว่าคุ้มหากเปลี่ยนแล้วชีวิตจะดีขึ้น