ใบงานภาระกิจ พิชิตแหล่งเรียนรู้2560 from Duangnapa Inyayot
- ครูและผู้เรียน ศึกษาเนื้อหาเพิ่มเติมจากหนังสือเรียน และใบงานสำรวจแหล่งเรียนรู้ในชุมชน และให้ผู้เรียนค้นคว้าหาข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องที่ตนเองสนใจ
- ผู้เรียนอภิปรายสรุปถึงเหตุผลในการเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ประเภทต่างๆ และเสนอครูผู้สอน
ขั้นที่ ๓ การปฏิบัติแลละนำไปประยุกต์ใช้
- ผู้เรียนวิเคราะห์และคัดเลือกแหล่งเรียนรู้ตัวอย่างในชุมชนที่เกี่ยวข้องกับผู้เรียนมากที่สุด และเสนอแนวทางในการนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันของผู้เรียน
- ผู้เรียนวิเคราะห์ร่วมกัน ถึงแนวทางการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ในอนาคต รวมทั้งอินเตอร์เน็ต
- ผู้เรียนสามารถใช้ประโยชน์เรียนรู้ที่ตนมีอยู่อย่างคุ้มค่า และนำเสนอหน้าชั้นเรียน
- ผู้เรียนบันทึกการเรียนรู้ลงในสมุดการเรียนรู้
ขั้นที่ ๔ การประเมินผลการเรียนรู้
- การนำเสนอหน้าชั้นเรียน
- สมุดบันทึกการเรียนรู้
การวัดและประเมินผล
๑. ใบงาน
๒. แบบทดสอบ
๓. สมุดบันทึกการเรียนรู้
สื่อ/แหล่งเรียนรู้
สื่อ
- หนังสือ
- ใบความรู้
- อินเตอร์เน็ต
แหล่งเรียนรู้
- ห้องสมุด
- กศน.ตำบล
ใบความรู้ ที่ ๑
ความหมาย และความสำคัญของแหล่งเรียนรู้
ความรู้ในยุคปัจจุบันมีการเกิดขึ้นใหม่ และมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ทั้งในประเทศและทั่วโลก ประกอบกับเทคโนโลยีสารสนเทศ สามารถเผยแพร่สื่อสารถึงกันได้อย่างรวดเร็ว ต่อเนื่อง และตลอดเวลา ทำให้มนุษย์จำเป็นต้องเรียนรู้กับสิ่งใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้นกับความเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สามารถปรับตัวให้สอดคล้องกลมกลืนกับสังคมที่ไม่หยุดนิ่ง และสามารถดำรงชีวิตได้อย่างมีความสุข อย่างไรก็ตามการเรียนรู้ในห้องเรียนย่อมไม่ทันเหตุการณ์ และเพียงพอ ต้องมีการเรียนรู้ทุกรูปแบบให้ดำเนินไปพร้อม ๆ กัน โดยเฉพาะการเรียนรู้จากสิ่งแวดล้อมในชุมชนที่มีสาระเนื้อหาที่เป็นข้อมูลความรู้ หรือองค์ความรู้เป็นหล่งให้ความรู้ ประสบการณ์ สิ่งแปลกใหม่ที่เอื้อต่อการเรียนรู้ ประสาทสัมผัสทั้ง ตา จมูก หู ลิ้น กาย และใจ จึงจะทำให้เรียนรู้ได้เท่าทันความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น แหล่งสถานที่ บริเวณ หรือที่อยู่ที่มีองค์ความรู้ที่มนุษย์สามารถเรียนรู้ได้เรียกว่า “แหล่งเรียนรู้”
ความหมาย
แหล่งเรียนรู้ หมายถึง ถิ่น ที่อยู่ บริเวณ ศูนย์รวม บ่อเกิด แห่ง ที่มีสาระเนื้อหาที่เป็นข้อมูลความรู้ หรือองค์ความรู้ที่ปรากฏอยู่รอบตัวของมนุษย์ เมื่อได้ปฏิสัมพันธ์ด้วย ไม่ว่าทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ แล้วทำให้เกิคความรู้ ความเข้าใจ มีความเท่าทันความเปลี่ยนแปลงไปของ สิ่งต่าง ๆ ช่วยให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ในโลกของการเปลี่ยนแปลงได้อย่างเป็นสุขตามสมควรแก่อัตภาพ
ความสำคัญ
แหล่งเรียนรู้มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการช่วยพัฒนาคุณภาพของมนุษย์ในยุคความรู้ที่เกิดขึ้นใหม่ๆ และเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ดังต่อไปนี้
1. เป็นแหล่งที่มีสาระเนื้อหา ที่เป็นข้อมูลความรู้ให้มนุษย์เกิดโลกทัศน์ที่กว้างไกล
2. เป็นสื่อการเรียนรู้สมัยใหม่ที่เรียนรู้ได้เร็วและมากยิ่งขึ้น
3. เป็นแหล่งช่วยเสริมการเรียนรู้ของการศึกษาทุกประเภท
4. เป็นแหล่งการเรียนรู้ตลอดชีวิต ที่บุคคลสามารถ เรียนรู้ได้ด้วยตนเอง
5. เป็นแหล่งที่มนุษย์ได้รับประสบการณ์ตรงจากการเข้าไปหาความรู้จากแหล่งกำเนิด
6. เป็นแหล่งที่มนุษย์สามารถเข้าไปปฏิสัมพันธ์ให้เกิดความรู้เกี่ยวกับวิทยาการใหม่ ๆ
7. เป็นแหล่งส่งเสริมความสัมพันธ์อันดีระหว่างคนในท้องถิ่นกับผู้เข้าศึกษา
8. เป็นสิ่งที่ช่วยเปลี่ยนทัศนคติ ค่านิยมให้เกิดการยอมรับสิ่งใหม่ เกิดจินตนาการและ ความคิดสร้างสรรค์
9. เป็นการประหยัดเงินของผู้เรียนในการใช้แหล่งเรียนรู้ของชุมชนให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ใบความรู้ ที่ ๒
ห้องสมุด : แหล่งเรียนรู้
ห้องสมุด เป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญในชุมชน เพราะเป็นแหล่งจัดหา รวบรวมสรรพความรู้ต่าง ๆ ที่มีและเกิดขึ้นในโลกมาจัดระบบในการอำนวยความสะดวกให้ผู้รับบริการได้เข้าถึงสารสนเทศที่ตนเองต้องการ และสนใจได้สะดวกรวดเร็ว ตลอดจนจัดกิจกรรมสนับสนุนส่งเสริมการอ่าน การศึกษา ค้นคว้าหาความรู้ เพื่อให้เกิดการใช้บริการให้มากที่สุด
ความหมายของห้องสมุดประชาชน
ห้องสมุดประชาชน หมายถึง สถานที่จัดหารวบรวมทรัพยากรสารสนเทศเพื่อการอ่านการศึกษาค้นคว้าทุกชนิด มีการจัดระบบหมวดหมู่ตามหลักสากลเพื่อการบริการ และจัดบริการอย่างกว้างขวางแก่ประชาชนในชุมชน สังคม ในประเทศและต่างประเทศ โดยไม่จำกัดเพศ วัย ความรู้ เชื้อชาติ ศาสนา รวมทั้งการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่าน โดยรัฐเป็นผู้สนับสนุนทางการเงิน และมีบุคลากรที่มีความรู้ทางบรรณารักษศาสตร์เป็นผู้ดำเนินการ
ห้องสมุดเป็นแหล่งเรียนรู้สำคัญในชุมชนที่ใกล้ชิดกับผู้เรียนมากที่สุด แทบทุกอำเภอจะมีห้องสมุดประชาชน สังกัด กศน. ให้บริการได้แก่ ห้องสมุดประชาชนจังหวัด ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” และห้องสมุดประชาชนอำเภอ นอกจากนี้ยังมีห้องสมุดประเภทอื่นอีก ทั้งที่รัฐเป็นผู้สนับสนุนและเอกชนดำเนินการเอง ซึ่งมีวัตถุประสงค์ในการจัดตั้งแตกต่างกัน อาจจะบริการประชาชนทั่วไปหรือกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ ซึ่งผู้ใช้บริการสามารถสอบถามได้เป็นแห่งๆไป เช่น ห้องสมุดประชาชนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ห้องสมุดประชาชนของกรุงเทพมหานคร ห้องสมุดโรงเรียน เป็นต้น ในที่นี้จะแนะนำห้องสมุดต่างๆ ดังนี้
1. ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี”
2. ห้องสมุดโรงเรียน
3. ห้องสมุดมหาวิทยาลัย
4. หอสมุดแห่งชาติ
5. ห้องสมุดเฉพาะ
ใบความรู้ ที่ ๓
แหล่งเรียนรู้สำคัญในชุมชน
นอกจากแหล่งเรียนรู้ประเภทห้องสมุดตามที่กล่าวมาแล้ว ยังมีแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญในชุมชนอีกจำนวนมาก แต่จะขอกล่าวถึงแหล่งเรียนรู้ที่ผู้เรียนควรทราบและศึกษาเพื่อประกอบการเรียนรู้ดังต่อไปนี้
1. พิพิธภัณฑ์
2. ศาสนสถาน
3. อินเทอร์เน็ต
1. พิพิธภัณฑ์
พิพิธภัณฑ์เป็นแหล่งเรียนรู้ที่รวบรวม รักษา ค้นคว้า วิจัย และจัดแสดงหลักฐานวัตถุสิ่งของ
ที่สัมพันธ์กับมนุษย์และสิ่งแวดล้อม เป็นบริการการศึกษาที่ให้ความรู้ และความเพลิดเพลินแก่ประชาชนทั่วไป เน้นการจัดกิจกรรมการศึกษาที่เอื้อให้ประชาชนสามารถเรียนรู้ด้วยตัวเองอย่างอิสระเป็นสำคัญ พิพิธภัณฑ์มีหลากหลายรูปแบบ มีการจัดแบ่งประเภทแตกต่างกันไป ซึ่งกล่าวโดยสรุปได้ว่าประเภทของพิพิธภัณฑ์สามารถแบ่งออกได้ 6 ประเภท ดังนี้
ก. พิพิธภัณฑ์สถานประเภททั่วไป (Encyclopedia Museum) เป็นสถาบันที่รวมวิชาการ ทุกสาขาเข้าด้วยกัน โดยจัดเป็นแผนก ๆ
ข. พิพิธภัณฑ์สถานศิลปะ (Museum of Arts) เป็นสถาบันที่จัดแสดงงานศิลปะทุกแขนง เช่น พิพิธภัณฑ์สถานศิลปะการแสดง หอศิลป์ พิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ เป็นต้น
ค. พิพิธภัณฑ์สถานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (Museum of Science and Technology) เป็นสถาบันที่จัดแสดงวิวัฒนาการทางวิทยาศาสตร์ด้านต่าง ๆ เช่น เครื่องจักรกล โทรคมนาคม ยานอวกาศ และวิวัฒนาการเกี่ยวกับเครื่องมือการเกษตร เป็นต้น
ง. พิพิธภัณฑ์สถานธรรมชาติวิทยา (Natural Science Museum) เป็นสถาบันที่จัดแสดง เรื่องราวของธรรมชาติเกี่ยวกับเรื่องของโลก ดิน หิน แร่ สัตว์ พืช รวมทั้งสวนสัตว์ สวนพฤกษชาติ วนอุทยาน และพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ และสัตว์บกด้วย
จ. พิพิธภัณฑ์สถานประวัติศาสตร์ (Historical Museum) เป็นสถาบันที่จัดแสดงหลักฐาน ทางประวัติศาสตร์ แสดงถึงชีวิตความเป็นอยู่ วัฒนธรรมและประเพณี พิพิธภัณฑ์ประเภทนี้อาจแยกเฉพาะเรื่องก็ได้ เช่น พิพิธภัณฑ์ที่รวบรวม และจัดแสดงหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ซึ่งเกี่ยวกับการเมือง การทหาร เศรษฐกิจ สังคม หรือการแสดงบ้านและเมืองประวัติศาสตร์ ทั้งนี้รวมถึงโบราณสถาน อนุสาวรีย์ และสถานที่สำคัญทางวัฒนธรรม
ฉ. พิพิธภัณฑ์สถานชาติพันธุ์วิทยา และประเพณีพื้นเมือง (Museum of Ethnology) และ การจำแนกชาติพันธุ์ และอาจจัดเฉพาะเรื่องราวของท้องถิ่นใดท้องถิ่นหนึ่ง ซึ่งเรียกว่าพิพิธภัณฑ์สถานพื้นบ้าน และถ้าจัดแสดงกลางแจ้งโดยปลูกโรงเรือน จัดสภาพแวดล้อมให้เหมือนสภาพจริง ก็เรียกว่า พิพิธภัณฑ์สถานกลางแจ้ง (Open-air Museum)
2. ศาสนสถาน
วัด โบสถ์ มัสยิด เป็นศาสนสถานที่เป็นรากฐานของวัฒนธรรมในด้านต่าง ๆ เป็น ศูนย์กลางที่สำคัญในการทำกิจกรรมทางศาสนาของชุมชน และเป็นแหล่งเรียนรู้ที่มีค่ามากในทุกด้าน เช่น การให้การอบรมตามคำสั่งสอนของศาสนา การให้การศึกษาด้านศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี พิธีกรรมต่าง ๆ นับว่าเป็นการให้การศึกษาทางอ้อมแก่ประชาชน เช่น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการนวดแผนโบราณเพื่อรักษาโรค ตำรายาสมุนไพร วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านจิตรกรรมฝาผนังเรื่อง รามเกียรติ์ ความเป็นมา ความสำคัญ สิ่งที่จะเรียนรู้ได้จากวัด โบสถ์ และมัสยิด จัดทำเป็นรายงานส่งครู
3. อินเทอร์เน็ต
อินเทอร์เน็ต (Internet) คืออะไร
อินเทอร์เน็ต เป็นระบบเครือข่ายที่เชื่อมโยงทั่วโลกเข้าด้วยกัน เหมือนใยแมงมุม หรือ world wide web (www.) จึงเป็นแหล่งข้อมูลขนาดใหญ่ที่มีข้อมูลทุก ๆ ด้าน ทั้งภาพ เสียง ภาพเคลื่อนไหว ให้ผู้สนใจเข้าไปศึกษาค้นคว้าได้สะดวก รวดเร็ว และง่าย มีคอมพิวเตอร์เป็นเครื่องมือ ผู้ที่ใช้เครือข่ายนี้สามารถสื่อสารถึงกันได้หลาย ๆ ทาง เช่น อีเมล์ (E-mail) เว็บบอร์ด (Web board) แชทรูม (Chat room) การสืบค้นข้อมูล และข่าวสารต่าง ๆ รวมทั้งคัดลอกแฟ้มข้อมูล และโปรแกรมมาใช้ได้
ความสำคัญของอินเทอร์เน็ต
หลายประเทศทั่วโลกกำลังให้ความสำคัญกับเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology) หรือเรียกโดยย่อว่า “ไอที (IT)” ซึ่งหมายถึงความรู้ในวิธีการประมวลผล จัดเก็บ รวบรวม เรียกใช้ และนำเสนอข้อมูล อินเทอร์เน็ตเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างหนึ่งในการประยุกต์ใช้ไอที หากเราจำเป็นต้องอาศัยข้อมูลข่าวสารในการทำงานประจำวัน อินเทอร์เน็ตจะเป็นช่องทางที่ทำให้เราเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร หรือเหตุการณ์ความเป็นไปต่าง ๆ ทั่วโลกที่เกิดขึ้นได้ในเวลาอันรวดเร็ว ในปัจจุบันสามารถสืบค้นข้อมูลได้ง่ายกว่าสื่ออื่น ๆ อินเทอร์เน็ตเป็นแหล่งรวบรวมข้อมูลแหล่งใหญ่ที่สุดของโลก
ประวัติความเป็นมาของอินเทอร์เน็ต
อินเทอร์เน็ตถือกำเนิดขึ้นครั้งแรก โดยองค์กรทางทหารของสหรัฐอเมริกา ชื่อว่า ยู.เอส.ดีเฟนซ์ (U.s.Defence Department) เป็นผู้คิดค้นระบบขึ้นมา สำหรับประเทศไทยการเชื่อมต่อเข้าสู่อินเทอร์เน็ต มีจุดกำเนิดมาจากเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ระหว่างมหาวิทยาลัย หรือที่เรียกว่า “แคมปัสเน็ตเวิร์ก” (Campus Network) เครือข่ายดังกล่าวได้รับการสนับสนุนจาก “ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ” (NECTEC) จนกระทั่งในเดือนสิงหาคม ปี พ.ศ. 2535 ได้เชื่อมเข้าสู่อินเทอร์เน็ตโดยสมบูรณ์ ถ้าจะกล่าวถึงพัฒนาการประเทศไทย ตั้งแต่ ปี พ.ศ.2530 ได้เริ่มมีการติดต่อกับอินเทอร์เน็ตโดยใช้ E-mail โดยเริ่มที่ “มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์วิทยาเขตหาดใหญ่” และสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชียเป็นแห่งแรก
อินเทอร์เน็ตเป็นแหล่งเรียนรู้สำคัญในโลกปัจจุบัน
ที่จริงแล้วอินเทอร์เน็ตเป็นทั้งช่องทางการเรียนรู้สู่แหล่งเรียนรู้อื่นเองด้วย เราสามารถใช้ช่องทางนี้ทำอะไรได้มากมายโดยที่เราก็คาดไม่ถึง เหตุผลสำคัญที่ทำให้อินเทอร์เน็ตเป็นแหล่งเรียนรู้ที่ได้รับความนิยมแพร่หลาย คือ
1. การสื่อสารบนอินเทอร์เน็ตไม่จำกัดระบบปฏิบัติการของเครื่องคอมพิวเตอร์
2. อินเทอร์เน็ตไม่มีข้อจำกัดในเรื่องของ
ความสำคัญของอินเทอร์เน็ต
1. ความสำคัญของอินเทอร์เน็ตกับงานด้านต่าง ๆ
1.1 ด้านการศึกษา
1) สามารถใช้แหล่งค้นคว้าหาข้อมูลทางวิชาการ ข้อมูลด้านการบันเทิง ด้าน การแพทย์ และอื่นๆ ที่น่าสนใจ
2) ระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตจะทำน่าที่เสมือนเป็นห้องสมุดขนาดใหญ่
3) ผู้ใช้สามารถใช้อินเทอร์เน็ตติดต่อกับแหล่งเรียนรู้อื่นๆ เพื่อค้นหาข้อมูลที่กำลังศึกษาอยู่ได้ ทั้งที่ข้อมูลที่เป็นข้อความ เสียง ภาพเคลื่อนไหวต่างๆ เป็นต้น
1.2 ด้านธุรกิจและการพาณิชย์
1) ในการดำเนินงานธุรกิจ สามารถค้นหาข้อมูลต่างๆ เพื่อช่วยในการตัดสินใจทาง ธุรกิจ
2) สามารถซื้อขายสินค้าผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
3) บริษัท หรือองค์กรต่าง ๆ ก็สามารถเปิดให้บริการ และสนับสนุนลูกค้าของตนผ่าน
ระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตได้ เช่น การให้คำแนะนำ สอบถามปัญหาต่าง ๆ ให้แก่ลูกค้า แจกจ่าย ตัวโปรแกรมทดลองใช้ (Shareware) หรือโปรแกรมแจกฟรี (Freeware) เป็นต้น
1.3 ด้านการบันเทิง
1) การพักผ่อนหย่อนใจ สันทนาการ เช่น การค้นหาวารสารต่าง ๆ ผ่านระบบ เครือข่ายอินเทอร์เน็ต ที่เรียกว่า Magazine Online รวมทั้งหนังสือพิมพ์ และข่าวสารอื่น ๆ โดยมีภาพประกอบที่จอคอมพิวเตอร์เหมือนกับวารสารตามร้านหนังสือทั่ว ๆ ไป