จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
หนี้สาธารณะ (อังกฤษ: Public debt) หรือ หนี้ของรัฐบาล (อังกฤษ: Government debt) คือหนี้ที่ถือโดยรัฐบาลกลาง, หน่วยการปกครองส่วนท้องถิ่น, องค์กรของรัฐ รวมไปถึง รัฐวิสาหกิจ ตลอดจนการค้ำประกันหนี้สินโดยรัฐบาล ซึ่งการเกิดขึ้นของหนี้สาธารณะส่วนใหญ่ของรัฐบาลทั่วโลก มาจากการดำเนินนโยบายของรัฐแบบขาดดุล หรือก็คือรายได้ของรัฐน้อยกว่ารายจ่ายของรัฐ ทำให้ต้องมีการกู้เพื่อชดเชยการขาดดุลในแต่ละรอบปีงบประมาณ
การกู้เงินของรัฐบาล มีได้หลายช่องทาง รัฐอาจกู้จากสถาบันการเงินภายในประเทศ (เช่น ธนาคารพาณิชย์ และ ธนาคารกลาง), สถาบันการเงินต่างประเทศ, เอกชน, รัฐบาลต่างประเทศ หรือ องค์กรทางการเงินระหว่างประเทศ อาทิ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ), องค์การความร่วมมือระหว่างประเทศแห่งญี่ปุ่น (ไจก้า) เป็นต้น
คนทั่วไปมักมองว่ารัฐบาลไม่ควรก่อหนี้สาธารณะ เพราะหนี้สาธารณะนั้นจะนำมาซึ่งความสูญเสียเสถียรภาพทางการคลังและการเงินของประเทศ ซึ่งท้ายที่สุดจะทำให้ประเทศเกิดวิกฤติการทางการเงิน ทัศนคตินี้ไม่เป็นจริงเสมอไปหากรัฐบาลมีการบริหารจัดการสภาพคล่องของรัฐให้ดี มีวัตถุประสงค์ในการใช้เงินที่เหมาะสม และรักษาสัดส่วนหนี้ในประเทศและต่างประเทศให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม เนื่องจากหนี้ในประเทศมีความยืดหยุ่นในการบริหารและความเสี่ยงต่ำกว่าหนี้ต่างประเทศ เพราะรัฐบาลที่มีอำนาจรัฐสามารถเจรจากับเจ้าหนี้ ซึ่งอยู่ใต้อำนาจรัฐได้ ทั้งยังสามารถหลีกเลี่ยงความผันผวนของค่าเงิน ตลอดจนสถานการณ์ของโลก นอกจากนี้ความสามารถในการบริหารสภาพคล่องและหนี้สาธารณะ ยังเป็นปัจจัยสำคัญ ต่อการยกอันดับความน่าเชื่อถือของประเทศ ซึ่งจะช่วยให้ประเทศสามารถจัดหาแหล่งทุนจากต่างประเทศได้ในอัตราดอกเบี้ยที่ถูกลง
การผิดนัดชำระหนี้สาธารณะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหนี้สาธารณะต่างประเทศนั้น ถือเป็นเรื่องใหญ่มาก เนื่องจากอาจนำมาซึ่งการถูกลดอันดับความน่าเชื่อถือของประเทศและส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อระบบเศรษฐกิจภาพรวม ทำให้สถานการณ์ที่แย่อยู่แล้วแย่ลงไปอีก ดังนั้นเมื่อประเทศเผชิญหน้ากับความเสี่ยงที่จะผิดนัดชำระหนี้ หรือบริหารสภาพคล่องไม่ทัน วิธีที่นิยมคือการขอกู้เงินจากแหล่งใหม่เพื่อไปใช้หนี้แก่เจ้าหนี้รายเก่า อย่างไรก็ตาม การกู้เงินจากแหล่งใหม่โดยเฉพาะจากต่างประเทศในสถานการณ์ที่ย่ำแย่ มักจะถูกฝ่ายผู้ให้กู้ตั้งเงื่อนไขที่เป็นพันธสัญญาให้รัฐบาลผู้ขอกู้ต้องปฏิบัติตาม อาทิ มาตรการรัดเข็มขัด (ลดรายจ่าย)
สำหรับหนี้สาธารณะของประเทศไทยนั้น สามารถตรวจสอบได้ที่เว็บไซด์สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ (//www.pdmo.go.th/index.php) ซึ่งสถานะหนี้สาธารณะล่าสุดของไทยอยู่ที่ 173.98 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ คิดเป็น 45.34% ของจีดีพี [1]
รายประเทศ[แก้]
แผนภาพหนี้สาธารณะต่อจีดีพี (ค.ศ. 2007) โดย CIA
แผนภาพหนี้สาธารณะต่อจีดีพี (ค.ศ. 2012) โดย IMF
(ประมาณการโดย CIA World Factbook)[2]
| โลก | 56,308 | 64% | 7,936 | 100.00% |
| 17,607 | 73.60% | 55,630 | 31.27% | |
| 9,872 | 214.30% | 77,577 | 17.53% | |
| 3,894 | 31.70% | 2,885 | 6.91% | |
| 2,592 | 81.70% | 31,945 | 4.60% | |
| 995 | 51.90% | 830 | 1.75% | |
| 2,334 | 126.10% | 37,956 | 4.14% | |
| 2,105 | 89.90% | 31,915 | 3.74% | |
| 2,064 | 88.70% | 32,553 | 3.67% | |
| 1,324 | 54.90% | 6,588 | 2.35% | |
| 1,228 | 85.30% | 25,931 | 2.18% | |
| 1,206 | 84.10% | 34,902 | 2.14% | |
| 629 | 35.40% | 5,416 | 1.12% | |
| 535 | 33.70% | 10,919 | 0.95% | |
| 489 | 40.40% | 6,060 | 0.87% | |
| 488 | 68.70% | 29,060 | 0.87% | |
| 479 | 85% | 5,610 | 0.85% | |
| 436 | 161.30% | 40,486 | 0.77% | |
| 434 | 53.80% | 11,298 | 0.77% | |
| 396 | 99.60% | 37,948 | 0.70% | |
| 370 | 111.40% | 67,843 | 0.66% | |
| 323 | 36% | 13,860 | 0.57% | |
| 323 | 41.60% | 7,571 | 0.57% | |
| 311 | 24.80% | 1,240 | 0.55% | |
| 308 | 12.20% | 2,159 | 0.55% | |
| 297 | 119.70% | 27,531 | 0.53% | |
| 292 | 43.30% | 4,330 | 0.52% | |
| 283 | 50.40% | 1,462 | 0.50% |
* CIA's World Factbook จัดอันดับเฉพาะตาม % ของจีดีพี, มูลค่าหนี้ทั้งหมดและมูลค่าหนี้ต่อหัวถูกคำนวณมาจากข้อมูลจีดีพี (อำนาจซื้อ) และจำนวนประชากรในรายงานฉบับเดียวกัน
ตารางข้อมูลเก่า
หนี้สาธารณะของประเทศที่มีหนี้สาธารณะสูงสุด 20 อันดับแรก, ประมาณการ ปี 2010 (CIA World Factbook)[3]
| $ 9,133 | 62% | $ 29,158 | ($ 5,415, 38%) | |
| $ 8,512 | 198% | $ 67,303 | ($ 7,469, 172%) | |
| $ 2,446 | 83% | $ 30,024 | ($ 1,931, 66%) | |
| $ 2,113 | 119% | $ 34,627 | ($ 1,933, 106%) | |
| $ 2,107 | 52% | $ 1,489 | ($ 1,863, 56%) | |
| $ 1,907 | 19% | $ 1,419 | ($ 1,247, 16%) | |
| $ 1,767 | 82% | $ 27,062 | ($ 1,453, 68%) | |
| $ 1,654 | 76% | $ 26,375 | ($ 1,158, 52%) | |
| $ 1,281 | 59% | $ 6,299 | ($ 775, 39%) | |
| $ 1,117 | 84% | $ 32,829 | ($ 831, 64%) | |
| $ 823 | 60% | $ 17,598 | ($ 571, 41%) | |
| $ 577 | 37% | $ 5,071 | ($ 561, 36%) | |
| $ 454 | 143% | $ 42,216 | ($ 335, 97%) | |
| $ 424 | 63% | $ 25,152 | ($ 392, 58%) | |
| $ 411 | 43% | $ 5,218 | ($ 362, 40%) | |
| $ 398 | 101% | $ 38,139 | ($ 350, 90%) | |
| $ 398 | 80% | $ 4,846 | ($ 385, 87%) | |
| $ 381 | 53% | $ 9,907 | ($ 303, 45%) | |
| $ 331 | 23% | $ 6,793 | ($ 326, 24%) | |
| $ 309 | 106% | $ 65,144 | ||
| $ 279 | 34% | $ 12,075 |
อ้างอิง[แก้]
- ↑ //www.pdmo.go.th/popup_money_data.php?m=money&ts2_id=1
- ↑ "Country Comparison :: Public debt". cia.gov. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-12-24. สืบค้นเมื่อ May 16, 2013.
- ↑ "Country Comparison :: Public debt". cia.gov. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-06-13. สืบค้นเมื่อ November 8, 2011.
แหล่งข้อมูลอื่น[แก้]
- The IMF Public Financial Management Blog บล็อกของไอเอ็มเอ็ฟ (อังกฤษ)
- รายงานหนี้สาธารณะ สำนักงานบริหารหนี้สาธารณะ, กระทรวงการคลัง ราชอาณาจักรไทย (ไทย)
- European national debt clocks หนี้สาธารณะของเหล่าประเทศยุโรปตามช่วงเวลา (อังกฤษ)
- French public debt clock หนี้สาธารณะของฝรั่งเศสตามช่วงเวลา (อังกฤษ)
- UK national debt clock หนี้สาธารณะของสหราชอาณาจักรตามช่วงเวลา (อังกฤษ)
- Japan's national debt เก็บถาวร 2010-08-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หนี้สาธารณะของญี่ปุ่น
- Riksgäldskontoret – Swedish national debt office หนี้สาธารณะของสวีเดน