ศัพท์ทางทัศนศิลป์มีความสําคัญต่อการบรรยายผลงานทัศนศิลป์อย่างไร

คำศัพท์ทางทัศนศิลป์สำหรับใช้บรรยายผลงานทางทัศนศิลป์ from พัน พัน

ความสำคัญของการบรรยายเกี่ยวกับผลงานทางทัศนศิลป์

                       การบรรยายเป็นกระบวนการรับรู้ที่เกิดจากการมองเห็น สังเกตและบันทึกสิ่งที่พบเห็นในผลงาน ความเด่น และรายละเอียดอื่นๆ ที่อยู่ในผลงาน และดำเนินการบรรยาย อธิบายให้ผู้อื่นรับรู้ให้สังเกตรายละเอียด และทำความเข้าใจในผลงานอย่าง่ายๆ เพื่อให้รู้จักภาษาง่ายๆ ในการบรรยายตลอดจนรู้จักศัพท์ทางทัศนศิลป์ เนื่องจากการบรรยายเป็นขั้นตอนแรกของการรู้จัก การวิจารณ์ศิลปะและจะมีผลไปสู่ขั้นการวิเคราะห์ ขั้นตี และขั้นตัดสินประเมินคุณค่าของผลงานทางทัศนศิลป์

หลักของการบรรยายเกี่ยวกับผลงานทางทัศนศิลป์

                       การบรรยายผลงานทางทัศนศิลป์ มีจุดประสงค์เพื่อสื่อให้เห็นจุดประสงค์ของการสร้างสรรค์งานและเนื้อหาของงาน รวมถึงเพื่อให้เข้าใจถึงอารมณ์ความรู้สึกที่ศิลปินต้องการสื่อ จึงมีความจำเป็นต้องใช้ศัพท์ทางทัศนศิลป์ในการสื่อความหมาย

ตัวอย่างการบรรยายผลงานทัศนศิลป์โดยใช้ศัพท์ทางทัศนศิลป์

                แนวคิดในการสร้างงานของศิลปิน โดยมีความต้องการให้ศาลานี้เป็นตัวแทนของทวีป ทั้ง 4 ทิศ ทั้ง 8, พนัสบดี,ธาตุ 4 , อริยสัจ 4 และสุดท้าย คือ อริยมรรค การสร้างสรรค์ผลงานชิ้นนี้นับว่า ทรงพลังมีสถาปัตยกรรมที่ดี เป็นกระแสวัฒนธรรมร่วมสมัย
ทัศนะของศิลปิน อาจารย์ถวัลย์  ดัชนี

โครงสร้างและความหมายของผลงาน

                  เป็นลักษณะเสา4ต้น ซึ่งเป็นตัวแทนของทวีปทั้ง4ที่ล้อมโลก อยู่ตามปกีรณัมโบราณของอินเดียโดยเสาทางทิศเหนือแทนอุดรทวีป ทิศใต้แทนอมรโคยานทวีป ทิศตะวันตกแทนชมพูทวีป ทิศตะวันออกแทนปุรพวิเพ ซึ่งเสา4ต้น อยู่บนอ่างศิลาดำ ซึ่งหมายถึงตัวแทนของโลก จักวาล ความคิดนี้เป็นแรงบันดาลใจมาจากภาพโบราณที่มีสันเขาพระสุเมรุอยู่ ศาลานั้นแบ่งเป็น3ชั้น ชั้นที่3 แบ่งย่อยออกเป็น2ชั้น รวมเป็น4ชั้น แทนความหมายมหาสติปัตฐาน4 คือ กายานุปฏิปทา เวทนานุปฏิปทา จิตตานุปฏิปทา และธรรมานุปฏิปทา ซึ่งเป็นธรรมที่นำไปสู่อริยมรรค หรือความหลุดพ้นทางพระพุทธศาสนา สำหรับช่อฟ้ากาแล แทนธาตุทั้ง4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ ที่บริเวณปลายยอดของศาลาจะมีบราลี 8 อัน เปรีบยได้กับอริยมรรค (มรรคมีองค์8) ซึ่งเป็นสุดยอดของการของการนำไปสู่การหลุดพ้น ลักษณะศาลาเปลือยเพื่อต้องการให้มองเห็นได้จากทุกทิศ และส่วนประกอบที่พิเศษมากอีกชิ้นหนึ่ง คือ หางหงส์ที่ศาลาที่1 เพราะว่าเป็นศุนย์รวมของความคิดในการสร้างศาลาร่วมสมัย นั่นคือ พนัสบดี ซึ่งเป็นตรีมูรติของพระศิวะ (ทรงโค)  พระพรหม (ทรงสิงห์) และพระนารายณ์ (ทรงครุฑ) โดยเป็นวัวมีเขาปกติ แต่มีปีกเป็นหงส์และมีปากเป็นครุฑ

ลักษณะที่สำคัญ

               ลายนกทั้งหมดจะเป็นลายคมกริช ซึ่งมีเฉพาะที่อยุธยาเท่านั้น ปัจจุบันยังคงเหลืออยู่ที่วัดหน้าพระสุเมรุ(สมัยพระนเรศวร) อีกประการหนึ่งคือเป็นศิลปกรรมร่วมสมัยตั้งแต่เชียงแสนถึงรัตนโกสินทร์โดยแต่ละสมัยจะมีตัวแทนแตกต่างกันออกไป ได้แก่ ล้านนา-กาแล  อยุธยา-คมกริช  สุโขทัย-บราลีคันทวย

                    ความรู้เพิ่มเติม  อาจารย์ถวัลย์ ดัชนี ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติให้เป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์(จิตรกรรม) เมื่อปี พ.ศ.2544 เกิดที่จังหวัดเชียงราย

การบรรยาย มีความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช ๒๕๔๒ ว่า
“ชี้แจง หรืออธิบายเรื่องให้ฟัง หรือเล่าเรื่อง” จากความหมายนี้ จึงอาจกล่าวได้ว่า การบรรยาย
เป็นกระบวนการรับรู้ที่เกิดจากการมองเห็น สังเกต และบันทึกสิ่งต่างๆ ที่พบเห็นในผลงาน
คุณสมบัติเด่น รวมไปถึงรายละเอียดอื่นๆ โดยค้นหาว่ามีสิ่งใดอยู่ในผลงาน แล้วอธิบายให้รับรู้
โดยยังไม่มีการวิพากษ์ วิจารณ์ หรือสรุปความเห็นใดๆ เห็นอะไรก็บอกอย่างนั้น เช่น มีรายละเอียด
ใดบ้าง มีคุณสมบัติเด่นอย่างไร เป็นต้น เป็นการทำความเข้าใจในผลงานอย่างง่ายๆ เพื่อให้รู้ว่าคืออะไร
โดยใช้ภาษาในการบรรยายง่ายๆ ประกอบกับศัพท์ทางทัศนศิลป์ การบรรยายมีความสำคัญ
เนื่องจากเป็นขั้นตอนแรกของการวิจารณ์ผลงานทัศนศิลป์ การบรรยายที่ดีจะนำผลไปสู่ขั้นวิเคราะห์
ขั้นตีความ และขั้นตัดสินประเมินค่าผลงานตามลำดับขั้นของทฤษฎีวิจารณ์ผลงานทัศนศิลป์

การเรียนรู้ในหน่วยการเรียนรู้นี้ มีเป้าหมายในการบรรยายจุดประสงค์และเนื้อหาของงาน
ทัศนศิลป์ด้านประติมากรรม โดยใช้ศัพท์ทางทัศนศิลป์ ศัพท์ทางทัศนศิลป์ส่วนใหญ่เป็นคำศัพท์
ที่ซ้ำาๆ กัน ในการใช้บรรยายผลงานทัศนศิลป์ทุกสาขา ไม่ว่าจะเป็นผลงานด้านจิตรกรรม ประติมากรรม
หรือภาพพิมพ์ เนื่องจากแต่ละสาขาย่อมประกอบไปด้วยการสร้างสรรค์ผลงานที่มีการใช้หลักของ
ทัศนธาตุ หลักการจัดองค์ประกอบศิลป์ที่เกี่ยวโยงถึงความสมดุล ความมีเอกภาพ และความกลมกลืน
การบรรยายผลงานทัศนศิลป์ ควรใช้ภาษาที่สื่อสารให้ผู้ฟัง หรือผู้ชมได้รับรู้ถึงจุดประสงค์ของ
การสร้างสรรค์ผลงาน และเนื้อหาของผลงานที่ได้รับการถ่ายทอดจากศิลปิน รวมถึงการบรรยายถึง
อารมณ์ทางทัศนศิลป์ที่เกิดขึ้น ผู้บรรยายควรฝึกทักษะความสามารถด้านการสื่อสาร เพื่อสื่อ
ความหมายที่สมบูรณ์ การใช้ภาษาไทยในการบรรยายบางครั้งอาจมีข้อจำกัดในส่วนที่เกี่ยวกับความคิด
รูปแบบของผลงานที่แสดงออกทางทัศนศิลป์ อีกทั้งในบางช่วงบางตอนเป็นการบรรยายถึงการจัด องค์ประกอบศิลป์ รูปแบบผลงานประติมากรรม และภาพรวมของผลงาน อันเป็นองค์ประกอบศิลป์ที่เราสามารถรับรู้ได้ จำเป็นต้องมีศัพท์เฉพาะศาสตร์ตามสาขานั้น ซึ่งหมายถึงศัพท์ทางทัศนศิลป์มาใช้ประกอบการบรรยายให้เกิดมโนภาพในการรับรู้และเกิดสุนทรียารมณ์ ต่อผู้ชมเป็นประการสำคัญ นอกเหนือจากการได้รับข้อมูลเพียงอย่างเดียว

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : //backcup.blogspot.com/2014/07/blog-post.html