ในปัจจุบันการออกแบบสำนักงานชั้นนำระดับโลก ล้วนถูกผนวกเข้ากับพฤติกรรม และเทรนด์การทำงานของคนยุคใหม่มากขึ้น โดยนำข้อมูลทั้งหมดมาวิเคราะห์จนเกิดเป็นข้อสรุปของรูปแบบการจัดพื้นที่สำหรับการทำงานที่เหมาะสม เพื่อตอบรับกับพฤติกรรมการทำงานของคนยุคใหม่ที่เปลี่ยนไปจากเดิมค่อนข้างมากในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ซึ่งการทำงานที่ดีนั้นนอกเหนือจากบุคลากรที่มีประสิทธิภาพแล้ว พื้นที่สำนักงานที่ตอบสนองต่อการทำงานได้อย่างเหมาะสมก็เป็นปัจจัยที่สำคัญเช่นกัน ซึ่งองค์กรที่มีชื่อเสียงระดับโลก เช่น Google ,Apple ,Youtube ,Starbuck หรือ Facebook ต่างตื่นตัว และตอบรับกับรูปแบบวิถีชีวิตการทำงานยุคใหม่ที่เปลี่ยนไป ด้วยการออกแบบพื้นที่สำนักงานให้สอดคล้องกับพฤติกรรมการทำงานของบุคลากรรุ่นใหม่ได้อย่างน่าสนใจ
จากการนำข้อมูลพฤติกรรมของคนทำงานรุ่นใหม่มาวิเคราะห์ในรุปแบบงานวิจัย สามารถจำแนกสภาวะการทำงาน และลักษณะของ Space ที่ก่อให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ ได้ทั้งหมด 5 รูปแบบ ดังนี้
1. Stimulate “สภาวะกระตุ้น”
คือสภาวะที่ต้องการค้นหาไอเดียใหม่ๆ หรือกระตุ้นความคิดเพื่อหาวิธีแก้ปัญหา หาทางออกที่ดีที่สุดในการตอบโจทย์การทำงาน เป็นสภาวะที่กระตุ้นให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ สภาวะนี้เริ่มต้นสร้างได้ตั้งแต่พื้นที่ทางเข้าสำนักงาน อย่างการมีมุมหนังสืออ่านเล่น จัดให้มีพื้นที่นั่งสนทนาพูดคุยกัน หรือจัดมุมที่สามารถมองเห็นทิวทัศน์ ท้องฟ้าหรือความสดใสร่มรื่นของแมกไม้ ฯลฯ
2. Focus “สภาวะจดจ่อ”
คือสภาวะการทำงานที่ต้องการการครุ่นคิด ไตร่ตรอง มุ่งความสนใจกับการทำงานหรือการแก้ปัญหาต่างๆ โดยเฉพาะ เป็นสภาวะที่ควรหลีกเลี่ยงจากการถูกรบกวนหรือขัดจังหวะ สภาวะนี้สร้างได้ด้วยการออกแบบให้มีพื้นที่ปิดเป็นส่วนตัวโดยเฉพาะ อย่างห้องโทรศัพท์ หรือแม้มีเพียงที่กั้นสายตา ก็สามารถสร้างพื้นที่ส่วนตัวให้เราสามารถจดจ่อกับงานตรงหน้าได้แล้ว
3. Collaboration “สภาวะร่วมมือ”
คือสภาวะการทำงานร่วมกันกับผู้อื่น หรือทำงานกันเป็นทีม เพื่ออาศัยความสามารถอันหลากหลายของคนเป็นหมู่คณะในการสร้างสรรค์งานให้สำเร็จลุล่วง และบรรลุเป้าหมายร่วมกัน สภาวะนี้สร้างได้ด้วยการจัดให้มีห้องประชุมปิด จัดมุมหนึ่งในพื้นที่ทำงานที่เปิดโอกาสให้คนทำงานได้มีกิจกรรมร่วมกัน
4. Play “สภาวะเล่นสนุก”
คือสภาวะที่เอื้อให้เกิดการเล่น เปิดโอกาสให้เกิดการทดลองอย่างสร้างสรรค์ เป็นรูปแบบการผ่อนคลายจากงานและสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับเพื่อนร่วมงาน สภาวะนี้สร้างได้ด้วยการเปิดพื้นที่โล่งให้คนทำงานได้ทำกิจกรรมร่วมกัน ไปจนถึงมีพื้นที่ให้ออกกำลังกาย หรือมีอุปกรณ์เกมการละเล่นต่างๆ ให้เล่นโดยเฉพาะ
5. Learn “สภาวะตกผลึก”
คือสภาวะที่ก่อให้เกิดการเรียนรู้และตกผลึกทางความคิดหลังจากการปฎิบัติงาน และการถ่ายทอดความรู้จากผู้มีประสบการณ์ สภาวะนี้สร้างได้ด้วยการเปิดให้มีห้องสมุดที่รวบรวมหนังสือที่ให้ความรู้ในการทำงานหรือเอกสารงานต่างๆ ไปจนถึงห้องสัมนาสำหรับถ่ายทอดความรู้ให้พนักงาน
หากองค์กรใดสามารถออกแบบพื้นที่การทำงานที่ตอบสนองสภาวะการทำงานทั้ง 5 แบบนี้ได้ ความคิดสร้างสรรค์และนวัตกรรมใหม่ๆ ในการทำงานก็สามารถเกิดขึ้นได้ไม่ยาก เพราะการทำงานที่ดีนั้น ไม่เพียงแต่มุ่งไปที่เป้าหมาย แต่ควรต้องใส่ใจถึงตัวบุคลากร รวมถึงบรรยากาศในการทำงานด้วยเช่นกัน
ข้อมูลจาก : Wurkon ร่วมกับศูนย์วิจัยเทรนด์และการออกแบบ Baramizi Lab ในหัวข้อ วิถีการออกแบบพื้นที่สำนักงานสมัยใหม่ (Office Space Design Trend)
หลักการเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์สำนักงาน
หลักการเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์สำนักงาน (Office furniture) ให้เหมาะสมกับจำนวนบุคลากร พื้นที่ และปัจจัยต่างๆ มีข้อควรพิจารณาที่สำคัญ 5 ข้อ ดังนี้
1.Requirement ความต้องการในการใช้พื้นที่
- ต้องการให้พื้นที่ใช้สอยมีอะไรบ้าง เช่น โถงพักคอยต้องการหรือไม่ มีพนักงานต้อนรับกี่คน ห้องประชุมกี่ห้องขนาดนั่งได้กี่คน ห้องผู้บริหารจำนวนกี่ห้อง พื้นที่ทำงานของแต่ละแผนก พื้นที่ส่วนกลาง เช่นครัว ห้องสันทนาการ ห้องน้ำ ห้องถ่ายเอกสาร ห้องเก็บของ
- การจัดวางผังของแต่ละพื้นที่ การจัดวางผังให้เหมาะสมมีผลกับประสิทธิภาพของการทำงาน แบ่งโซนตามความสัมพันธ์ของแต่ละหน่วยในพื้นที่นั้น จะช่วยให้ระบบการทำงานภายในองค์กรดำเนินไปอย่างรวดเร็ว
2. Design Conceptual รูปแบบ หรือลักษณะของการตกแต่ง
การออกแบบตกแต่งสำนักงานแสดงถึงภาพลักษณ์ และบุคลิกขององค์กรนั้นๆ การตกแต่งสำนักงานจึงเป็นเรื่องที่ต้องคิดให้ลึกถึงสิ่งที่องค์กรต้องการสื่อให้ลูกค้าหรือผู้มาเยือนได้รับรู้ บางองค์กรแสดงออกให้ลูกค้าได้รับรู้ผ่านสัมผัสทั้ง 5 ทั้งการมองเห็น ได้กลิ่น ได้ยิน ได้รับรส และได้รู้สึกถึงการต้อนรับเป็นอย่างดี หรือความเชื่อมั่น ความทันสมัย ความมีเหตุผล ความรอบรู้ ความครีเอทีฟ และอื่นๆ
การกำหนดแนวทางการออกแบบเพื่อให้สื่อถึงบุคลลิกขององค์กรนั้นในปัจจุบันมีความสำคัญไม่เพียงแต่ให้ลูกค้าหรือผู้มาเยือนได้รับรู้ แต่พนักงาน เจ้าหน้าที่ยังรับรู้และซึมซับบุคคลิกขององค์กรเท่านั้น แต่ยังมีผลโดยตรงต่อการเลือกใช้เฟอร์นิเจอร์ในสำนักงานประเภทต่างๆ ที่ให้ความสอดคล้องไปในทิศทางเดียวกับลักษณะการตกแต่ง หรือ Design Conceptual และตอบโจทย์ฟังก์ชั่นการใช้งานที่ต้องมีความเหมาะสมกับพฤติกรรมบุคลากรในสำนักงานนั้นๆอีกด้วย
3. Budget กำหนดงบประมาณ
ควรกำหนดงบประมาณเพื่อให้สามารถกำหนดขอบเขตของการพิจารณาได้อย่างเหมาะสม จะทำให้การตัดสินใจไม่สับสน และไม่เสียเวลา ซึ่งจะทำให้มองเห็นภาพรวมได้ชัดเจนขึ้น
4. Design Element Type กำหนดรูปแบบของเฟอร์นิเจอร์ที่จะนำมาใช้งานตั้งแต่แรก
จะเกี่ยวข้องกับขนาด ฟังก์ชั่นการใช้งาน ชนิดของวัสดุที่ใช้ทำ และรูปลักษณ์เฉพาะของตัวเฟอร์นิเจอร์เป็นหลัก เช่น ต้องการขนาดที่ไม่ใหญ่จนเกินไป มีรูปแบบที่ทันสมัย ดูมีสีสันกระปรี้กระเปร่า หรือ ดูภูมิฐาน ให้ความแข็งแรงมั่นคง สามารถใช้งานได้หลากหลายในรูปแบบ Multifunction เป็นต้น
* สามารถดูรูปภาพประกอบ Design Element และ Office Furniture Equipment ที่นิยมใช้งานภายในสำนักงานได้ที่ด้านล่าง
5. Furniture Follow Business Type การจัดวางเฟอร์นิเจอร์ และรูปแบบการใช้งานเฉพาะด้านที่สอดคล้องกับประเภทธุรกิจแต่ละแบบ
ยกตัวอย่าง เช่น ธุรกิจบางประเภทเน้นการพบปะกับลูกค้าเป็นส่วนใหญ่ มีการนำเสนองานบ่อยครั้ง มีหลายกลุ่ม และมีความพลุกพล่านสูง ซึ่งจะแตกต่างจากออฟฟิศที่เน้นการทำงานแบบ Private โดยจะต้องจัดพื้นที่พักคอยก่อนเข้าประชุม และควรแยกจุดพักคอยของลูกค้าออกจากจุดพักคอยของ พนักงานส่งเอกสาร บางบริษัทจะมีจุดพักของพนักงานส่งเอกสารแยกออกมาอีกส่วนนึง เพื่อให้เกิดภาพลักษณ์ที่ดี และควรเลือกวัสดุที่มีความทนทาน เช่น สแตนเลส ไม้จริง ลามิเนต หรือการเลือกโซฟาก็ควรเลือกเป็นหนังมากกว่าผ้า เพราะเป็นพื้นที่ ที่มีการใช้งานบ่อยครั้ง