SWOT มีประโยชน์มากในการวิเคราะห์ธุรกิจ นอกจากนี้ยังสามารถใช้ SWOT ประยุกต์ในการวิเคราะห์ตัวเองได้เช่นกัน ซึ่งผลของการ SWOT ตัวเอง ก็จะคล้ายๆกับการทำ SWOT องค์กรเลย นั่นก็คือ มันเป็นการทำให้เราวิเคราะห์ตัวเองด้วยหลักการ SWOT Analysis จะทำให้เรามองเห็นภาพรวมของตัวเราเอง มองเห็นถึงจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และ อุปสรรค เพื่อพัฒนาตนเองไปสู่เป้าหมายที่ต้องการได้
S (Strength) หมายความว่า จุดแข็งของตัวเราที่ทำให้ได้เปรียบคนอื่น
W (Weakness) หมายความว่า จุดอ่อนของตัวเราที่เสียเปรียบคนอื่น
O (Opportunity) หมายความว่า
โอกาสที่เกิดขึ้นที่ช่วยส่งเสริมตัวเรา
T (Threat) หมายความว่า อุปสรรคที่เกิดขึ้นและส่งผลกระทบต่อตัวเรา
จุดแข็ง (Strengths)
จุดแข็งของตัวเราคือการมองจากปัจจัยภายใน หรือ ตัวเรานั่นเอง การวิเคราะห์และประเมินตัวเองเป็นสิ่งสำคัญมาก เพื่อให้เรารู้ตัวเองว่าเรามีจุดแข็งอะไร เราอาจจะต้องลองตั้งคำถามให้กับตัวเองดังต่อไปนี้ หรือไปถามคนในครอบครัว คนใกล้ชิด หรือ เพื่อน ว่าเรามีจุดแข็งอะไร แล้วมาเปรียบเทียบกับที่ตัวเราเองคิด จะได้ข้อมูลที่ไม่อคติจนเกินไป และพฤติกรรมเป็นอะไรที่ได้เปรียบ มีจุดเด่น ไม่ใช่สิ่งที่ใครก็มี
ตัวอย่างของจุดแข็ง ที่ลองเทียบกับตัวเองดูว่ามีข้อไหนที่สำคัญและนำมาเป็นจุดแข็งของตัวเองได้
- เชื่อมั่นในตนเองสูง ส่งผลให้เกิดความมั่นใจ
- ความคิดเป็นระบบ
- สื่อสารได้ดี สามารถถ่ายทอดผลงานออกมาได้ดี
- มีความกล้า กล้าเรียนรู้ กล้าลองในสิ่งแปลกใหม่ กล้าได้กล้าเสีย
- มีน้ำใจ
- มีมนุษย์สัมพันธ์ดี มีเพื่อนเยอะ ชอบช่วยเหลือผู้อื่น
- ซื่อสัตย์ ไม่โกหก
- มีความอดทนสูง
- รู้จักกาลเทศะ
- เป็นคนละเอียด รอบคอบ
- มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ของตนเอง
- ชอบอ่านหนังสือ หมั่่นพัฒนาตัวเองตลอดเวลา
- ใช้คอมพิวเตอร์ ในระดับดี ทั้งงานเอกสารและงานมัลติมีเดีย
- เขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ได้หลายภาษา
- ร่างกายแข็งแรง ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- ถนัดงานเขียนบทความ สารคดี เรื่องสั้น วรรณกรรมร่วมสมัย
- รู้ภาษาที่ 2 ที่ 3 เช่น ภาษาอังกฤษ ภาษาจีน ภาษาญี่ปุ่น หรือ ถ้าเป็นจุดแข็งสุดๆ ต้องเป็นภาษาที่คนเรียนน้อย เช่น ภาษารัสเซีย ภาษาอารบิค
จุดอ่อน (Weakness)
การวิเคราะห์จุดอ่อน เรามองเห็นไหมว่าเราอ่อนหรือขาดเรื่องอะไร ทำยังไงถึงรู้ว่าเราขาดหรืออ่อนเรื่องอะไรนั้น วิธีที่ง่ายที่สุด คือ การเข้าไปอ่านในการประกาศรับสมัครงานขององค์กรหรือหน่วยงานนั้น ๆ หรือ ถามเพื่อนๆ หัวหน้างาน หรือ ถ้ายังเราอยู่ลอง ครู อาจารย์ ว่าเราขาดคุณสมบัติของไหน หรือ ความสามารถไม่พอ
ตัวอย่างของจุดอ่อน ที่ลองเทียบกับตัวเองดูว่ามีข้อไหนที่เหมือนกับจุดอ่อนของเรา
- ไม่กล้าแสดงออก
- ตัดสินใจช้า
- ใส่ใจในรายละเอียดมากไป
- คิดเล็กคิดน้อย
- มีโลกส่วนตัวสูง สันโดษ ไม่ชอบให้ใครก้าวก่ายชีวิตส่วนตัว
- ไม่เด็ดขาด ใจอ่อน ขี้โลเล
- พูดเร็ว ปากจัด พูดก่อนคิด
- เฉื่อยชา
- รักความสบาย ขี้เกียจ
- เกลียดการถูกบังคับ
- มีโรคประจำตัว
- ใช้เงินสุรุ่ยสุหร่าย
- ชอบคิด ชอบวางแผน แต่ไม่ลงมือทำ
- ผัดวันประกันพรุ่ง ไม่ลงมือทำทันที
- ปรับตัวช้า ไม่ทันต่อการเปลี่ยนแปลง
- TOEFL TOEIC ไม่ถึงเกณฑ์
โอกาส (Opportunities)
โอกาสหมายถึงปัจจัยภายนอกที่เราไม่สามารถควบคุมได้ แม้มีโอกาสมากมายผ่านเข้ามาในชีวิต แต่เพราะไม่เคยตั้งใจสังเกต หรือเตรียมพร้อมที่จะคว้าโอกาสไว้จึงมักจะต้องเสียโอกาสดีในชีวิตไป แต่บุคคลที่ประสบความสำเร็จหลายคนมักจะมีความสามารถในการมองเห็นโอกาสก่อนใคร ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะวิเคราะห์ว่าอันไหนเป้นโอกาสหรืออุปสรรค์สำหรับเรา ต้องลองพิจารณาอย่างถี่ถ้วน
- มีครอบครัวที่อบอุ่น และ มีเพื่อนที่เข้าใจและคอยให้กำลังใจ
- ครอบครัวให้การสนับสนุนในด้านการศึกษาเป็นอย่างดี และ ได้รับโอกาสในการศึกษาต่อในระดับสูงขึ้นไป
- รู้จักกับบุคคลหลากหลายอาชีพ และมีประสบการณ์ในการทำงานร่วมกับผู้อื่น
- เป็นที่ยอมรับของเพื่อนๆ ไม่ถูกสังคมกีดกัน และเพื่อนๆ ยอมรับฟังความคิดเห็น
- มีโอกาสได้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆจากสถานศึกษา ผู้คนและในสถานที่ต่างๆ
- ได้มีโอกาสในฝึกใช้ภาษาอังกฤษในการทำงาน
- ในยุคนี้มีแหล่งความรู้อยู่มากไม่ว่าจะเป็น Youtube , Google , Facebook และฟรีไม่เสียตังค์มากมาย เหมาะกับการพัฒนาตัวเอง
- ออนไลน์ทำให้มีช่องทางการค้าขาย สามารถทำเป็นอาชีพเสริมและอาชีพหลักได้มากมาย
- อาชีพในยุคนี้มีมากมายกว่าอดีตมาก และเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีจะสร้างงานและอาชีพใหม่มากมาย
อุปสรรค (Threats)
อุปสรรคจริง ๆ แล้วเป็นปัจจัยภายนอกเช่นกัน ปัจจัยภายนอกที่ส่งผลกระทบต่อความสำเร็จในชีวิตการทำงานของซึ่งเราไม่สามารถควบคุมไม่ให้เกิดขึ้นได้ การวิเคราะห์อุปสรรคจะช่วยให้เราสามารถหาทางป้องกัน หลีกเลี่ยง หรือเตรียมแผนรับมือได้ดีขึ้น
- ตลาดมีการแข่งขันสูง เนื่องจากมีคู่แข่งหลากหลายสถาบัน คู่แข่งทางออน์ไลน์ก็สูง
- สภาพเศรษฐกิจชะลอตัว หรือ ตกต่ำ อาจจะรุนแรงถึงขั้นต้องออกจากงาน
- ความมั่นคงในการทำงานต่ำลงเมื่อเทียบกับสมัยก่อน เนื่องจากเทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแแปลงอย่างรวดเร็ว เป็นยุคที่มี Disruptive Technology
- กฎระเบียบต่างๆ ที่ออกมาเอื้อทุนใหญ่ๆ ทำให้คนธรรมดาๆ โอกาสไต่เต้าทางสังคมน้อยกว่าในอดีต
เมื่อคุณวิเคราะห์ได้ครบทุกข้อ จงลองจับคู่จุดแข็งกับโอกาสว่าคุณมีศักยภาพสำหรับโอกาสที่คุณมีหรือยัง หรือ ลองจับคู่จุดอ่อนกับอุปสรรคว่าจะวางแผนหาแนวทางแก้ไขได้อย่างไรบ้าง และอาจจะพบโอกาสใหม่ๆ หรือ ปรับปรุงแก้ไขตัวเองให้ดีขึ้น เพื่อสำเร็จตามเป้าหมายที่เราต้องการ
เช่นเดียวกับกลยุทธ์พิชัยสงคราม “รู้เขา รู้เรา รบร้อยครั้ง ชนะร้อยครั้ง” เช่นเดียวกันกับตัวเรา หากเรายังไม่เคยได้ทำความรู้จักตัวเราเอง ยังมองไม่เห็นข้อดี ข้อเสีย แล้วเราจะปรับปรุง พัฒนาตัวเองให้ดีขึ้นได้อย่างไร จะประสบความสำเร็จดังฝันได้หรือไม่ ลองนำ SWOT มาปรับใช้ดู