เงื่อนไขด้านความรู้มีอะไรบ้าง

หลักเศรษฐกิจพอเพียง คือ อะไร ?

    เศรษฐกิจพอเพียง คือ ปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานพระราชดำริชี้แนวทางการดำเนินชีวิตให้แก่พสกนิกรชาวไทยมาอย่างยาวนาน
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานของทางสายกลาง และความไม่ประมาท ด้วยองค์ประกอบของหลัก 3 ห่วง 2 เงื่อนไข สรุปให้เข้าใจได้ง่ายๆ ดังต่อไปนี้

    3 ห่วง คือ ทางสายกลางประกอบไปด้วย

• ห่วงที่ 1 พอประมาณ ความพอดี ไม่เบียดเบียนตนเอง และผู้อื่น
• ห่วงที่ 2 คือ มีเหตุผล การตัดสินใจ ต้องพิจารณาจากเหตุปัจจัยที่เกี่ยวข้องอย่างรอบคอบ
• ห่วงที่ 3 คือ มีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัวเอง พร้อมรับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต

    2 เงื่อนไข ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

• เงื่อนไขที่ 1 เงื่อนไขความรู้ คือ มีความรู้อย่างรอบด้าน น าความรู้เหล่านั้นมาพิจารณา วางแผน อย่างรอบคอบในขั้นตอนปฏิบัติ
• เงื่อนไขที่ 2 เงื่อนไขคุณธรรม คือ มีคุณธรรม ซื่อสัตย์สุจริต อดทน และมีความเพียร ใช้สติปัญญาในการดำเนินชีวิต

    หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงนั้น แบ่งระดับออกได้เป็นหลายๆ ระดับ ดังนี้

1. ความพอเพียงระดับบุคคลและครอบครัว ใช้หลักตนเป็นที่พึ่งแห่งตน ในทั้ง 5 ด้าน คือ จิตใจ สังคม เทคโนโลยี ทรัพยากรธรรมชาต สิ่งแวดล้อม และเศรษฐกิจ พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เลี้ยงตนเองและครอบครัวได้ รู้ข้อมูลรายรับ รายจ่าย ลด ละ เลิก อบายมุข สอนให้เด็กรู้จักคุณค่า รู้จักใช้ รู้จักออมเงิน รักษาวัฒนธรรม ประเพณี
2. ความพอเพียงระดับชุมชน เป็นการรวมกลุ่มกันทำประโยชน์เพื่อส่วนรวม ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน มาสร้างประโยชน์ เพื่อชุมชนที่เข้มแข็งมีความเป็นอยู่ที่พอเพียง
3. ความพอเพียงในภาคธุรกิจเอกชน คือการดำเนินธุรกิจบนพื้นฐานของการแบ่งปัน ให้ทุกฝ่ายได้รับประโยชน์อย่างเป็นธรรม ทั้งลูกค้า คู่ค้า ผู้ถือหุ้น และพนักงาน การขยายธุรกิจอย่างค่อยเป็นค่อยไป ต้องมีความรู้และความเข้าใจในธุรกิจของตนเอง รู้จัก ลูกค้า ศึกษาคู่แข่ง เรียนรู้การตลาดอย่างถ่องแท้ ผลิตในสิ่งที่ถนัดและทำตามกำลัง มีความซื่อสัตย์รับผิดชอบต่อสังคม สร้างเสริม ความรู้และจัดสวัสดิการให้แก่พนักงานอย่างเหมาะสม
4. ความพอเพียงระดับประเทศ คือการบริหารจัดการประเทศ เริ่มจากการวางรากฐานให้ประชาชนอยู่อย่างพอมีพอกิน และพึ่งตนเองได้ มีความรู้ มีคุณธรรมในการดำเนินชีวิต มีการรวมกลุ่มของชุมชนหลายๆ แห่ง เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ สืบทอดภูมิปัญญา การเสริมสร้างให้ประชาชนตระหนักถึงหน้าที่ มีความรัก ความสามัคคีของคนในชาติ ให้ประชาชนตระหนักว่า การปลูกจิตส านึกด้านคุณธรรม จริยธรรม จะเป็นเครื่องมือสำคัญและมีพลังที่จะสร้างภูมิคุ้มกันของประเทศชาติและประชาชนได้อย่างแท้จริง
   

การประยุกต์ใช้

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงถือเป็นตัวอย่างแนวทางปฏิบัติที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้จริงอย่างเป็นรูปธรรม

• ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

แนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ประกอบด้วย 3 ห่วง 2 เงื่อนไข ได้แก่ ความพอประมาณ ความมีเหตุผล การมีภูมิคุ้มกัน และอยู่ภายใต้เงื่อนไขความรู้และคุณธรรม

ความพอประมาณ หมายถึงความพอดี พอเหมาะไม่มากหรือน้อยเกินไปจนเบียดเบียนตนเองและผู้อื่นซึ่งเป็นไปตามพุทธเศรษฐศาสตร์ ยึดหลักทางสายกลางและความไม่โลภ

ความมีเหตุผล หมายถึงการตัดสินใจดำเนินการใดอย่างมีเหตุผล คำนึงถึงผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากการกระทำอย่างรอบคอบ ใช้หลักเหตุผลตามความพอเพียง ตามหลักวิชาการ กฎหมาย ศีลธรรม จริยธรรมและวัฒนธรรมที่ดีงาม ซึ่งเป็นไปตามพุทธเศรษฐศาสตร์ ใช้ปัญญาในการพิจารณาตัดสินใจใช้หลักเหตุผลมิใช่คำนึงถึงความอยาก ความโลภ หรือตัณหา

การมีภูมิคุ้มกันที่ดี หมายถึงการเตรียมตัวพร้อมรับผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อมและวัฒนธรรมเพื่อให้สามารถปรับตัวและรับมือได้อย่างทันท่วงที ซึ่งเป็นไปตามพุทธเศรษฐศาสตร์ที่มีความไม่ประมาทต้องเตรียมพร้อมและเข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงที่เป็นไปตามธรรมชาติ

เงื่อนไขความรู้ หมายถึง ความรอบรู้เกี่ยวกับวิชาการต่างๆที่เกี่ยวข้อง และมีความรู้ในการตัดสินใจได้ถูกต้อง ซึ่งสอดคล้องกับพุทธเศรษฐศาสตร์ที่เน้นการใช้ปัญญา

เงื่อนไขคุณธรรม หมายถึงการยึดหลักคุณธรรมเป็นแนวทาง มีความซื่อสัตย์สุจริต ไม่โลภ รู้จักแบ่งปันให้ผู้อื่น มีความสามัคคี ดำเนินชีวิตด้วยความอดทน พากเพียร ใช้สติปัญญาในการดำเนินชีวิต ซึ่งเป็นไปตามพุทธเศรษฐศาสตร์

ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเน้นความพอประมาณ ความพอเพียงซึ่งเป็นไปตามหลักทางสายกลางไม่มากไม่น้อยเกินไปและไม่มีความโลภจนเบียดเบียนผู้อื่นและสิ่งแวดล้อมและมีเหตุผลคือการใช้ปัญญาในการตัดสินใจ ดำเนินการต่างๆโดยมีเงื่อนไขความรู้และคุณธรรมซึ่งเป็นภูมิคุ้มกันเพื่อเตรียมความพร้อมหากเกิดการเปลี่ยนแปลงจากปัจจัยภายนอกที่ไม่สามารถควบคุมได้ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความไม่ประมาท การลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น ดังนั้นปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงถือเป็นภาคปฏิบัติของแนวคิดตาม พุทธเศรษฐศาสตร์ ซึ่งสามารถนำมาประยุกต์ใช้หรือสามารถนำมาปฏิบัติได้จริง