มนุษย์ที่อ่อนแอคนเดียวสามารถ ใช้ไฟ เผาป่าทั้งผืนได้
รีวิว
- เป็น Sapiens ที่เข้าใจง่าย เห็นภาพ และมีอัพเดทตัวอย่างให้ทันกับยุคนี้ด้วย
- คำถามที่หลายคนน่าจะถามเลยคือ อ่าน Sapiens มาแล้ว ต้องซื้อเล่มนี้อีกไหม สำหรับผมที่อ่านเซเปียนส์ตั้งแต่ออกใหม่ๆ เล่มนี้สร้างความประทับใจได้ดีมาก พอเห็นเป็นภาพแล้ว มันจับประเด็นได้ดีขึ้นมากๆ
- เนื้อหาเล่มนี้ ตัดออกมาแค่ 4 บทแรกของ Sapiens เล่มแรก นั่นแปลว่า มันน่าจะมีเล่นอื่นๆ ตามมาด้วย
Basic info
จำนวนหน้า : 245
ราคา : 395 บาท
อ่านด้วยกันบท IG : Mos book (@mal2u_book)
ซื้อหนังสือ : //shope.ee/4UzTOYa0Tw
หนังสือต้นฉบับ : //shope.ee/9ehZY8NK7s
สปอย
(1) เซเปียนส์ เป็นหนังสือประวัติศาสตร์ 👵🗝👴
- ถ้าคุณอยากเข้าใจมนุษย์จริงๆว่าเรามาถึงจุดนี้ได้ยังไง ทำไมเราถึงเป็นแบบทุกวันนี้
- คนเขียนย้อนกลับไปตั้งแต่ต้นกำเนิดจักรวาล เรื่องราวส่วนนี้ เราเรียกมันว่า ฟิสิกส์
- หลังจากก่อกำเนิด 3 แสนปี ก็เริ่มมีการรวมตัวกันเป็น อะตอม แล้ว ก็โมเลขกุล เรื่องราวส่วนนี้ เราเรียกมันว่า เคมี
- แล้วก็เมื่อ 4000 ล้านปีก่อนนี้เอง สิ่งมีชิวตก็เริ่มกำเนิดขึ้น เป็นเรื่องราวที่เราเรียกว่า ชีววิทยา
- จนสุดท้าย 7 หมื่นปีก่อน มนุษย์แบบที่เราคุ้นเคย ก็ได้กำเนิดขึ้น ได้สร้างวัฒนธรรมขึ้นมา จนเราเรียกว่า ประวัติศาสตร์
(2) เราไม่ได้เกิดมายิ่งใหญ่เลย 👶
- แน่นอนว่าหลายคนรู้ว่า สิ่งที่ครองโลกสมัยก่อนไม่ใช่มนุษย์ อาจจะเป็น ไดโนเสาร์ สิงโต หรืออะไรก็ตาม
- เราเคยเป็นเพียงลิงที่ไม่สำคัญ จนกระทั่งไม่นานมานี้เอง
- แล้วทำไมไม่เป็น ช้าง นก ลิงตัวอื่นหล่ะ ทำไมเราถึงโชคดี ยิ่งใหญ่ครองโลกได้ขนาดนี้
(3) เราคือ โฮโม เซเปียนส์ 🐵
- สัตว์ส่วนใหญ่มีหลาย สปีชีส์ เช่น หมา แมว นก ที่เราเห็นก็รู้ว่ามีหลายแบบ แล้วทำไมคนมีแค่แบบเดียว ?
Homo sapiens แปลว่า มนุษย์ ฉลาด
- คนชอบเข้าใจผิดว่า เราวิวัฒนาการมาจากลิง แล้วก็กลายมาเป็นแบบทุกวันนี้เลย
- ความเป็นจริงคือ หลังจากลิง เราก็เคยมี โฮโม ( Homo ) แบบอื่นๆ แต่ตอนนี้พวกเขาแค่สูญพันธุ์ไปแล้ว
- ส่วนใหญ่ หายไปตอน 5 หมื่นปีก่อน ตอนที่ Homo sapiens บรรพบุรุษเรากำลังเริ่มยิ่งใหญ่
(4) การปฏิวัติการรับรู้ 🏫
- สิ่งนึงที่เรามั่นใจในตัวเองมากๆเมื่อเทียบกับสัตว์อื่น คือ ความฉลาด
- แต่การทำให้ตัวเองฉลาดขึ้น ในยุคหิน นั้นมีราคา
หากสมองเราดีขึ้น จำเป็นต้องใช้พลังงานมากขึ้น
- ถ้าหากเราหาอาหารได้เท่าเดิม นั่นแลกมากับการที่กล้ามเนื้ออ่อนแอลง
- ซึ่งเราใช้เวลากว่า 2ล้านปี กว่าจะมาถึงจุดๆนี้
(5) เราพัฒนาจากสิ่งแวดล้อมได้ ♾
- แม้ว่า ร่างกายเราจะอ่อนแอลง แต่ก็แลกมากับการที่เราฉลาดขึ้น
- นั่นรวมถึง ผู้หญิงสะโพกแคบลง แต่ ทารกหัวใหญ่ขึ้น
- ทำให้มนุษย์เริ่มคลอดก่อนกำหนด เมื่อเทียบกับลูกสัตว์ตัวอื่นๆที่ ออกมาแปป ๆ ก็เดินได้
- ทารกเป็นเหมือนสิ่งที่สร้างจากพ่อแม่แค่ครึ่งทาง และให้โลกภายนอกจัดการต่อ กว่าจะดูแลตัวเองได้
- ทารกพวกเราดู อ่อนแอ อย่างเห็นได้ชัดตอนคลอดออกมา
- แต่นั่นก็ทำให้ พวกเรารวมกลุ่ม สร้างสังคม ช่วยกันดูแลลูก
(6) เราฉลาดได้เพราะใช้ ไฟ เป็น 🔥
- สมองและลำไส้ กินพลังงานมหาศาล ไม่สามารถพัฒนาทั้งคู่พร้อมๆกันได้
- ลิงที่กินของดิบๆ อาจจะใช้เวลากินอาหารถึง 6 ชั่วโมงต่อวัน และใช้เวลาย่อยมากกว่านั้น
- หลังจากที่เราเรียนรู้การใช้ไฟ เราก็ไม่จำเป็นต้องมีลำไส้ยาวๆ เพื่อย่อยอาหาร
- เรา ใช้ไฟ กินอาหารได้หลากหลายขึ้น ฆ่าเชื้อโรค ป้องกันสัตว์ป่า
มนุษย์ที่อ่อนแอคนเดียวสามารถ ใช้ไฟ เผาป่าทั้งผืนได้
(7) แล้วมนุษย์สายพันธ์อื่นหายไปไหน ?
- 150,000 ปีก่อน Homo sapiens เรามีแค่ 10% ของมนุษย์ทั้งหมด แต่ผ่านไปแสนปี เราก็กลายเป็น พวกเดียวที่เหลืออยู่
ทฤษฎีแรก คือ พวกเราเป็นลูกผสม ระหว่างหลายๆสายพันธุ์
ทฤษฎีที่สอง ที่น่าจะเป็นมากกว่าคือ พวกเราเป็นสายพันธุ์บริสุทธิ ที่ สายพันธุ์อื่น อาจจะพ่ายแพ้และตายไปหมดแล้ว
- บรรพบุรุษเรา อาจจะไปแย่งที่หากิน จนพวกมนุษย์สายพันธุ์อื่นอดอาหารจนตายหมด หรือไม่ก็พวกเขาทำสงครามกัน และแพ้เรา
(8) มนุษย์เจ้าแห่งเรื่องแต่ง sto
- คงไม่เกินไปถ้าจะบอกว่า เราได้ดีเพราะแต่งเรื่อง
- สังคมทุกวันนี้อยู่ได้เพราะความเชื่อ ไม่ว่าจะเป็นคุณค่าของเงิน บริษัท ชาติ ศาสนา
เพราะมนุษย์เชื่อเรื่องแต่งเรื่องเดียวกัน เราเลยทำงานร่วมกันได้
- สัตว์ชนิดอื่นไม่ค่อยยุ่งกับคนแปลกหน้า แต่เราสามารถร่วมกองทัพ กับคนนับแสนเพื่อปกป้องชาติ ที่ไม่มีตัวตนอยู่จริง
(9) เราพึ่งพาคนอื่นได้
- เพราะว่าเรารวมกลุ่มกันอยู่เป็นกลุ่มใหญ่ เราเลยไม่ต้องมีทักษะทุกอย่าง ก็รอดได้
- เราสามารถเป็นช่างตีเหล็ก ที่ไม่รู้วิธีหาอาหาร หรือ เย็บผ้า
- ในขณะที่ลิง ที่ไม่รู้วิธีหาอาหารจะอดตาย
(10) การสื่อสาร 📞
- มนุษย์เราพัฒนากล่องเสียงให้สามารถ สร้างเสียงที่ซับซ้อนได้
- แต่นั่นไม่ใช่สิ่งที่พิเศษที่สุดของเรา เพราะนกแก้วก็เลียนเสียงเราได้
- สิ่งที่พิเศษคือการซุบซิบนินทา ทำให้เรารับรู้ความเป็นไปของคนในฝูง การกระจายข่าวเลยไปเร็ว สร้างความแนบแน่น และป้องกันไม่ให้ใครทำอะไรนอกลู่นอกทาง จากบรรทัดฐานทางสังคม
(11) ตำนานและเรื่องเล่า 🤑😇
- คนที่เชื่อเรื่องเล่าก็มีแต่เซเปียน แต่ก็เพราะว่าเราเชื่อ เลยมีเราทุกวันนี้
- ลิงไม่เชื่อว่า ถ้าเอากล้วยไปบูชา แล้วจะได้กินกล้วยไม่อั้นบนสวรรค์ลิง
- เพราะความเชื่อนี้ ทำให้คนจำนวนมาก ยอมทำตามในเรื่องที่ ไม่สมเหตุสมผลได้ เช่น การออกไปทำสงครามกับคนที่ไม่รู้จัก เพื่อประเทศที่ไม่มีความเจ็บปวด
(12) บริษัทก็เป็นเรื่องเล่า 💻
- คนสมัยก่อน ทำธุรกิจยากมาก เพราะเป็นเรื่องส่วนตัว ล้มที ก็โดนยึดทุกอย่างที่อดีตสร้างมา ทำให้คนกลัวการทำธรุกิจ
- ในขณะที่สมัยนี้ เราตั้ง นิติบุคคล ที่ไม่มีตัวตน มาเป็นตัวแทน การทำธุรกิจ
- เงิน สิทธิมนุษย์ชน กฎหมาย ก็เป็นเพียงเรื่องที่พวกเราเซเปียน เชื่อ เหมือนๆกัน
(13) เรายังปรับตัวเข้ากับยุคปัจจุบันไม่ได้ 🍇🍪🍩
- ในขณะที่ทุกวันนี้เราใช้ชีวิตต่างจากบรรพบุรุษเรา แต่ร่างกายเราไม่ได้ต่างจากพวกเขานัก
ร่างกายเรายังถูกออกแบบมาให้ใช้ชีวิตเหมือน นักล่าสัตว์ เก็บของป่า
- นั่นรวมถึงการ เสพติดน้ำตาล สมองเรายังชอบพลังงาน เพราะกลัวว่าจะอด แต่ในยุคนี้เรากินได้ตลอดเวลา ทำให้เราตายเพราะอ้วน มากกว่าเพราะอดอาหารแล้ว
(14) ครอบครัว เมื่อ 70,000 ปีก่อน 👨👩👦👦
- เราไม่ได้ใช้ชีวิตแบบพ่อแม่ลูก มาตั้งแต่แรก
- ยังมี กษัตริย์ที่มีสนมจำนวนมาก หรือ มีคู่รักเพศเดียวกัน หรือคนที่เปลี่ยนคู่ไปเรื่อยๆ
- จ่าฝูงกอลิลล่าก็ได้ตัวเมียทั้งฝูงไปครอง
- มนุษย์บางเผ่า ไม่มีคอนเซป เรื่องครอบครัว ทุกคนจะเปลี่ยนคู่ตอนไหนก็ได้ และผู้หญิง ก็จะดูแลเด็กๆ ทั้งเผ่า โดยที่เด็ก ไม่คิดจะรู้ด้วยซ้ำว่าใครเป็นพ่อ
(15) ชีวิตเราอาจจะไม่ได้ดีกว่าสมัยก่อน มั้งนะ 🎯
- ชีวิตบรรพบุรุษเรา ทำงานล่าสัตว์เก็บของป่า ราวๆ 35–45 ชั่วโมง/ สัปดาห์ บ่ายๆ เหนื่อยก็พัก
- ในขณะที่ยุคนี้60–80 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ก็มีให้เห็นปกติ
- ในขณะที่บรรพบุรุษเรา ต้องรู้ทุกอย่างเดี่ยวกับการเอาตัวรอดในป่า เรารู้แค่เรื่องเดียวก็หากินได้ละ แล้วปล่อยเรื่องที่เหลือให้คนอื่น จัดการ
(16) อายุเฉลี่ยคนสมัยก่อนน้อย ? 📊
- บรรพบุรุษเรา อายุขัยเฉลี่ยน้อยมาก ราวๆ 40 ปีเท่านั้น
- แต่นั้นเป็นเพราะ อัตราการตายของทารก ที่สูงมาก ทำให้ดึงค่าเฉลี่ยอายุลงมา
(17) การปฏิวัติการเกษตร 🌾
- หลังจากเราหันมาปลูกพืช แทนการล่าสัตว์ เราก็มีอาหารกินเยอะขึ้น
- แต่หลากหลายน้อยลง ทำให้เป็นโรคได้ง่าย แถมถ้าพืชตาย คนก็อดอาหาร
- แถมการแพร่ระบาดของโรค ก็เกิดได้ง่าย เพราะคนอาศัยหนาแน่นขึ้นกว่า สมัยเก็บของป่า
(18) ข้อเสียของยุคเก็บของป่า 😷
- แน่นอนหล่ะว่าเราคงไม่ได้อิจฉาพวกเขาเพราะเขาทำงานน้อยกว่า
- บรรพบุรุษเรา ตายกันง่ายมากๆ แค่หกล้มเป็นแผล ก็ติดเชื้อตายกันแล้ว
- หรือขาพลิก เดินต่อไม่ได้ ก็ถูกเพื่อนทิ้งละ เพราะต้องเดินทางไกล
- หรือป่วย ก็โดนปล่อยตาย หรือ รอให้หายเองเลย เพราะไม่มีหมอ
- หรืออาจจะตายเพราะความเชื่อแปลกๆ เช่น ฝังเด็ก พร้อมผู้นำ
(19) เราตายเพราะฆ่ากันเองน้อยลง 🔫
- หากวัดเป็น % แล้ว ยุคนี้เราตายเพราะการฆ่ากันเอง น้อยลงมาก เมื่อเทียบกับสมัยก่อน
- ตัวเลขการฆ่ากันในสงครามโลก อาจจะดูเยอะ แต่หากคิดเป็น % แล้ว เทียบไม่ได้กับยุคก่อนเลย
(20) ฆาตกรต่อเนื่อง 🔪
- มนุษย์เรา ขึ้นชื่อเรื่องความชิบหาย ไปที่ไหนสัตว์ใหญ่สูญพันธุ์ที่นั่น
- แต่หลายคนก็สงสัย เอ๊ะ ทำไมแอฟริกา ก็ดูปกติดี
- เรื่องมันเป็นเพราะ สัตว์พวกนั้น พัฒนามาพร้อมๆกับเรา เรียนรู้ที่จะกลัวเรา เราค่อยๆเก่งขึ้น
- แต่บนพื้นที่ใหม่ เช่นออสเตรเลีย สัตว์ ไม่รู้จักเรา มาถึงเห็นผอมแห้งตัวเล็กดูเป็นมิตร แต่มาพร้อมกับเทคนิคการล่า ที่สั่งสมมานาน แปปๆ เกลี้ยง
(21) ใครจะไปรู้ 🐱🐉
- คนสมัยก่อน ไม่รู้หรอก ว่าสัตว์จะสูญพันธุ์ แล้วพวกเขาก็ไม่ได้ฆ่ารวดเร็วขนาดนั้นด้วย
- แต่ด้วยความที่สัตว์ใหญ่ ขยายพันธุ์ช้า การฆ่า แมมมอธ 2–3 เดือน ตัวนึง ก็เพียงพอแล้ว ที่จะทำให้มันสูญพันธ์