บทคัดย่อ
โครงงานสะเต็มศึกษาเรื่อง เครื่องเตือนน้ำล้น มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างอุปกรณ์ในการเตือนน้ำล้นจากระดับน้ำในถังน้ำประจำบ้าน เพื่อศึกษาและประยุกต์ใช้หลักการของวงจรสวิตซ์ตัดต่อ อัตโนมัติใช้ในเครื่องเตือนภัยน้ำล้นจากระดับน้ำในถังน้ำประจำบ้าน เพื่อลดการใช้ทรัพยากรน้ำในบ้านซึ่งสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ผลการดำเนินงานทดลองเครื่องเตือนน้ำล้นในถังน้ำประจำบ้านเพื่อศึกษาและประยุกต์ใช้หลักของวงจรสวิสซ์ตัดต่ออัตโนมัติได้ดำเนินการทดลอง จากการทดลองพบว่าเครื่องเตือนน้ำล้นสามารถเตือนน้ำล้นได้จริงโดยเมื่อมีน้ำมีระดับสูงขึ้นจะดันโฟมที่ต่อลวดตัวนำไว้กับขั้บลบไปติดกับลวดที่ติดอยู่กับไม้ไอติมที่ต่อกับขั้วบวกทำให้กระแสไฟฟ้าไหลครบวงจรส่งผลให้ออดดังเตือนให้ผู้ใช้งานมาปิดน้ำและปิดสวิสซ์เพื่อหยุดการทำงานของออด ทำให้ลดปริมาณน้ำที่จะล้นจากภาชนะมีผลทำให้ลดการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างสิ้นเปลืองและรู้จักคุณค่าของทรัพยากรน้ำ
กิตติกรรมประกาศ
โครงงานฉบับนี้สำเร็จและสมบูรณ์เป็นรูปเล่ม ด้วยความกรุณาจาก โรงเรียนวรนารีเฉลิม จังหวัดสงขลาและผู้อำนวยการโรงเรียนวรนารีเฉลิม จังหวัดสงขลา ผอ. อุดม ชูลีวรรณ ที่ได้กรุณาในเรื่องสถานที่
ขอขอบพระคุณคุณครูเฉลิมศรี ศิวศิณฑุโก ครูจำเนียร กาญจนอารี และครูปราณี ทองรมย์ที่ให้คำปรึกษาและคำแนะนำและแนะแนวทางในการดำเนินงานทำโครงงานเรื่องนี้
สุดท้ายนี้ขอขอบคุณคุณครูผู้สอนทุกท่านที่ช่วยเหลือในการเก็บรวบรวมข้อมูลและให้คำแนะนำในการทำรายงานและให้คำปรึกษาในการประดิษฐ์เครื่องเตือนน้ำล้นในครั้งนี้จนสำเร็จลุล่วงด้วยดี รายงานในครั้งนี้โดยไม่มีข้อบกพร่องรวมทั้งให้ข้อเสนอแนะและข้อคิดเห็นต่างๆ
ตลอดทั้งการตรวจแก้ไขรายงานฉบับนี้ให้สำเร็จสมบูรณ์ยิ่งขึ้น ผู้จัดทำจึงขอขอบพระคุณเป็นอย่างสูงไว้ ณ โอกาสนี้
ผู้จัดทำ
บทที่ 1
บทนำ
1. แนวคิดที่มาและความสำคัญของโครงงาน
ปัญหาการขาดแคลนทรัพยากรน้ำในปัจจุบันส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันของเราทุกคนในสังคมเป็นอย่างมากและจะส่งผลกระทบต่อเนื่องในระยะยาว ซึ่งมีสาเหตุของปัญหาขาดความร่วมมือและขาดจิตสำนึกที่ดีต่อการใช้ทรัพยากรนี้อย่างรู้คุณค่า และการเปิดก๊อกน้ำทิ้งไว้อย่างต่อเนื่องในขณะดำเนินกิจกรรมชำระล้างต่างๆจะสูญเสียน้ำนาทีละ9ลิตร (องค์การบริหารส่วนตำบลหินกอง:การรณรงค์เพื่อประหยัดการใช้น้ำประปา พ.ศ.2552) และประเทศไทยติด1ใน10ประเทศที่ใช้น้ำเปลืองที่สุดในโลก โลกของเราประกอบขึ้นด้วยพื้นดิน และพื้นน้ำโดยส่วนที่เป็นน้ำนั้นมีอยู่3ส่วน (75%) และเป็นพื้นดิน1ส่วน (25%) น้ำมีความสำคัญอย่างยิ่งกับชีวิตของพืชและสัตว์บนพื้นโลกรวมทั้งมนุษย์เราด้วย และการใช้น้ำอย่างประหยัดก็จะช่วยให้เรามีน้ำตลอดไปทรัพยากรน้ำเป็นปัจจัยพื้นฐานที่สำคัญต่อดำเนินชีวิต ดังนั้น คณะผู้จัดทำได้เห็นความสำคัญของการประหยัดทรัพยากรน้ำจากที่ดังกล่าวมาข้างต้นนี้ คณะผู้จัดทำจึงมีแนวคิดที่จะศึกษาและทดลองในโครงงานเรื่องเครื่องเตือนน้ำล้นเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยลดปัญหาน้ำล้น เพื่อเตือนน้ำที่ล้นจากภาชนะในครัวเรือน และประหยัดทรัพยากรน้ำที่สูญเสียไปนอกจากนี้ วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้หายังเป็นอุปกรณ์ที่หาซื้อได้ง่ายและราคาไม่แพง สามารถประดิษฐ์ใช้เองได้ตามบ้านเรือนอย่างมีประสิทธิภาพ
2. วัตถุประสงค์ของโครงงาน
2.1 เพื่อสร้างอุปกรณ์ในการเตือนน้ำล้นจากระดับน้ำในถังน้ำประจำบ้าน
2.2 เพื่อศึกษาและประยุกต์ใช้หลักการของวงจรสวิตซ์ตัดต่อ อัตโนมัติใช้ในเครื่องเตือนภัยน้ำล้นจากระดับน้ำในถังน้ำประจำบ้าน
2.3 เพื่อลดการใช้ทรัพยากรน้ำในบ้านสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
3. ขอบเขตและข้อจำกัดของโครงงาน
ศึกษาการทำงานและประสิทธิภาพของเครื่องเตือนน้ำล้นในภาชนะที่อยู่ในครัวเรือน เช่น อ่างล้างมือ อ่างอาบน้ำโดยกำหนดเวลาที่ใช้ในการศึกษาคือ ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนวรนารีเฉลิม จังหวัดสงขลา
4. ตัวแปรที่ศึกษา
ตัวแปรต้น เครื่องเตือนน้ำล้น
ตัวแปรตาม สามารถเตือนน้ำที่ล้นจากภาชนะ
ตัวแปรควบคุม ระดับน้ำ ภาชนะ
5. สมมุติฐานการศึกษาค้นคว้า
เครื่องเตือนน้ำล้นที่ประดิษฐ์ขึ้นสามารถนำมาใช้เตือนน้ำที่ล้นจากภาชนะได้
บทที่ 2
เอกสารที่เกี่ยวข้อง
ในการศึกษาโครงงานเรื่องเครื่องเตือนน้ำล้น ผู้จัดทำได้รวบรวมแนวคิดต่างๆ จากเอกสารที่เกี่ยวข้องดังต่อไปนี้
2.1 ปัญหาน้ำล้น
คนส่วนเอาน้ำไปใช้ประโยชน์หลายอย่างแล้วเปิดน้ำทิ้งไว้เพื่อให้น้ำเต็มถังอาบน้ำเอาไว้ใช้ แต่ลืมปิดทำจนเปิดน้ำทิ้งไว้จน ทำให้น้ำล้นสิ้นเปลืองน้ำ
2.2 ผลกระทบจากน้ำล้น
เสียทรัพย์สินในการจ่ายค่าน้ำรายเดือนที่แพงกว่าปกติ ซึ้งเป็นสาเหตุที่ประเทศไทย ติด1ใน10ที่ใช้น้ำเปลืองที่สุดในโลก
2.3 วงจรไฟฟ้า
วงจรไฟฟ้าคือ การนำเอาแหล่งจ่ายไฟฟ้ามาจ่ายแรงดันและกระแสให้กับโหลด โดยผ่านลวดตัวนำ และใช้สวิตช์ในการเปิดปิดวงจรเพื่อตัดหรือต่อกระแสไฟฟ้าที่จ่ายให้กับโหลด ในทางปฏิบัติจะมีฟิวส์ในวงจรเพื่อป้องกันปัญหาข้อผิดพลาดที่จะเกิดกับวงจรและอุปกรณ์ เช่น โหลดเกิน หรือไฟฟ้าลัดวงจร
องค์ประกอบของวงจรไฟฟ้า
1.แหล่งจ่ายไฟฟ้า คืออุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ในการจ่ายแรงดันและกระแสให้กับวงจร เช่น แบตเตอรรีถ่านไฟฉาย เป็นต้น
2. ลวดตัวนำ คือ อุปกรณ์ที่นำมาต่อกับแหล่งจ่ายไฟฟ้า จากขั้วหนึ่งไปยังอีกขั้วหนึ่ง เพื่อจ่ายแรงดันและกระแสไฟฟ้าให้กับโหลด เช่นทองแดง ลวด,เป็นต้น
3.โหลดหรือภาระทางไฟฟ้า คืออุปกรณ์ทางไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ที่นำมาต่อในวงจร เพื่อใช้งาน
เช่น หลอดไฟ เป็นต้น
4.สวิตช์ คืออุปกรณ์ที่ใช้ในการปิดหรือเปิดวงจร ในกรณีที่เปิดวงจรก็จะทำให้ไม่มีกระแสไฟฟ้าจ่ายให้กับโหลด ในทางปฏิบัติการต่อวงจรไฟฟ้า จะต้องต่อสวิตช์เข้าไปในวงจรเพื่อทำหน้าที่ตัดต่อและควบคุมการไหลของกระแสไฟฟ้า
บทที่ 3
วิธีการดำเนินงานโครงงาน
3.1 วัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ หรือโปรแกรมที่ใช้ในการพัฒนา
1. ออด 3 v 8. ปืนกาว
2. รางถ่าน AA 2 ก้อน 9. หัวแร้ง และตะกั่ว1 ม้วน
3. กรรไกร 10. ถ่าน AA 2 ก้อน
4.สายไฟดำ แดง 11. ครีม
5.ไม้แขวนเสื้อ 12. มีดคันเตอร์
6.ไม้ไอติม 2 แท่ง 13. ทองแดง
7.กล่องโฟม 14. ไม้เสียบลูกชิ้น
3.2 วิธีดำเนินการ
1. เขียนแผนผังของวิธีการ
2. ขั้นตอนการสร้างชิ้นงานตามแบบ
1).ตัดไม้แขวนเสื้อครึ่งหนึ่งด้วยคีม
2).ตัดโฟมให้พอดีกับไม้แขวนเสื้อ แล้วเจาะรู้สองรู้ขนาดใหญ่ เพื่อใส่ไม้แขวนเสื้อให้ขึ้นลงขึ้นลงได้
3).ตัดลวดไฟฟ้าด้วยครีมแล้วงอเป็นตัวSสองชิ้น และงอเป็นวงรีหนึ่งชิ้น
4).ต่อสายไฟเข้ากับลวดไฟฟ้าตัวSสองชิ้น แล้วนำไม้ไอติมมาติดไม้แขวนเสื้อด้วยปืนกาว แล้วนำสายไฟลวดไปติดที่ไม้ไอติมด้วยปืนกาว
5).นำลวดไฟฟ้ารูปวงรีมาติดที่โฟมด้วยปืนกาว
6).ต่อวงจรออด3Vโดยที่ออด3Vขั้วยาวจะเป็นขั้วบวก(สายสีแดง) ขั้วสั่นจะเป็นขั้วลบ(สายสีดำ)ทำการบัดกรีสายไฟ
ที่ออด และรางใส่ถ่าย
7).งอไม้แขวนเสื้อเป็นรูปตัวV แล้วนำรางใส่ถ่านมาติดปืนกาวอีกด้านหนึ่ง
3.5 ทดสอบและปรับปรุงชิ้นงานให้สามารถทำงานได้
เสียงเตือนจากออดดังสามรถไปปิดน้ำได้ทัน
บทที่ 4
ผลการดำเนินงาน
4.1 ผลการดำเนินงาน
ผลการดำเนินงานทดลองเครื่องเตือนน้ำล้นในถังน้ำประจำบ้านเพื่อศึกษาและประยุกต์ใช้หลักของวงจรสวิสซ์ตัดต่ออัตโนมัติได้ดำเนินการทดลองดังนี้
ภาชนะบรรจุน้ำ | ผลทีได้ |
แก้วน้ำ | เสียงออดดังขึ้นเมื่อน้ำใกล้จะเต็มภาชนะ |
กะละมัง | เสียงออดดังขึ้นเมื่อน้ำใกล้จะเต็มภาชนะ |
อ่างล้างหน้า | เสียงออดดังขึ้นเมื่อน้ำใกล้จะเต็มภาชนะ |
จากการทดลองใช้เครื่องเตือนน้ำล้น เมื่อในไปติดในภาชนะต่างๆ เมื่อน้ำเกือบล้นจะมีเสียงเตือนจนกว่าจะกลับมาปิดสวิสซ์หลังจากนั้นเครื่องเตือนน้ำล้น
4.1 การนำไปใช้ให้ครอบคลุมหน่วยบูรณาการของกลุ่มสาระในระดับ ม.2 เรื่อง “ลูกวรนารีในวิถีพอเพียง”
ผู้เรียนเกิดคุณลักษณะ “อยู่อย่างพอเพียง” ดังนี้
หลักพอเพียง | พอประมาณ | มีเหตุผล | ภูมิคุ้มกัน |
- ปฏิบัติงานเหมาะสมกับวัยและศักยภาพของตนเอง - รู้จักเลือกใช้อุปกรณ์อย่างคุ้มค่าและพอเพียง | - รู้จักการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ | - รู้จักตนเอง และปฏิบัติงานได้เต็มศักยภาพ | |
ความรู้ | มีความรู้เรื่องการทำงานของอุปกรณ์ต่างๆที่นำมาประกอบเป็นเครื่องเตือนน้ำล้น และหลักการทำงานของวงจรไฟฟ้าแบบวงจรเปิดกระแสไฟฟ้าไหลไม่ครบวงจร ออดไม่ดัง แต่เมื่อน้ำดันโฟมดันลวดที่ต่อกับขั้วลบมาต่อกับลวดที่ติดกับไม้ไอติมขั้วบวกทำให้กระแสไฟฟ้าใหลครบวงจรออดจึงดังขึ้นได้ | ||
คุณธรรม | มีความซื่อสัตย์ ขยัน อดทน รับผิดชอบต่องานที่ได้รับมอบหมาย มีความสามัคคีเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ และประหยัดอดออม |
ผู้เรียนได้เรียนรู้การใช้ชีวิตที่สมดุลและพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงใน 4 มิติ ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ดังนี้
อยู่อย่างพอเพียง สมดุลและพร้อมรับการเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ | |||
เศรษฐกิจ | สังคม | สิ่งแวดล้อม | วัฒนธรรม |
ลดรายจ่ายในครัวเรือนและชุมชนได้เพราะไม่ได้เปิดน้ำทิ้งไว้โดยไม่จำเป็น | มีความสามัคคีในการทำงาน มีการแลกเปลี่ยนความรู้กันภายในกลุ่ม ครอบครัวและชุมชน | ช่วยประหยัดน้ำ ซึ่งเป็นทรัพยากรที่สำคัญในการดำรงชีวิต | ความสำคัญของทรัพยากรน้ำกับวิถีชุมชน |
บทที่ 5
สรุป อภิปรายและข้อเสนอแนะ
5.1 สรุปผลการดำเนินงานโครงงาน
จากการประดิฐเครื่องเตือนน้ำล้นสรุปได้ว่า เครื่องเตือนน้ำล้นใช้สามารถให้สัญญาณเตือนได้เมื่อน้ำเกือบล้นภาชนะที่เปิดน้ำทิ้งไว้ได้จริง
5.2 ข้อเสนอแนะและแนวทางในการพัฒนา
1.ควรจะประดิฐเครื่องที่สามารถได้ยินเสียงเตือนได้ในระยะไกล
2.ควรทำเครื่องให้คงทนทานและใช้ได้นานและถาวรอาจนำไปใช้ในอนาคต
5.3 ประโยชน์ที่ได้รับ
1. เพื่อสร้างอุปกรณ์ในการเตือนน้ำล้นจากระดับน้ำในถังน้ำประจำบ้าน
2. เพื่อศึกษาและประยุกต์ใช้หลักการของวงจรสวิตซ์ตัดต่อ อัตโนมัติใช้ในเครื่องเตือนภัยน้ำล้นจากระดับน้ำในถังน้ำประจำบ้าน
3. เพื่อลดการใช้ทรัพยากรน้ำในบ้านสอดคล้องกับหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง