เป็นประจําเดือนแล้วปวดหัว เวียนหัว ท้องเสีย

ปวดประจำเดือน (Menstrual Cramps)

      อาการปวดประจำเดือน จัดเป็นกลุ่มอาการปวดบีบหรือปวดเกร็งที่บริเวณท้องน้อยที่เกิดขึ้นมาก่อนที่จะเป็นประจำเดือนหรือในช่วงระหว่างการเป็นประจำเดือน ความรุนแรงของอาการดังกล่าวสามารถเริ่มต้นจากระดับอ่อน ๆ ไปจนถึงระดับที่ไม่สามารถต้านทานได้ ซึ่งรวมไปถึงอาการปวดท้องน้อย ความรู้สึกไม่สบายตัว ปวดศีรษะมาก โดยอาการปวดที่รุนแรงนั้นจะให้ความรู้สึกเหมือนกับเรายกของที่มีน้ำหนักมาก และอาการปวดประจำเดือนนั้นอาจจะมีอาการอื่น ๆ มาร่วมด้วย เช่น อาการคลื่นไส้ อาเจียน และอาการท้องเสีย   จำนวนผู้หญิงมากกว่าครึ่งหนึ่งของคนที่เป็นประจำเดือนจะมีอาการปวดเกร็งอยู่ประมาณ 1-2 วันของแต่ละเดือน และอีก 15% ของผู้หญิงเหล่านั้นจะมีอาการปวดประจำเดือนที่รุนแรง

โรคหรือสภาวะที่สามารถทำให้เกิดการปวดประจำเดือน

• Endometriosis สภาวะที่เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ สภาวะนี้ เยื่อบุโพรงมดลูกจะเติบโตนอกโพรงมดลูก ส่วนมากจะเกิดสะสมที่รังไข่ เรียกว่า Chocolateeyst (ช็อกโกแลตซีส)
• Fribroids หรือ เนื้องอกในมดลูก เนื้องอกเหล่านี้ไม่เป็นเนื้อร้ายจึงไม่ก่อให้เกิดเซลล์มะเร็งในมดลูก แต่อาจทำให้มีอาการปวดประจำเดือนมากหรือประจำเดือนมามาก
• การอักเสบติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน

วิธีบรรเทาอาการปวดประจำเดือน

• ยาที่ไม่ต้องใช้ใบสั่งแพทย์ ยาต้านการอักเสบชนิดที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) ที่มักจะใช้ได้ผลในการบรรเทาอาการปวดประจำเดือน เช่น พอนสแตน
• ยาที่จ่ายตามใบสั่งแพทย์ หากยาชนิด NSAIDs ที่สามารถหาซื้อได้ทั่วไปนั้นไม่สามารถทำให้หายปวดได้  ให้ปรึกษาแพทย์จะจ่ายยาบรรเทาอาการปวดที่แรงขึ้นกว่าเดิมให้สำหรับคุณ
• ยาคุมกำเนิด คือฮอร์โมนคุมกำเนิด สามารถช่วยบรรเทาอาการปวดประจำเดือนได้ โดยไปยับยั้งการตกไข่ หากคุณไม่มีการตกไข่ อาการปวดประจำเดือนก็จะน้อยลง
• การผ่าตัด  ใช้ในกรณีที่เป็นเนื้องอกในมดลูกและสภาวะที่เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ที่มีขนาดใหญ่หรือรักษาด้วยยาแล้วไม่ดีขึ้น

ธรรมชาติบำบัดสำหรับอาการปวดประจำเดือน

• การออกกำลังกายแบบแอโรบิค เช่น การเดิน วิ่งเหยาะ ๆ ปั่นจักรยาน และว่ายน้ำจะทำให้สมองหลั่งสารเคมีที่ชื่อ Endorphins เพื่อช่วยลดอาการปวดประจำเดือน
• การใช้ความร้อน การได้อาบน้ำอุ่นหรือประคบท้องน้อยด้วยขวดน้ำร้อนหรือกระเป๋าน้ำร้อนจะช่วยให้อาการปวดประจำเดือนลดลงได้ ซึ่งวิธีนี้เป็นที่นิยมสำหรับสาว ๆ ที่มีอาการปวดประจำเดือน
• การนวด ฝึกทำการนวดเบา ๆ วน ๆ รอบ ๆ ท้องน้อยของคุณหรือให้คนอื่นช่วยนวดให้
• การรับประทานอาหารที่มีแคลเซียม จากงานวิจัยพบว่าอาหารเสริมประเภทแคลเซียมสามารถช่วยบรรเทาอาการไม่สบายเนื้อไม่สบายตัวจากอาการปวดประเดือนและอาการอื่น ๆ ที่แสดงทางอารมณ์ก่อนการมีประจำเดือนได้
• การฝังเข็ม จากการศึกษาพบว่าการขังเข็มอาจจะช่วยลดบรรเทาอาการปวดประจำเดือนได้ เนื่องจากมีการทดสอบทางคลินิกที่มีผู้ป่วยอาการปวดประจำเดือนชนิดรุนแรงและได้รับการฝังเข็มจำนวน 15 ครั้งในระยะเวลา 3 เดือน พบว่ามีอาการปวดประจำเดือนน้อยลงเมื่อเทียบกับผู้หญิงที่ไม่ได้รับการฝังเข็ม

  ไข้ทับระดู คือ อาการป่วยไข้ของผู้หญิงที่มักจะเป็นในช่วงระหว่างที่มีประจำเดือน เนื่องจากช่วงที่มีประจำเดือน ร่างกายจะอ่อนแอ ภูมิต้านทานลดลง จึงเรียกว่า “ไข้ทับระดู” หรือ มีไข้ในช่วงที่มีประจำเดือนนั่นเอง

  ไข้ทับระดู แบ่งออกเป็น 2 ประเภท

  • ไข้ทับระดูไม่มีสภาวะอื่นแอบแฝง มีอาการคล้ายกับไข้หวัด อ่อนเพลีย สามารถรับประทานยาลดไข้เพื่อบรรเทาอาการได้

  • ไข้ทับระดูที่มีสภาวะโรคแอบแฝง มีอาการไข้สูง หนาวสั่น ปวดหลัง ปวดท้องน้อย คลื่นไส้ อาเจียน และอาจมีตกขาวร่วมด้วย

  ปวดประจำเดือนผิดปกติ สัญญาณเตือนของมดลูก

  โดยปกติสตรีวัยเจริญพันธุ์มักจะมีประสบการณ์ปวดประจำเดือนกันบ้างไม่มากก็น้อย  บางคนอาจจะปวดเป็นบางเดือน  บางเดือนไม่ปวด หรือรับประทานยาแก้ปวดก็หาย แต่ในรายที่ผิดปกติ จะมีอาการปวดมาก บางครั้งต้องลางาน ปวดจนหน้ามืด เป็นลม

  ลักษณะการปวดมีทั้งปวดร้าวไปหลัง ปวดก้นกบ ปวดหน้าขา ปวดร้าวลงทวารหนักขณะเบ่งถ่ายอุจจาระ ซึ่งสัญญาณผิดปกติเหล่านี้  ควรได้รับการตรวจหาสาเหตุ  เพราะอาจจะมีโรคที่แฝงมากับอาการปวดประจำเดือน

  พญ.จีรนันท์  วนวรรณนาวิน
  สูตินรีแพทย์

  หากมีอาการจะรุนแรงของไข้ทับระดู อาจเป็นสัญญาณของโรคที่แอบแฝง เช่น “ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ” (Pelvic inflammatory disease/ PID) คือ ภาวะที่มีการติดเชื้อในระบบสืบพันธุ์เพศหญิงส่วนบน คือ บริเวณมดลูก (endometritis) ท่อนำไข่ (salpingitis) รังไข่ (oophoritis) และเยื่อบุช่องท้องในอุ้งเชิงกราน (pelvic peritonitis)

  Q&A เคลียร์ทุกข้อสงสัยของสาวๆ เกี่ยวกับประจำเดือน

  ประจำเดือนมาไม่ปกติ เกิดจาอะไร?

  ในช่วงที่มีประจำเดือน สาวๆ ควรดูแลสุขภาพของตนเอง เพื่อเป็นเกราะป้องกันความเสี่ยงในการติดเชื้อ พักผ่อนร่างกายให้เพียงพอ หมั่นออกกำลังกาย รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ย่อยง่าย เช่น พืชผักผลไม้ต่างๆ งดการดื่มเครื่องดื่มแฮลกอฮอล์ละเว้นการสูบบุหรี่ และเปลี่ยนผ้าอนามัยไม่ต่ำกว่า 2 ชิ้นในหนึ่งวันเพื่อความสะอาดของสุขอนามัยส่วนตัว และควรงดเว้นการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่มีประจำเดือน เพราะจะเป็นการเพิ่มโอกาสในการติดเชื้อได้สูง เนื่องจากเวลาที่มีประจำเดือน ปากมดลูกจะเปิด เลือดจึงเป็นอาหารชั้นดีหล่อเลี้ยงแบททีเรียให้เจริญเติบโต เมื่อเกิดการติดเชื้อจึงทำให้โรคค่อนข้างรุนแรง เกิดเป็นไข้ทับระดูขึ้น

  ที่สำคัญควรหมั่นสังเกตอาการของตนเองในช่วงที่มีประจำเดือน หากเกิดอาการผิดปกติไปจากเดิม ควรมาพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัย และรับการรักษาได้อย่างเหมาะสมและทันท่วงที

  เป็นประจําเดือนแล้วปวดหัวเกิดจากอะไร

  ทำไมจึงเป็นไมเกรนช่วงที่มีประจำเดือน ในช่วงก่อนมีประจำเดือนจะเกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเพศ ก่อนมีประจำเดือน 1 – 3 วัน ระดับเอสโตรเจนจะลดลงอย่างรวดเร็ว (estrogen withdrawal) ในผู้ที่สมองมีความไวต่อสิ่งกระตุ้นมากกว่าปกติ (จากพันธุกรรม) หรือผู้ที่เป็นโรคปวดศีรษะไมเกรนอยู่แล้วจะเกิดการกระตุ้น ทำให้ปวดศีรษะไมเกรนได้

  ปวดหัวก่อนเป็นประจําเดือนกี่วัน

  ช่วงก่อนมีเมนส์ 1 วันจนถึง 3 วันหลังจากมีเมนส์วันแรก มักเป็นช่วงที่ผู้หญิงจะมีเอสโตรเจนลดลงอย่างรวดเร็ว ซึ่งจะไปกระตุ้นอาการปวดหัวไมเกรนให้กำเริบได้

  ทำไมเป็น ปจด แล้วท้องเสีย

  ปวดท้องเมนส์แล้วมีอาการท้องเสียถือเป็นอาการปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้ เนื่องจากสารพรอสตาแกลนดินที่ร่างกายผลิตขึ้นจะทำให้เกิดการบีบตัวของมดลูก และสามารถส่งผลให้ลำไส้เกิดการบีบตัวได้เช่นกัน จึงทำให้มีอาการท้องเสียในผู้ที่มีอาการปวดประจำเดือน

  ทำไมเป็นประจำเดือนแล้วคลื่นไส้

  ส่วนอาการคลื่นไส้อาเจียน สามารถเกิดขึ้นได้ค่ะ เนื่องจากช่วงที่มีประจำเดือน จะมีการเปลี่ยนเเปลงของระดับฮอร์โมนในร่างกาย ซึ่งทำให้บางรายอาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียน หรือ ท้องอืดได้