อย่างที่รู้กันนะครับว่า Market Segmentation ถือว่าสำคัญมากกับการทำธุรกิจและการทำความเข้าใจในกลุ่มลูกค้า ที่ส่งผลถึงความสำเร็จในการขายสินค้าหรือบริการ ซึ่งมันไม่ได้มีเพียงแค่ Demographic, Geographic, Psychological หรือ Behavioral ที่อยู่ในส่วนของกลยุทธ์ STP เท่านั้น แต่มันยังมีรายละเอียดที่ลึกลงไปมากกว่านั้น ซึ่งผมได้รวมตัวอย่างการแบ่ง Market Segmentation สำหรับคนที่ยังไม่รู้จักยังไม่คุ้นเคยและอยากเรียนรู้เพิ่มเติมมาฝากกันครับ
Geographic Segmentation
Geographic Segmentation นั้นประกอบไปด้วยข้อมูลตามลักษณะที่ตั้งตามภูมิศาสตร์ของกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย ซึ่งโดยส่วนใหญ่จะนับอยู่ในประเทศนั้นๆเป็นหลัก เว้นแต่มีการเลือกทำการตลาดไปยังต่างประเทศหรือระดับสากล
- ภาค (เหนือ / ใต้ / ออก / ตก / ตะวันออกเฉียงเหนือ / ตะวันออกเฉียงใต้ / ตะวันตกเฉียงเหนือ / ตะวันตกเฉียงใต้)
- ประเทศ (ไทย / จีน / ญี่ปุ่น / สิงคโปร์)
- สถานที่ศึกษา (มหาวิทยาลัยรัฐ / มหาวิทยาลัยเอกชน / โรงเรียนประถม / โรงเรียนมัธยม)
- จังหวัด (กรุงเทพฯ / เชียงใหม่ / ภูเก็ต)
- ทวีป (เอเชีย / ยุโรป / อเมริกา / แอฟริกา)
- ชุมชนต่างๆ
- พื้นที่ชนบท / พื้นที่ห่างไกล
- เขตอากาศหนาว / เขตอากาศร้อน
Demographic Segmentation
Demographic Segmentation ถือว่าเป็นการแบ่งส่วนตลาดที่ใช้กันมากที่สุดหรือเรียกว่าแบ่งตามประชากรศาสตร์ ซึ่งประกอบไปด้วยเชื้อชาติ อายุ เพศ และอื่นๆ
- อายุ (15-30, 31-40, 41-60)
- เชื้อชาติ (ไทย / จีน)
- ศาสนา (พุทธ / คริสต์ / อิสลาม)
- เพศ (ชาย / หญิง / LGBT)
- สถานะ (โสด / สมรส / หย่าร้าง)
- อาชีพ (พนักงานบริษัท / ธุรกิจส่วนตัว / เจ้าของกิจการ / นักเล่นหุ้น)
- ขนาดครอบครัว (อยู่เป็นคู่ / อยู่เป็นครอบครัว 4 คน / อยู่เป็นครอบครัวใหญ่ 5 คนขึ้นไป)
- รายได้ (20,000 บาท / เดือน 30,000 บาท / เดือน)
- การศึกษา (ปวช. / ปวส. / ปริญญาตรี / ปริญญาโท / ปริญญาเอก)
- รูปแบบที่อยู่อาศัย (สไตล์โมเดิร์น / สไตล์ชิคๆ / สไตล์เรียบง่าย / สไตล์หรูหรา)
- สถานะทางสังคม (คนทั่วๆไป / ผู้บริหารระดับสูง / ผู้บริหารระดับกลาง)
Psychographic / Lifestyle Segmentation
Psychographic / Lifestyle Segmentation หรือกลุ่มที่แยกย่อยไปในเรื่องของบุคลิกภาพ ความสนใจ ความคิดเห็น ซึ่งถือว่ามีความสำคัญมากกับการทำการตลาดในยุคใหม่ โดยเฉพาะการแบ่งกลุ่มตาม Lifestyle
- คลาส (ชนชั้นครอบครัว / ชนชั้นกลาง / ชนชั้นสูง)
- บุคลิกภาพ (เคร่งขรึม / ชอบแสดงออก / มีความคิดสร้างสรรค์)
- ทัศนคติ (ชอบคาดหวัง / คิดบวก / อยู่กับความจริง)
- Lifestyle (ชอบท่องเที่ยว / สายกีฬา / สายสุขภาพ / รักอิสระ)
- ลักษณะอื่นๆ (ชอบความท้าทาย / ชอบผจญภัย / เคร่งศาสนา)
- ความคิดเห็น (การเมือง / เศรษฐกิจ / ตัวเอง)
- งานอดิเรก (อ่านหนังสือ / เล่นเกม / ว่ายน้ำ)
- ความสนใจ (อาหาร / เทคโนโลยี / แฟชั่น)
Behavioral Segmentation
Behavioral Segmentation หรือการแบ่งกลุ่มตามพฤติกรรมที่กลุ่มเป้าหมายตอบสนองกับการใช้สินค้าหรือบริการ
- โอกาสพิเศษ (วันเกิด / วันครบรอบ / วันจบการศึกษา)
- Buyers Journey (ช่วงการรับรู้ / ช่วงการพิจารณา / การตัดสินใจซื้อสินค้า)
- ความรู้ในตัวแบรนด์ (ไม่รู้เลย / รู้บ้าง / เข้าใจอย่างดี)
- ประเภทความภักดีในตัวแบรนด์ (Brand Loyalty) (ไม่มีเลย / มีบ้าง / ระดับสาวก)
- ความอ่อนไหวต่อราคา (อ่อนไหวต่อสินค้าราคาต่ำ / ไม่อ่อนไหวเลย)
- พฤติกรรมการช้อปปิ้ง (ไม่ชอบเลย / มีความสุขเสมอ)
- พฤติกรรมการใช้สินค้า (ใช้ปริมาณมาก / ใช้ปริมาณน้อย)
- พฤติกรรมการซื้อสินค้า (นานๆที / ซื้อเป็นปกติ / ซื้อตามโอกาส)
Media Segmentation
Media Segmentation อาจดูไม่คุ้นสักเท่าไหร่แต่มันก็กลายเป็นเกณฑ์การแบ่งที่สำคัญไม่แพ้แบบอื่นๆ เพราะเนื่องจากในยุคนี้ที่มีช่องทางการสื่อสารมากมายอย่างโซเชียลมีเดีย ออนไลน์ และแพลตฟอร์มการสื่อสารอย่าง Line, Messenger
- โทรทัศน์ (เคเบิล / ดาวเทียม)
- วิทยุ (ช่องท้องถิ่นของจังหวัด / ช่องทั่วไป)
- โซเชียลมีเดีย (Facebook, Twitter, YouTube, Instagram)
- สื่อสิ่งพิมพ์ (หนังสือพิมพ์ / นิตยสาร)
- การค้นหาบนอินเทอร์เน็ต (Google / Yahoo / Bing)
Benefit Segmentation
Benefit Segmentation ก็นับเป็นอีกหนึ่ง Segmentation ที่ถือเป็นโอกาสของนักการตลาดครับซึ่งมันอยู่บนพื้นฐานของประโยชน์ที่ลูกค้าจะได้รับจากสินค้าหรือบริการ
- ความสะดวกสบาย (ใช้ความพยายามในการหาสินค้า / ไม่ต้องใช้ความพยายามในการหาสินค้า)
- การบริการลูกค้า (ตรงตามความคาดหวัง / ปกติทั่วไป / เหนือความคาดหมาย)
- ความพิเศษ (ใช้งานง่าย / ใช้งานได้อย่างรวดเร็ว)
- คุณสมบัติ (ต่ำ / กลางๆ / ดีมาก)
ทั้งหมดก็เป็นตัวอย่าง Market Segmetnation ในแต่ละแบบซึ่งก็หวังว่าใครที่ได้อ่านจะเข้าใจมากขึ้นและสามารถนำไปปรับใช้กับการกำหนดกลุ่มเป้าหมายทางธุรกิจได้อย่างชัดเจนและเหมาะสมมากยิ่งขึ้นครับ