จากที่ได้ทำธุรกิจตู้หยอดเหรียญประเภทต่างๆตามประสบการณ์มาเป็นสิบปี สรุปคร่าวๆได้ประมาณนี้เลยครับ ทำเลที่ลงเป็นบ้านเช่า ห้องแถวเช่ารายเดือน
อันดับที่ 1 : เครื่องซักผ้าหยอดเหรียญ
เป็นตัวที่ทำกำไรได้เยอะที่สุด คืนทุนไวที่สุด ความจุกจิกในการซ่อมบำรุง ค่าบำรุงรักษาไม่มาก
- ระยะเวลาคืนทุน ประมาณ 1 ปีต่อเครื่อง
- ลงทุน เครื่องละประมาณ 15,000-18,000บาท (10-13 kg พร้อมกล่องหยอดเหรียญ)
- การซ่อมบำรุง มักจะเสียที่สุดตรงกล่องหยอด แผงวงจร เกือบทั้งหมดใข้แผงวงจรที่ใช้อุปกรณ์รุ่นเก่ากึ้ก ที่ช่างติดตั้งให้ ตามบ้านหม้อคลองถม แม้แต่ในเว็บ ซึ่งเสียง่าย ไม่ทนต่อแรงสั่นสะเทือน ความชื่นเพราะใช้อุปกรณ์รุ่นเก่า ตรงนี้มักจะเสีย 1-2 ปีครั้ง ซ่อมครั้งละ 2,000-3,000 บาท ปัจจุบัน ผมลองเปลี่ยนใช้แผงวงจรรุ่นใหม่ ซึ่งใช้อุปกรณ์รุ่นใหม่ซึ่งราคาพอๆกัน แต่ทนแรงสั่นสะเทือนและความชื้นได้ดีมาก ก็สั่งจากผู้ผลิตโดยตรงของไทย หมดปัญหาเรื่องแผงวงจรเสีย ในทุกๆ 1-2 ปี ประหยัดไปปีละ 2,000-3,000 บาท
- อีกจุดคือ ตัวที่หยอดเหรียญ จะเสื่อมสภาพตามการใข้งาน คือหยอดแล้วคืนเหรียญ เสีย 1ปีครั้ง เปลี่ยนครั้งละ 700 บาท
- การล้างเครื่อง ทุกครั้งที่มีการซ่อม ของผม6เดือน/ครั้ง พร้อมกับการซ่อมแซมจุดอื่น ครั้งละ 400-500 บาท
นอกนั้นไม่ค่อยมีอะไรเสีย ตัวเครื่องซักผ้าเองจะทนมาก ยี่ห้อที่แนะนำเลยคือ sharp ของญี่ปุ่น ซึ่งรูปทรงอาจไม่สวย แต่ราคาถูกและทนทานมาก แต่ช่างไม่ค่อยแนะนำ ไม่เป็นที่นิยมนำมาทำหยอดเหรียญ
สรุป : เครื่องซักผ้าหยอดเหรียญยังน่าทำอยู่ ลงทุนน้อย คืนทุนไว ไม่จุกจิก ค่าซ่อมต่ำ (ปีละประมาณ 3,000-4,000 บาท/เครื่อง)
อันดับที่ 2 : ตู้น้ำดื่มหยอดเหรียญ
- ลงทุนตู้ละประมาณ 22,000-25,000 บาท/เครื่อง
- ระยะเวลาคืนทุนนาน(2-4ปี) แล้วแต่ทำเล ของผมตอนนี้น่าจะได้แค่ครึ่งนึง ผ่านมา 2 ปี ทำเลคนเบาบางขานเมือง บ้านอาศัยเป็นแนวราบ
- ค่าซ่อมบำรุงสูง เมื่อครบกำหนดเปลี่ยนไส้กรอง อุปกรณ์เมื่อเข้าปีที่ 2 เริ่มทยอยเสีย โซลินอยด์ เมมเบรน ค่าเปลี่ยนหลักพัน
- เปลี่ยนไส้กรอง รวมค่าบริการครั้งละ 1,000บาทขึ้น (ถ้าซื้อไส้กรองของแท้มาเก็บไว้เปลี่ยนเองจะประหยัดมาก เหลือครั้งละ 200-300 บาท)
- ตู้น้ำดื่มมีเซนเซอร์เยอะ มีการเตือนจุกจิกมาก เราควรเก็บคู่มือไว้ที่ตู้เลย และทำตาม บางทีผู้จำหน่ายก็พิมพ์คู่มือผิด งมอยู่ตั้งนาน ต้องลองกดรหัสหลายๆแบบ ถ้าเราแก้ไข รหัส error ต่างๆเบื้องต้นได้ก็ประหยัดไปเยอะ เรียกช่างมาทีนึง เตรียมไว้ 1,000 บาทเลย
- รายได้ต่อเดือน ต่อตู้น้อยเพราะทำเลไม่ดี เดือนนึงไม่ถึงพันบาท แต่ทำเลดีๆเดือนนึง เกือบ6-7พันบาท/ตู้ รายได้มาเอามาจ่ายซ่อม
สรุป : ตู้น้ำดื่มหยอดเหรียญต้องดูทำเล ปริมาณคนกดต้องเยอะมาก ต้อง 100 คนขึ้นไป ถ้าน้อยไม่คุ้มค่าซ่อม ค่าซ่อมบำรุงความจุกจิกมีมาก
ร้านสะดวกซักป่วนรับต้นปี Washcoin ประกาศปิดกิจการกระทันหัน สร้างความเสียหายหลักร้อยล้านบาทให้ผู้ทำแฟรนไชส์ทันที อาจกลายเป็นจุดเริ่มต้นของฟองสบู่ร้านสะดวกซัก ด้านรายใหญ่ Otteri มองตลาดยังไปอีกไกล
Washcoin ชิงปิดกิจการกระทันหัน
บริษัท โมบาย ทู แมชชีน คอร์ปอเรชั่น จำกัด ผู้ดำเนินธุรกิจ Washcoin ร้านสะดวกซัก ได้แจ้งผู้ทำธุรกิจแฟรนไชส์เกือบ 100 ราย ว่า บริษัทจะหยุดดำเนินกิจการ และให้บริการระบบ Washcoin เริ่มที่บริการซ่อมบำรุง และแก้ไขปัญหาตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. 2565 ต่อด้วย Online Customer Service ในวันที่ 6 ม.ค. 2565
และภายในวันที่ 20 ม.ค. 2565 แอปพลิเคชัน Washcoin ที่ให้ลูกค้าเติมเงินเข้าระบบเพื่อชำระ และสั่งการเครื่องซักผ้าให้ทำงาน จะหยุดให้บริการ นอกจากนี้สัญญาแฟรนไชส์ที่ทำกับพาร์ตเนอร์ต่าง ๆ จะยุดิภายในวันที่ 20 ม.ค. 2565 เช่นกัน ก่อนในวันที่ 25 ม.ค. 2565 ทุกระบบจะหยุดให้บริการถาวร
ทั้งหมดนี้ ไม่มีการแจ้งลูกค้า และผู้ร่วมทำธุรกิจแฟรนไชส์ล่วงหน้า โดย Washcoin อ้างตามเอกสาร ว่า เพราะวิกฤต COVID-19 ทำให้การดำเนินธุรกิจทำได้ยากลำบาก ประกอบกับการถูกปฏิเสธสินเชื่อจากธนาคาร และนักลงทุนติดเงื่อนไขบางประการ ทำให้กิจการไม่มีเงินมาหมุนเวียน และดำเนินการต่อไม่ได้
เสียหายรวมมูลค่าหลายร้อยล้านบาท
แหล่งข่าวหนึ่งในผู้ทำธุรกิจแฟรนไชส์ Washcoin กล่าวกับ Brand Inside ว่า การกระทำของ Washcoin ไม่มีการแจ้งล่วงหน้า ทำให้ผู้ประกอบการแฟรนไชส์เกือบ 100 ราย ได้รับความเสียหายมูลค่าหลักร้อยล้านบาท โดยบางรายพึ่งเซ็นสัญญาแฟรนไชส์เมื่อต้นเดือน ธ.ค. 2564 และเสียเงินลงทุน 8 แสนบาททันที
“ปกติ Washcoin จะจ่ายเงินรายได้ให้เราทุกสัปดาห์ แต่ช่วงก่อนปีใหม่อยู่ ๆ มีข้อความแจ้งกับแฟรนไชส์ว่า ขอจ่ายช้าเนื่องจากระบบบัญชีมีปัญหา ตอนนั้นผมเริ่มเอะใจว่าเอาเงินไปหมุนหรือไม่ แต่พอช่วงเช้ามืดวันที่ 5 ม.ค. อยู่ ๆ มีจดหมายฉบับนี้ส่งมาในกลุ่มไลน์แฟรนไชส์ และทุกคนก็รู้ว่าแย่แล้ว”
ทั้งนี้สัญญาณการปิดกิจการของ Washcoin เริ่มมาระยะหนึ่งแล้ว โดยเฉพาะช่วงครึ่งหลังของปี 2564 ที่บริษัทเริ่มส่งช่างมาซ่อมบำรุงเครื่องช้า ไม่มีอะไหล่มาเปลี่ยน บางครั้งต้องรอการซ่อมกว่า 1 เดือน รวมถึงระบบหลังบ้านที่ให้บริการช้า จนหลายครั้งไม่สามารถแก้ปัญหาลูกค้าที่มีปัญหาการใช้งาน
เสื่อมเสียทั้งตลาดบริการสะดวกซัก
ขณะเดียวกันสำนักงานของ Washcoin ยังปิดมาระยะหนึ่งแล้ว และค้างค่าเช่ากับทางตึก แสดงให้เห็นถึงการเตรียมตัวปิดกิจการเป็นอย่างดี นอกจากนี้ทาง Washcoin ยังจำหน่ายคูปองส่วนลดให้กับลูกค้าทั่วไป สะท้อนถึงความต้องการนำเงินไปหมุนก่อนปิดกิจการเช่นกัน
“2 ปีก่อน ธุรกิจร้านสะดวกซักเริ่มเป็นกระแส เพราะเป็นเสือนอนกิน และเป็นเรื่องใหม่ในตลาด ผมเลยอยากเข้าไปลงทุน ซึ่งตอนนั้นมีหลากหลายแบรนด์ แต่ผมเลือก Washcoin เนื่องจากเป็นรายแรก ๆ ที่ใช้การชำระแบบออนไลน์ และระบบซักเป็นไฟฟ้า แต่พอเกิดเหตุการณ์นี้ขึ้นมันก็คล้าย ๆ ว่า ร้านสะดวกซักกำลังเกิดฟองสบู่”
แหล่งข่าว ย้ำว่า เหตุการณ์นี้จะสร้างความเสื่อมเสียให้ธุรกิจร้านสะดวกซัก เพราะความเชื่อมั่นของลูกค้าจะลดลง ไม่มีความมั่นใจในการเติมเงินเก็บไว้ในแอปพลิเคชัน รวมถึงฝั่งนักลงทุนแฟรนไชส์ที่เริ่มไม่มั่นใจว่าจะเกิดเหตุการณ์ในลักษณะนี้อีกหรือไม่ จนไม่อยากลงทุนในธุรกิจนี้อีกต่อไป
ฝั่งเจ้าของเร่งเจรจาแบรนดอื่นมาอุ้มธุรกิจ
ในทางกลับกัน ฝั่งเจ้าของกิจการ Washcoin มงคล เกริกพิพัฒน์สกุล มีการแจ้งกับผู้ร่วมทำธุรกิจแฟรนไชส์ ว่า ทางบริษัทได้รับความช่วยเหลือจากแบรนด์ร้านสะดวกซักรายอื่นเข้ามาอุ้มกิจการ แต่เจ้าของแฟรนไชส์ต้องเซ็นสัญญาฉบับใหม่ และให้เวลาตัดสินใจเพียง 1 วัน
“เขาให้เวลาเราแค่ 1 วัน ผมก็ไม่รู้ว่าเขาจะมัดมือชกหรือเปล่า เพราะมันเร็วมาก ซึ่งผมก็ไม่ได้เซ็น แต่ที่แน่ ๆ พวกเรารวมกลุ่มแฟรนไชส์ที่ได้รับความเสียหายเพื่อฟ้องร้องทางกฎหมาย เพราะบางคนลงทุนไป 4-5 สาขา จะให้สูญไปเลยก็คงไม่ได้” แหล่งข่าว กล่าว
เบื้องต้นแฟรนไชส์หลายรายเริ่มเปลี่ยนระบบจากของ Washcoin เป็นระบบซักหยอดเหรียญ เพื่อดำเนินธุรกิจต่อไปได้ เพราะหากไม่ปรับ ตัวตู้จะให้บริการไม่ได้ และต้องถูกตั้งทิ้งค้างไว้เช่นนั้น ส่วนบางรายเลือกรอดำเนินการฟ้องร้องให้เสร็จสิ้นก่อนจะไปทำอะไรกับตู้ซักผ้า
Otteri มองตลาดนี้ไปถึง 10,000 สาขา
กวิน นิทัศนจารุกุล กรรมการผู้จัดการ บริษัท เค-เน็กซ์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด เจ้าของร้านสะดวกซัก Otteri เสริมว่า ภาพรวมตลาดร้านสะดวกซักทั้งประเทศไทยปี 2565 จะอยู่ราว 2,000 แห่ง และยังมีโอกาสเติบโตเป็นกว่า 10,000 สาขาภายใน 7-8 ปีข้างหน้า
“ผมว่าเรื่องนี้ไม่ทำให้ความเชื่อมั่นในการลงทุนธุรกิจร้านสะดวกซักของแฟรนไชส์ และตลาดนี้ยังเติบโตได้ แม้ COVID-19 ระบาด ก็กระทบแค่กลุ่มสาขาใกล้มหาวิทยาลัย ยิ่งการซักผ้าด้วยน้ำร้อน และอบด้วยความร้อนจะช่วยฆ่าเชื้อโรคได้ ก็ทำให้ลูกค้ายังตัดสินใจเข้ามาใช้บริการอยู่”
ทั้งนี้ธุรกิจร้านสะดวกซักไม่ได้ถูกปิดจากมาตรการสาธารณสุข ทำให้ยังให้บริการได้อย่างต่อเนื่อง ส่วน Otteri ปัจจุบันมี 600 สาขาทั่วประเทศไทย และปีนี้จะเพิ่มอีก 380-400 สาขา ผ่านการใช้รูปแบบแฟรนไชส์ และจูงใจด้วยโอกาสธุรกิจที่ยังมี