ประโยชน์ของทรัพย์สินทางปัญญา

ทรัพย์สินทางปัญญา หมายถึง ผลงานอันเกิดจากการประดิษฐ์ คิดค้น หรือสร้างสรรค์ของมนุษย์ ซึ่งเน้นที่ผลผลิตของสติปัญญาและความชำนาญ โดยไม่คำนึงถึงชนิดของการ

สร้างสรรค์หรือวิธีในการแสดงออก เช่น สินค้าต่าง ๆ การบริการ กรรมวิธีการผลิตทางอุตสาหกรรม เป็นต้น

1.  ทรัพย์สินทางปัญญามีกี่ประเภท

ในทางสากล ทรัพย์สินทางปัญญาแบ่งเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม (Industrial Property) และ ลิขสิทธิ์ (Copyright)

1.  ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม (Industrial Property) คือ อะไร

ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม หมายถึง ความคิดสร้างสรรค์ของมนุษย์ที่เกี่ยวกับสินค้าอุตสาหกรรมต่าง ๆ ที่ได้พัฒนาหรือคิดค้นขึ้นใหม่ นอกจากนี้ยังรวมถึงการออกแบบผลิตภัณฑ์

เครื่องหมายการค้า ชื่อและถิ่นที่อยู่ทางการค้า โดยรวมถึงแหล่งกำเนิดและการป้องกันการแข่งขันทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม

1.  ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม มีกี่ประเภท

ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม ได้แก่ สิทธิบัตร (Patent) , แบบผังภูมิของวงจรรวม (Layout-Designs of Integrated Circuit),  เครื่องหมายการค้า (Trademark) ,

ความลับทางการค้า (Trade Secrets) , ชื่อทางการค้า (Trade Name)  และ สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indication)

1.  ลิขสิทธิ์ (Copyright) คือ อะไร และได้รับการคุ้มครองอย่างไร

ลิขสิทธิ์  หมายถึง สิทธิแต่เพียงผู้เดียวของผู้สร้างสรรค์ที่จะกระทำการใด ๆ เกี่ยวกับงานที่ผู้สร้างสรรค์ได้ทำขึ้นตามประเภทลิขสิทธิ์ที่กฎหมายกำหนด ได้แก่ งานวรรณกรรม

นาฏกรรม ศิลปกรรม ดนตรีกรรม โสตทัศนวัสดุ ภาพยนตร์ สิ่งบันทึกเสียง งานแพร่เสียง แพร่ภาพ หรืองานอื่นใดในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ ไม่ว่างานดังกล่าวจะแสดงออกโดยวิธีหรือรูปแบบทั้งโดยจับต้องได้และจับต้องไม่ได้ นอกจากนั้นกฎหมายลิขสิทธิ์ยังให้ความคุ้มครองถึงสิทธิของนักแสดงด้วย อย่างไรก็ตาม การคุ้มครองลิขสิทธิ์ ไม่ครอบคลุมถึงความคิดหรือขั้นตอน กรรมวิธีหรือระบบ วิธีใช้หรือทำงาน แนวความคิด หลักการ การค้นพบ หรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ หรือคณิตศาสตร์

1.  สิทธิบัตร (Patent) คือ อะไร

สิทธิบัตร  คือ หนังสือสำคัญที่รัฐออกให้เพื่อคุ้มครองการประดิษฐ์ (Invention) หรือ การออกแบบผลิตภัณฑ์ (Industrial Design) ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกำหนด ได้แก่

สิทธิบัตรการประดิษฐ์ (Invention Patent) สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ (Design Patent) และอนุสิทธิบัตร (Petty Patent) ซึ่งผู้ทรงสิทธิบัตรหรืออนุสิทธิบัตร มีสิทธิเด็ดขาด หรือ สิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการแสวงหาผลประโยชน์จากการประดิษฐ์ หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ได้รับสิทธิบัตร หรือ อนุสิทธิบัตรนั้น ภายในระยะเวลาตามที่กฎหมายกำหนด

1.  ประเภทของสิทธิบัตร

สิทธิบัตร มี 3 ประเภท ได้แก่

–  สิทธิบัตรการประดิษฐ์ (Invention Patent) หมายถึง การให้ความคุ้มครองการคิดค้นเกี่ยวกับลักษณะองค์ประกอบโครงสร้าง หรือกลไกของผลิตภัณฑ์ รวมทั้งกรรมวิธีในการผลิต การเก็บรักษา หรือการปรับปรุงคุณภาพของผลิตภัณฑ์

–  สิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ (Design Patent) หมายถึง การให้ความคุ้มครองความคิดสร้างสรรค์ที่เกี่ยวกับรูปร่างลักษณะภายนอกของผลิตภัณฑ์ องค์ประกอบของลวดลาย หรือสีของผลิตภัณฑ์ ซึ่งสามารถใช้เป็นแบบสำหรับผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม รวมทั้งหัตถกรรมได้ และแตกต่างไปจากเดิม

–  อนุสิทธิบัตร (Petty Patent) คือ การให้ความคุ้มครองการประดิษฐ์จากความคิดสร้างสรรค์ที่มีระดับการพัฒนาเทคโนโลยีไม่สูงมาก โดยอาจเป็นการประดิษฐ์คิดค้นขึ้นใหม่ หรือปรับปรุงจากการประดิษฐ์ที่มีอยู่ก่อนเพียงเล็กน้อย

1.  ทำไมจึงควรขอรับสิทธิบัตร

ผู้ที่ประดิษฐ์คิดค้นสิ่งใหม่ ๆ ควรขอรับสิทธิบัตร เพื่อให้ได้รับการตอบแทนจากสังคม ได้แก่

–  การคุ้มครองสิทธิอันชอบธรรมของผู้ประดิษฐ์และผู้ออกแบบ

–  การได้รับความคุ้มครองสิทธิบัตร  เพื่อป้องกันมิให้ผู้อื่นแสวงหาประโยชน์จากผลงานดังกล่าวนั้นโดยมิชอบ ซึ่งผู้ประดิษฐ์และผู้ออกแบบสามารถที่จะนำการประดิษฐ์ตามสิทธิบัตรนั้นไปผลิต จำหน่าย นำเข้ามาในราชอาณาจักร หรืออนุญาตให้บุคคลอื่นใช้สิทธิบัตรนั้นโดยได้รับค่าตอบแทน

1.  อายุการให้ความคุ้มครองสิทธิบัตร

สิทธิบัตรการประดิษฐ์ มีอายุ 20 ปี นับแต่วันขอรับสิทธิบัตรสิทธิบัตรการออกแบบผลิตภัณฑ์ มีอายุ 10 ปี นับแต่วันขอรับสิทธิบัตร

ทรัพย์สินทางปัญญา (Intellectual Property) คือ ผลงานที่เกิดจากความคิดในการสร้างสรรค์หรือประดิษฐ์คิดค้นของใครก็ตามแล้วไม่ต้องการให้ใครมาลอกเลียนแบบความคิดของเรา ไม่ว่าจะเป็นสังหาริมทรัพย์หรืออสังหาริมทรัพย์ก็ตาม ซึ่งคนไทยเราส่วนใหญ่จะคุ้นเคยกับคำว่าลิขสิทธิ์ที่ใช้สำหรับการเรียกทรัพย์สินทางปัญญาทุกประเภท

————– advertisements ————–

ทรัพย์สินทางปัญญานั้นจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักคือ
1. ลิขสิทธิ์ เรียกว่าเป็นสิทธิแต่เพียงผู้เดียวของผู้ที่ทำการประดิษฐ์หรือสร้างสรรค์ผลงานใดๆ ออกมา เช่น งานภาพยนตร์, สื่อบันทึกเสียง, งานวรรณกรรม, โสตทัศนวัสดุ หรืองานแพร่ภาพและเสียง เป็นต้น

2. ทรัพย์สินทางอุตสาหกรรม เป็นความคิดในการประดิษฐ์สร้างสรรค์เกี่ยวกับสินค้าในด้านอุตสาหกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านการปรับปรุงหรือทำการคิดค้นขึ้นใหม่ก็ตาม ทั้งการออกแบบผลิตภัณฑ์ต่างๆ หรือเครื่องหมายทางการค้า ยี่ห้อต่างๆ ได้แก่ สิทธิบัตร, เครื่องหมายการค้า, ชื่อทางการค้า, แบบผังภูมิวงจรรวม และสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์

Software ทรัพย์สินทางปัญญาที่ถูกละเมิดมากที่สุดชนิดหนึ่ง

ข้อดีของทรัพย์สินทางปัญญามีอะไรบ้าง?
– ช่วยให้ผู้ที่คิดค้นเกิดความเป็นธรรม คือหากผู้ประกอบการรายใดต้องการนำไปใช้ต้องมีการขออนุญาตและจ่ายค่าผลงานให้แก่ผู้คิดค้น
– ช่วยคุ้มครองเจ้าของผลงานที่เป็นผู้คิดและกลั่นกรองออกมาจนเป็นผลงานที่หลายคนต้องการ
– มีการบันทึกและนำขึ้นทะเบียนในระบบเพื่อเป็นหลักฐานยืนยันว่าใครคือเจ้าของผลงานตัวจริง ทำให้ไม่ถูกขโมยความคิดไปอย่างง่ายดาย
– ช่วยให้เจ้าของผลงานมีแรงและกำลังใจในการทำงานและผลิตผลงานดีๆ ออกมาอีก
– ช่วยรักษาสิทธิให้แก่เจ้าของผลงานแม้ว่าจะถูกนำผลงานไปใช้ยังต่างประเทศก็ตาม

ข้อเสียของทรัพย์สินทางปัญญามีอะไรบ้าง?
– ด้วยกำลังซื้อของแต่ละคนและแต่ละประเทศแตกต่างกันอย่างมากในด้านฐานะ ซึ่งหากจำเป็นต้องซื้อทรัพย์สินทางปัญญาจากต่างประเทศก็ทำให้มีราคาที่แพงขึ้น เพราะต้องบวกกำไรและต้นทุนอีก
– การตั้งราคาอาจเกิดความไม่เป็นธรรม ส่งผลต่อการซื้อแบบถูกลิขสิทธิ์ซึ่งมีราคาแพง ทำให้ผู้คนจำต้องอาศัยซื้อแบบละเมิดลิขสิทธิ์

ซึ่งทรัพย์สินทางปัญญานั้นเป็นสิ่งที่กฎหมายได้กำหนดออกมาเพื่อคุ้มครองมิให้ถูกล่วงละเมิดลิขสิทธิ์อันเป็นการขโมยความคิดหรือผลงานที่ผู้นั้นได้ทำการคิดประดิษฐ์ขึ้นมา โดยบางชิ้นงานกว่าจะคิดค้นขึ้นมาได้ต้องอาศัยระยะเวลาในการทำพอสมควร ทางกฎหมายจึงได้กำหนดเป็นพระราชบัญญัติขึ้นเพื่อคุ้มครองมิให้ผู้ประกอบกิจการหรือธุรกิจได้รับความเสียหาย หรือถูกขโมยความคิดไปใช้นั่นเอง แต่ทั้งนี้ทางผู้ที่เป็นเจ้าของทรัพย์สินทางปัญญาก็จำเป็นต้องมีความยุติธรรมต่อผู้บริโภคด้วยเช่นกัน

ทำไมทรัพย์สินทางปัญญาจึงมีความสำคัญ

ทรัพย์สินทางปัญญาส่งผลดีต่อใคร

ผลงานทรัพย์สินทางปัญญา มีอะไรบ้าง

ทรัพย์สินทางปัญญาควรมีลักษณะอย่างไร